AB ile ABD arasında, tartışmalara neden olan ceza savaşı şirketlere pahalıya patlıyor. Teknoloji devi Apple, İrlanda’daki faaliyetlerinden dolayı 13 milyar euronun üzerinde geriye dönük vergi borcu çıkaran AB Komisyonu’nun ‘yetkisini aştığını’ iddia etti.
GÜVEN ADALI
Avrupa Birliği (AB) ile Amerika Birleşik Devletleri (ABD) arasındaki özel şirketlere kesilen vergi cezaları, ticaret savaşını da körükledi. Bu savaşın son halkalarından biri dünyanın en değerli şirketlerinden Apple oldu. Şirketin İrlanda’daki faaliyetlerinden dolayı 13 milyar euronun üzerinde geriye dönük vergi borcu çıkaran Avrupa Birliği (AB) Komisyonu’nun adil davranmadığını ve “yetkisini aştığını” iddia etti. Apple’ın, AB Komisyonu’nun geriye dönük çıkarttığı 13 milyar euroluk vergi borcuna ilişkin AB’nin sulh hukuk mahkemesi olarak faaliyet gösteren Lüksemburg’daki ilk derece mahkemesine yaptığı resmi temyiz başvurusu AB resmi gazetesinde yayımlandı. AB Komisyonu kararında “temel hukuki hatalar” olduğu vurgulanan başvuruda, AB Komisyonu’nun dosyadaki tüm delilleri incelemede de başarısız olduğu kaydedildi. Başvuruda, AB Komisyonu’nun kamu desteklemeleri hukukunu “beklenmeyen bir şekilde yorumlayarak” tazminat istemesinin “hukuki belirlilik ilkesinin” ihlali olduğuna işaret edilerek, Apple’a İrlanda’nın yerel bir şirketi olarak davranılmasının hatalı olduğu belirtildi.
Komisyon, Apple’ın, İrlanda’da faydalandığı vergi uygulamasının yasa dışı olduğuna hükmetmiş, 2003’ten 2014’e kadarki dönem için 13 milyar euro ve faizinin geri alınmasını kararlaştırmıştı. İrlanda yönetimi ve Apple şirketi ise komisyonun kararına karşı hukuki süreç başlatmıştı. Bir AB üyesi ülkenin kamu desteklemelerini ne şekilde sağladığını ve sektörlerde rekabete aykırı bir durum olup olmadığını denetleme yetkisi bulunan AB Komisyonu, Apple soruşturmasında şirketin İrlanda’da faydalandığı vergi uygulamalarının AB kurallarına aykırı olduğuna karar vermişti. Apple, AB’yi tek taraflı hareket etmekle ve geçmişe dönük olarak İrlanda’daki vergi kurallarını değiştirmekle itham etmişti. Bir hukuki uyuşmazlığa ilişkin AB kurumlarına karşı açılacak davaların öncelikle AB sulh hukuk mahkemelerinde karara bağlanmasının ardından taraflar, konuyu AB Adalet Divanı’na götürebiliyor. Söz konusu uzun hukuki süreçlerin tamamlanması birkaç yıl sürüyor. Çin Ticaret Bakanı Gao Huçıng, başkent Pekin’de düzenlediği basın toplantısında, ABD Başkanı Donald Trump’ın Çin’den ithal ürünlerde vergi artırımı açıklamalarına ilişkin Washington yönetimine işbirliği çağrısında bulundu. Ticaret savaşı söylemlerinin bir seçenek olmaması gerektiğinin altını çizen Gao, Çin ve ABD’nin müzakere ve diyalog yoluyla fikir ayrılıklarını çözmek için ortak çaba harcaması gerektiğini savundu. Gao, Pekin ve Washington yönetimleri arasında yaşanacak ticari gerilimin “her iki tarafa da zarar vereceği” uyarısında bulundu. Trump, seçim kampanyası sırasında Çin’den ithal edilen ürünlere yüzde 40’a kadar vergi artırımı vadetmişti.
VOLKSWAGEN BEDELİ KABUL ETTİ
ABD; 2015’te Alman şirketi Volkswagen’e 14.7 milyar dolar ceza kesti. Alman otomotiv devi bu cezayı ödemeyi kabul etti ancak bu konu, büyük bir kavganın başlangıcı oldu. Şirketler üzerinden yürütülen kavga ABD-AB çekişmesi gibi gözükse de aslında, Amerika’nın rekabet edemediği sektörler üzerinden Almanya’yı hedef aldığı da konuşuluyor. Otomotiv, makine sanayi gibi alanlarda Almanya’nın gerisinde kalan ABD’nin şirketler üzerinden yaptığı hamleler, hedef alınan şirketlerin uluslararası çapta yıpranmasını beraberinde getiriyor. Amerikan medya kuruluşlarının haberlerine göre; ABD Adalet Bakanlığı savcıları, Robert Bosch GmbH’yi Volkswagen’i emisyon skandalı kapsamında soruşturmaya başladı. Volkswagen’in dizel araçlarında bulunan emisyon testi yanıltıcı yazılımı Bosch firmasından temin ettiği iddia edilen haberde, yüzde 50’si Volkswagen’e ait olan Berlin merkezli IAV firmasının da soruşturmaya dahil edildiği belirtildi.
DEUTSCHE BANK’A 4 MİLYAR
ABD, mortgage kredilerindeki kanun dışı işlemler nedeniyle Almanya’nın en büyük bankası Deutsche Bank’tan 14 milyar dolarlık ceza ödemesini talep etti. Yapılan görüşmeler sonucunda Deutsche Bank, 7,2 milyar dolarlık cezayı ödemeyi kabul etti. Öte yandan ABD’li yatırım bankası Goldman Sachs’ın eski bir çalışanı, Yunanistan’ın Goldman Sachs’a 2001 yılında Yunanistan’ın borcunu saklamasına yardım ettiği için dava açılabileceği öne sürüldü. Bankanın Yunanistan borcunu dolar ve yen’den euroya dönüştüren işlemlerden 500 milyon dolar kar ettiği belirtilirken, şirket bu rakamı kabul etmiyor.
‘MCDONALDS DAHA FAZLA VERGİ ÖDEMELİYDİ’
AB Komisyonu, ABD’li fast food şirketi McDonalds’ın 2009 yılından bu yana ödemesi gereken vergi miktarında düzeltme yaparak 500 milyon dolar ek ödeme talep etmeyi değerlendirdiğini açıkladı. ABD medyasında yer alan haberlere göre, AB Komisyonu 2009 yılından bu yana Lüksemburg merkezli olarak faaliyet gösteren ve elde ettiği 1,8 milyar dolar kazançtan yüzde 1,49 oranında vergi ödeyen McDonalds’ın, ödemesi gereken vergi oranının yüzde 29,2 olduğu tespitinde bulundu.
