En zenginler 20 en fakirler 417 semtte yaşıyor

EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL

İstanbul Üniversitesi (İÜ) İktisat Fakültesi’nin yürüttüğü, İstanbul Kalkınma Ajansı’nın desteklediği “Mahallem İstanbul Projesi”ne göre, İstanbul’daki en yüksek sosyoekonomik statüye sahip 20 mahallede İstanbul nüfusunun yüzde 1,6’sı yaşıyor. “Mahallem İstanbul Projesi” kapsamında İstanbul’un 959 mahallesi incelenerek sosyoekonomik statü değerleri saptandı. Elde edilen eğitim, gelir ve yaşam koşullarına ilişkin verilerden hareketle İstanbul’daki mahalleler 8 farklı kategoride sınıflandırıldı. A+’dan E’ye kadar yapılan sınıflandırmada, en yüksek sosyoekonomik statünün gösterildiği A+ grubunda 20 mahalle yer aldı. Beşiktaş’tan 10, Kadıköy’den 4, Beyoğlu’dan 2, Bakırköy’den 2, Şişli ve Beykoz’dan ise 1 mahalle en yüksek sosyoekonomik statü skoruna sahip oldu. En yüksek sosyoekonomik statüye sahip olan A+ 20 mahallede İstanbul nüfusunun yüzde 1,6’sı yaşıyor. En yüksek sosyoekonomik statü sıralamasında ikinci grupta yer alan 58 mahalle ise nüfusun yüzde 4,9’unu kapsıyor. İstanbul’da yaşayan her 100 kişiden 6’sı sosyoekonomik statü açısından yüksek gruplarda yer alıyor. Üst orta kesim olan B+ ve B grubunda ise toplam 135 mahalle, İstanbul nüfusunun yüzde 16,3’ünü barındırıyor. Sosyoekonomik statü açısından orta grupta yer alan mahallelerin sayısı 329 iken, bu mahallelerde yaşayanlar İstanbul’un yüzde 42,2’sini temsil ediyor. Sosyoekonomik statüsü düşük grupta yer alan mahallelerin nüfustaki karşılığı yüzde 35,1 olurken, bu grupta 417 mahalle bulunuyor. Söz konusu sonuçlar, İstanbul’da her 3 kişiden 1’inin düşük sosyoekonomik statü grubunda yer aldığını gösterirken, kentte, sosyoekonomik statünün düşük seyrettiği göç dalgaları da etkili oluyor. Yüksek sosyoekonomik  statüye sahip kesim, genellikle aynı mahalleler ve ilçeler üzerinde yoğunlaşıyor. Dolayısıyla kentte sosyoekonomik  açıdan bir homojenliğe rastlanmıyor. Beşiktaş, Kadıköy ve Bakırköy gibi birkaç ilçe diğer ilçelere kıyasla daha homojen bir yapı gösterirken, bu ilçelerde bile mahalleler arasında sosyoekonomik statü gruplarının farklılıkları bulunabiliyor. Projeyi yürüten İÜ İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Şeker, İstanbul’da mahalle ölçeğinde geniş bir veri tabanı ve harita tabanlı bir bilgi edinme sistemi kurguladıklarını, sisteme kasım ayından sonra online ve mobil ortamda tüm kullanıcıların erişebileceğini bildirdi. Şeker, “Artık herkes mahallesindeki sosyoekonomik verilere online olarak veya mobil uygulamamız üzerinden erişebilecek. Uygulamayı kullanan vatandaş, son 5 yılda mahallesindeki oy dağılımından yaş aralığına, konut fiyatlarından sinema, tiyatro etkinliklerine kadar birçok konuda bilgi sahibi olabilecek.” dedi. Mahallem İstanbul projesinde İstanbul’daki 959 mahalleyi sosyoekonomik açıdan incelediklerini anımsatan Şeker, projeyle ilgili gelişmelerin “www.mahallemistanbul.com” adresinden izlenebileceğini bildirdi. 

İSTANBUL DÜŞÜŞ EĞİLİMİNDE

İÜ İktisat Fakültesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Murat Şeker, söz konusu sonuçlardan hareketle İstanbul’un genel olarak sosyoekonomik statü skorunun düşme eğiliminde olduğunu söyledi. Şeker, “Bunda İstanbul’un halen en fazla göç alan şehir olmasının önemli payı bulunuyor. Nitelikli göçten ziyade sosyoekonomik statünün düşük seyrettiği göç dalgaları İstanbul’un genel görünümünü değiştiriyor. Ayrıca, Suriyeli göçmenler bu araştırmaya dahil edilmedi. Bu göçmenler de eklendiğinde sosyoekonomik statü skorunun daha hızlı düşme eğiliminde olduğu ortaya çıkacaktır” diye konuştu. Metropol bir kent olan İstanbul’un küresel bir kent olması için her alanda yapılması gerekenler bulunduğunu ifade eden Şeker, şunları kaydetti: “İstanbul sahip olduğu zenginlikleri ile küresel finans merkezi, küresel kültür sanat merkezi, küresel eğitim merkezi olmaya aday bir il olmasına karşılık, kentlilik bilincinin giderek düşmesi ve kentte yaşayanların sosyoekonomik  seviyelerinde göreceli baş gösteren azalma bu durumun gecikmesine neden oluyor. Kent içi gelir dağılımındaki uçurum, kendini ekonomik hayatta gösterdiği gibi kültür sanat ve eğitim alanlarında da gösteriyor..”