Bahar ayları yağışlarla geçmesine rağmen elektrik fiyatları yükselmeye devam ediyor. Geçen yıl mayıs ayında GÖP ağırlıklı ortalama elektrik megavatsaat fiyatı 107,69 liradan işlem görürken, bu yılın aynı döneminde rakam 149,87 liraya ulaştı.
Enerji Piyasası İşletme A.Ş (EPİAŞ) verilerine göre geçen hafta bir megavatsaat elektrik fiyatı 170,44 liraya çıktı. Gün öncesi piyasada (GÖP) ağırlıklı ortalama fiyata göre bir megavatsaat elektrik önceki hafta 148,68 liradan işlem görmüştü. Bir haftada elektrik fiyatı yüzde 14,64 oranında artış yaşamış oldu. Geçen yıl mayıs ayında GÖP ağırlıklı ortalama elektrik megavatsaat fiyatı 107,69 liradan işlem görürken, bu yıl mayıs ayında 149,87 lira ortalama fiyattan işlem gördü. Böylece elektrik fiyatı geçen yılın mayıs ayına göre aylık bazda da tam yüzde 39,17 oranında artmış görülüyor. Enerji Piyasası Düzenleme Kurumu (EPDK) verilerine göre elektrik üretim ve fiyatları son verilerine göre ortalama piyasa takas fiyatı şöyle: Şubat 2017 177,94 lira, Şubat 2016 108,96 lira. EPDK verilerine göre şubat ayında elektrik fiyatı 108,96 liradan yüzde 63,31 artışla 177,94 liraya yükselmiş. Hem aylık bazda hem de haftalık bazda yükselen elektrik fiyatları bahar aylarına rağmen düşüş göstermiyor. Oysa Türkiye, elektrik üretiminde özellikle bahar aylarında eriyen karlar ve dolan barajlar sayesinde ucuz elektriğe kavuşuyordu. Öyle görülüyor ki bu yıl ucuz elektrik bahar aylarında da artık imkansız hale geldi.
Barajlarda üretilen ucuz elektriğe rağmen fiyatlar düşüş göstermiyor. EPDK verilerine göre geçen yıl şubat ayında 26 bin 52 MW olan baraj ve akarsu kururlu elektrik gücü bu yıl şubat ayında yüzde 2,38 kapasite artışı ile 26 bin 775 MW’a ulaştı. 2020 yılında ise hidrolik elektrik kurulu gücün 32 bin 365 MW kurulu güce ulaşması planlanıyor. 2015 yılında %35,4 pay alan hidrolik elektrik kapasitesi payı 2020 yılında %32,2 pay almış olacak.
Türkiye’de genel anlamda barajların dolulukları hakkında sürekli yayınlanan bir istatistik veri bulunmuyor. Bu nedenle yapılan açıklamalar üzerinden yağışlar ve barajların doluluk oranları hakkında bilgi edinilebiliyor. T. C Orman ve Su İşleri Bakanlığı sitesinde 11 Ocak 2017 tarihli haber açıklamasına göre bu yıl Türkiye’de barajların suya doyacağı yer alıyor. Açıklamaya göre, “10 Ocak itibarıyla ülke genelinde 29,05 milyar metreküp su eşdeğerinde kar örtüsü bulunuyor. Ülkemiz son günlerde yoğun kış şartlarını yaşıyor ve ülkenin büyük bir bölümünde kar yağışı görülüyor. 10 Ocak 2017 itibarıyla ülke genelinde karlı kaplı alanların su eşdeğeri 29,05 milyar m3 olarak hesaplandı ve bu karların erimesi ile barajların doluluk oranlarının önemli ölçüde artacağı öngörülüyor.”
BARAJ ÜRETİMİ ARTTIKÇA FİYAT DÜŞÜYOR
Enerji Piyasası Kurumu (EPDK) verilerine göre elektrik üretiminde barajların devreye girdiği dönemlerde elektrik üretim fiyatları geriliyor. Geçen yıl Ocak ayında barajlı (hidrolik) elektrik üretiminin payı yüzde 23,72 seviyesindeyken elektrik fiyatları 156,06 lira düzeyindeydi. Şubat 2016’da hidrolik elektrik üretim payı yüzde 24,48’e çıkmasına rağmen elektrik fiyatları 177,94 liraya yükseliyoır ama ardından fiyatlar hızla geriliyor. Mesela Mart ayında hidrolik elektrik üretim payı yüzde 33,35’e yükselince elektrik fiyatları 112,68 liraya geriliyor. Mayıs 2016’da ise baraj ve akarsulardan elde edilen elektrik üretiminin payı yüzde 31,66’ya ulaşıyor ve elektrik fiyatları 122,44 kuruştan işlem görüyor. (Piyasa takas fiyatı)
METEOROLOJİ DE YAĞIŞLAR YÜKSEK DİYOR
Geçtiğimiz yıllarda yağışların mevsim normallerinin altında kalmasıyla ülke genelinde kuraklık büyük sorunlara neden olmuştu. Fakat bu yıl ysıkıntı görülmüyor. Meteoroloji Genel Müdürlüğü 2017 yılı Nisan ayına ilişkin değerlendirmesinde yağışların geçen yılın aynı ayına göre daha fazla olduğunu açıklıyor. Nisan ayı yağış ortalamasının 60,0 mm olduğunu ve geçen yılın nisan ayında bu oranın 30,6 mm da kaldığını belirtiyor. Bu yıl yağışlarda normale göre yüzde 1,7, geçen yılın aynı ayına göre ise yüzde 96,1 artış olduğu belirtiliyor. Bu yıl yağışları Ege bölgesinde %163,2, Akdeniz Bölgesinde yüzde 256,0 ve Güneydoğu Anadolu Bölgesinde yüzde 150,7 arttığı görülüyor. Doğu Anadolu ve Karadeniz Bölgesinde ise yapışların yüzde 76,6 ve 96,8 artışla ortalama artış seviyesinde kaldığı bildiriliyor.
VATANDAŞIN TEDİRGİNLİĞİ SÜRÜYOR
2017’yi yağışlı geçirsek de barajların elektrik üretimindeki payı belirgin şekilde düşüşünü sürdürüyor. 2016’nın Nisan ayında toplam elektirik üretiminin yüzde 34,09’unu barajlardan elde eden Türkiye’de bu oran 2017’nin Şubat ayında yüzde 19,15’e kadar geriledi. 2016’nın son ve bu yılın ilk iki ayını elektrik kesintileryle geçiren Türkiye’de fiyatların yükselişini sürdürmesi vatandaşı tedirgin ediyor.
