Afrika kıtasında Fransa’dan bağımsızlığını kazanan ilk sömürge ülkesi olan Gine, özgürlük arayışının bedelini yarım yüzyıldır ekonomik krizler ve gelir adaletsizliği ile ödüyor. Ancak Gineliler, kararlarından pişman değil.
Gine, 1958 referandumuyla Fransa’dan bağımsızlığını kazanan ilk sömürge ülke olması nedeniyle yıllarca askeri rejimler, ekonomik belirsizlikler ve siyasi çekişmelere sahne oldu. Tarih bilimciler, Gine’nin özgürlüğünün karşılığı olarak Fransa tarafından cezalandırıldığını, bu süreçte ülke ekonomisinin altüst olduğunu savunuyor. 1958, Fransa’nın Afrika’daki sömürge ülkeleri için referandum yılıydı. Dönemin Fransa Cumhurbaşkanı Charles De Gaulle bu ülkelerin bağımsızlığına karşı bir Afika turuna çıkmıştı. Ancak Gineliler, De Gaulle’nin beklediğinin aksine, referandumda diğer tüm sömürge ülkeler yüzde 90 “evet” derken yüzde 95 oranda “hayır” oyu kullandı.
Gine’nin General Lansane Conte Üniversitesi’nde tarih profesörü İsmael Barry, Gine’nin referandumun bedelini askeri darbeler ve dış güçlerin müdahaleleriyle yıllarca ödemesini şöyle anlattı: “Fransa kızmıştı, hem de çok kızmıştı. De Gaulle, Gine’yi bu kararına pişman etmek istiyordu. Tüm ekonomik ve askeri varlığını çekti ki diğer sömürge ülkeler de Gine’yi örnek alıp bağımsızlık arayışına girişmesin. Gine için yaptığı her şeyi, hatta taşınabilir ne varsa aldı götürdü. Gine pişman olmalıydı ama Gineliler, bir an bile bu kararlarından pişmanlık duymadı.”
Referandumun ardından, Fransızlar 20 yıl boyunca Gine bağımsızlık hareketinin lideri Ahmet Sekou Toure’yi devirmeye uğraştı. Bu sürede ülke ekonomik krizlerden kurtulamadı ancak bağımsızlığından da vazgeçmedi. 2010 yılında demokratik seçimlerle tanışan ülkede gelir adaletsizliği hala çok yüksek. Gine, bağımsızlık arayışının bedelini yarım yüzyıldır ödüyor. -AA
