ABD'de 48. Ay ve Gezegen Bilim Konferansı'nda keşiflerini sunan gök bilimciler, Mars'ta tsunami sonucu oluşan çarpma kriterinin keşfedildiğini açıkladılar. Tsunami meydana geldiğine dair kanıtlar bulunan gezegende dev dalgaların krater oluşumuna yol açtığını ilk kez gözler önüne serdi.
BBC'de yer alan habere göre, ABD'nin Teksas eyaletinde düzenlenen 48. Ay ve Gezegen Bilim Konferansı'nda keşiflerini sunan gök bilimciler, kraterin, yaklaşık 3 milyar yıl önce Mars'ın kuzeyinde var olduğu düşünülen okyanusa düşen bir asteroitin yüksekliği 150 metreye varan dev dalgaları harekete geçirmesi sonucu ortaya çıkmış olabileceğine işaret etti.
Kızıl Gezegen'in kuzeyindeki Lomonosov Krateri'nin de yüzeyde belirlenen tsunami birikintilerinin kaynağı olduğu saptandı.
DEV DALGALAR KRATER OLUŞTURDU
Tsunaminin, Kızıl Gezegen'in güneyindeki dağlık alanlarla kuzeyindeki ovalar arasında sınırı aşındırdığı belirlendi.
Keşif, daha önce tsunami meydana geldiğine dair kanıtlar bulunan gezegende dev dalgaların krater oluşumuna yol açtığını ilk kez gözler önüne serdi.
Paris-Sud Üniversitesinde görevli Dr. François Costard ve ABD merkezli Ay ve Gezegen Enstitüsünden Dr. Steve Clifford'ın öncülük ettiği çalışmada, kuzeydeki ovalarda oluşan ve güneyde olası bir kıyı şeridine akan çökelti dağılımı belirlendi ve haritalandırıldı.
OKYANUS OLDUĞU KANITLANDI
Dr. Costard, Mars'ın kuzey ve güney yarım küresi arasında tsunami birikintileri bulduklarını, bunun da bir zamanlar gezegenin kuzeyinde bir okyanus olduğunu kanıtladığını söyledi.
Tsunaminin 70 kilometre çapında bir krater oluşturduğunu kaydeden Costard, yaklaşık 300 metre yüksekliğe varan dalgaların çarpma kraterinin birkaç kilometre uzağındaki kıyı şeridine ulaştığını aktardı.
Costard, kratere dolan okyanus sularının ikinci dalganın ilerlemesine neden olduğuna dikkati çekti.
Dr. Clifford da gezegenin kuzey ve güneyi arasındaki ayrımda görülen yuvarlak birikintilerin bir zamanlar bir okyanus olduğunu kanıtladığını dile getirdi.
"Mars'ta 3 milyar yıl önce tsunami olduğuna dair kanıtımız varsa kuzeydeki ovalarda bir zamanlar okyanus var olmalı." ifadesini kullanan Clifford, o zamanlarda Mars yüzeyinde kayda değer miktarda su olduğunu belirtti.
Araştırmanın sonuçları "Journal of Geophysical Research" dergisinde yayımlandı.
ANKARA/AA
