Marmara depreminin ardından yaraları sarmak için hayatımıza giren ‘deprem vergisi’ (ÖİV), kalıcı hale geldi. Hazırlanan raporlara göre, 20 yılda özel iletişim vergisinden yaklaşık 70 milyar lira toplandı. Kaynağın nasıl harcandığına ilişkin ise net bir veri yok. CHP’li Tekin, deprem vergisinin duble yollara harcandığını söyledi.
20 yıl önce Marmara’yı sarsan 45 saniyelik felaketin artçıları hâlâ sürüyor. Büyük Marmara depreminden sonra yaraları sarmak için Özel İletişim Vergisi (ÖİV), o dönem adı ‘deprem ve dayanışma vergisi’ çıkarılmıştı. 2000 yılının sonuna kadar sürmesi planlanan verginin hâlâ sonu gelmiyor. Ayrıca hasarların giderilmesine yönelik o dönemde 2001 yılına kadar 161.6 trilyon liralık nakit yardım alındı. Bunun 156.6 trilyon lirası harcandı. Marmara depremi sonrasında çeşitli ülke ve uluslararası mali kuruluşlardan yaklaşık 3.5 milyar dolar tutarında kredi sağlandı. Harcamalar deprem bölgesinde genel olarak, konut inşaatı ve yeni konut şebekeleri, yeni hastane inşaatları ve sağlık birimlerinin rehabilitasyonu, ilköğretim okulu inşaatları, demiryolu ve karayolu başta olmak üzere ulaştırma sistemlerinin yenilenmesi ve KOBİ’lere finansman desteği için kullanıldı. Öte yandan tam 20 yıldır deprem için alınan ÖİV’nin ne kadara ulaştığı net olarak bilinmiyor. Maliye Bakanlığı, Devlet Planlama Teşkilatı (DPT), Türk Sanayicileri ve İşadamları Derneği (TÜSİAD) ve Dünya Bankası verilerinden hazırlanan rapora göre, 20 yıl içinde 70 milyar lira ‘deprem vergisi’ toplandı. Kaynağın nasıl harcandığına ilişkin ise net bir veri yok.
CHP Genel Sekreteri Gürsel Tekin, hükümeti depreme karşı hiçbir önlem almamakla suçladı. Deprem vergilerinin duble yollara harcandığını hatırlatan Tekin, sadece İstanbul’da 50’ye yakın deprem alanının hükümete yakın firmalara verildiğini belirtti. İlk düzenlemede yüzde 25 olan ÖİV oranı Gider Vergileri Kanunu’na eklenmesiyle birlikte oranlarda da değişiklik meydana geldi. Bu bağlamda, cep telefonu görüşmelerinden yüzde 25, sabit telefon görüşmelerinden yüzde 15, veri ve internet hizmetlerinden yüzde 5 oranında ÖİV alınmasını tatbik edildi.
