İşgalci İsrail, Filistinlilere saldırılarını dün de sürdürdü, şehit sayısı 61’e ulaştı. ABD katliamı pişkince savunurken, Avrupa ‘itidal’ çağrılarıyla, İslam ülkeleri ise cılız kınamalarla yetindi. Tepki için büyükelçisini çekense Güney Afrika oldu.
Filistin’de ABD’nin, İsrail’deki büyükelçiliğini Kudüs’e taşımasıyla başlayan protestolar, dün devam etti. Filistinliler, Nekbe protestoları için dün Gazze ve Batı Şeria’nın çeşitli bölgelerinde gösteriler düzenledi. İsrail güçlerinin protestoculara saldırıları sonucunda iki günde şehit sayısı 61’e ulaşırken, üç bin kişi de yaralandı. Şehitler arasında Leyla bebek dahil çocuklar da bulunuyor. İşgalci İsrail yönetimi, dünyanın tepkisizliğinden de cesaret alarak yaptığı katliamları savundu ve tehditlerini sürdürdü. Başbakan Benjamin Netanyahu, Filistinlilerin sınırdaki protestolarını ‘Hamas’ın İsrail’i işgal girişimi’ olarak niteledi ve yaptıklarının ‘özsavunma’ olduğunu iddia etti. Netanyahu liderliğindeki Likud Partisi milletvekili Avi Dichter ise “Bizim için fark etmez. İsrail ordusunun herkese yetecek mermisi var” sözleriyle Filistinlileri tehdit etti. ABD’nin konuya ilişkin açıklamaları da İsrail’den farksızdı. Beyaz Saray, Gazze’de yaşananlardan Hamas’ın sorumlu olduğunu öne sürdü.
Avrupa başta olmak üzere dünya ülkelerinin tepkileriyse cılız, adeta İsrail’in pervasızlığını besleyen türdendi. Almanya Dışişleri Bakanlığı’ndan yapılan açıklamada, hem eylem yapan Filistinlilere, hem de İsrail devletine tepki gösterildi. Açıklamada, ‘barışçıl protesto hakkının suistimal edilmemesi gerektiği’ belirtilirken, İsrail’in da protesto hakkına saygı duyması istendi. Almanya, iki devletli çözümden yana olduğunu vurguladı. Fransa Dışişleri Bakanı Jean-Yves Le Drian, ABD’nin büyükelçiliğini Kudüs’e taşıması ile ilgili yaptığı yazılı açıklamada, İsrail yönetimini ölçülü olmaya ve orantılı güç kullanmaya davet ederek, şiddet olaylarının daha da artmaması için taraflara sorumluluk çağrısında bulundu. İngiltere de olaylardan ‘kaygılı’ olduğunu belirterek “Barış çabalarını yıkacak eylemlerden kaçınma ve ölçülü olma çağrısı yapıyoruz” açıklamasını yaptı.
Son dönemde İsrail’le perde arkasında yakınlaşan ve Trump’ın Filistin’de ‘çözüm’ planına dahil olduğu söylenen Suudi Arabistan da saldırıyı ‘usulen’ kınamakla yetindi. Lübnan Başbakanı Saad Hariri de saldırıyı kınayanlar arasındaydı. Afrika Birliği, Arap Birliği ve İslam İşbirliği Teşkilatı, olaylara ilişkin acil toplantı kararı aldı. İsrail’e en anlamlı tepki Güney Afrika’dan geldi. Güney Afrika hükümeti, olayların ardından büyükelçisini İsrail’den çeken Türkiye dışında tek ülke oldu. Tel Aviv’de elçiliği bulunan Müslüman ülkelerse adım atmadı.
BM: ATEŞ AÇMAYA GEREKÇE OLMAZ
Birleşmiş Milletler İnsan Hakları Yüksek Komiserliği’nden yapılan açıklamada, İsrail’in barışçıl protesto eylemleri düzenleyen Filistinlilere ateş açması kınanarak, sınıra doğru yapılan yürüyüşün ‘ateş açmanın gerekçesi olamayacağını’ kaydetti. Öte yandan Birleşmiş Millerler Güvenlik Konseyi, Kuveyt’in çağrısı üzerinde olağanüstü toplantı gerçekleştirdi. Toplantıda konuşan İsrail’in BM Daimi Temsilcisi Danny Dannon, BM Güvenlik Konseyi’nde Hamas’ı kınama çağrısında bulundu. Saldırılardan Hamas’ı sorumlu tutan İsrailli temsilci, örgütün ‘çifte savaş suçu’ işlediğini savundu.
KONSEY ÜYELERİNDEN MEKTUP
Birleşmiş Milletler Güvenlik Konseyi’nin (BMGK) 15 üyesinden 10’u, BM Genel Sekreteri Antonio Guterres’e mektup göndererek konseyin İsrail’in işgal altındaki Filistin topraklarında yasa dışı yerleşim birimlerine son vermesini talep eden kararın arkasında durmasını istedi. Mektuba Çin, Fransa, Bolivya, Fildişi Sahili, Ekvator Ginesi, Kazakistan, Kuveyt, Hollanda, Peru ve İsveç imza attı. Mektupta 2016 yılında kabul edilen İsrail’in yasa dışı yerleşim birimlerine son vermesini talep eden BMGK kararının uygulanmamasından derin endişe duyulduğu vurgulandı.
İSRAİLLİ ELÇİDEN SKANDAL AÇIKLAMA
İsrail’de hükümeti yaptığı katliamları pişkince savunurken, yurt dışı temsilcileri de benzer bir tutum takındı. İrlanda ve Belçika, yaşanan olaylar sebebiyle İsrail büyükelçilerini dışişleri bakanlıklarına çağırdı. Belçika Dışişleri Bakanı Didier Reynders, İsrail’in Brüksel Büyükelçisi Simona Frankel’i Dışişleri Bakanlığına çağırdı. Frankel’ın bir radyo kanalında Gazze sınırında şehit edilen kişileri “terörist” olarak nitelendirmesinin ardından İsrailli Büyükelçi Frankel, Belçika Dışişleri Bakanlığına çağrıldı. Konuya ilişkin açıklama yapan Reynders, “Birçok şeyi duyabiliriz ancak bunun da bir sınırı var” ifadelerini kullandı. Belçika Başbakanı Charles Michel de bu sözler nedeniyle ‘şoka girdiğini’ söyledi.
YAŞANANLAR UTANÇ VERİCİ
Hollanda Filistin Komitesi Başkanı Robert Soeterik, İsrail’in Gazze’de yaptığı katliamla ilgili olarak “Büyük Dönüş Yürüyüşü’nde yaşananlar, korkunç ve utanç verici. Hem Nekbe’nin 70. yıl dönümü olması hem de ABD’nin büyükelçiliğini resmen Kudüs’e taşıması nedeniyle Filistinliler, ağır ve zor bir duygusal dönem geçirecektir” dedi. Avrupa-Akdeniz İnsan Hakları Örgütü (Euro-Med), İsrail’in Gazze’de Filistinlilere karşı orantısız güç kullanmasının uluslararası kuruluşlar tarafından incelenmesi için çağrı yaptı. New York ve Londra’da katliamı protesto gösterileri düzenlendi.
