İstanbul’da perakende fiyatlar aylık yüzde 0,31, yıllık yüzde 9,53 artış kaydetti. Geçen yıl yüzde 13,23 ucuzlayan yaş, kuru, sebze ve meyve ürünlerinde fiyat düşüşü Ramazan etkisiyle yüzde 7,20 ile sınırlandı. En fazla erkek giyimi yüzde 8,23’lük oranla pahalandı.
EKONOMİ SERVİSİ - İSTANBUL
Perakende fiyatları yansıtan ve geçen ay yüzde 1,14 artış gösteren İstanbul Ücretliler Geçinme Endeksi, bu yıl mayıs ayında yüzde 0.31 arttı. Bu yükselişte, giyim harcamaları grubunda yaz sezonu fiyat hareketlerinin sürmesi, ev eşyası, kültür, eğitim ve eğlence grubundaki bazı maddelerin fiyat artışları etkili oldu. Geçen yıl yüzde 13,23 ucuzlayan yaş, kuru, sebze ve meyve ürünlerinde fiyat düşüşü Ramazan etkisiyle yüzde 7,20 ile sınırlandı. Bu durum, Ramazan ayında yapılan zamların gıda fiyatlarının düşmesini yavaşlattığını ortaya koydu. Fiyat değişimleri incelendiğinde, geçen yıl mayıs ayında yüzde 6,94 olan yıllık perakende fiyat artış oranının, 2017 yılının aynı ayında yüzde 9,53, yıllık ortalama değişiminin ise yüzde 8,55 olduğu gözlendi.
Mayıs 2017’de perakende fiyatlarda, bir önceki aya göre en yüksek artış yüzde 6,47’lik oranla giyim harcamaları grubundan geldi. Bu oran ev eşyasında yüzde 2,29, kültür, eğitim ve eğlencede yüzde 2,04, ulaştırma ve haberleşmede yüzde 0,18, sağlık ve kişisel bakım harcamalarda yüzde 0,04 artış gösterdi. Endeksin yükselmesinde etkili olan giyim harcamaları çeşitlerine göre incelendiğinde, en fazla artışın erkek giyimden geldiği görüldü. Böylelikle geçen yıl mayısta yüzde 7,24 pahalanan erkek giyim, bu yılın aynı ayında yüzde 8,23 artış kaydetti. Kadın giyim yüzde 7,57’lik yükselişle ikinci sırada gelirken, bunu çocuk giyim izledi. Mayıs 2016’da yüzde 3,39 artış oranı, Mayıs 2017’de yerini yüzde 4,30’luk çıkışa bıraktı. Endeksteki yükselişin sınırlanmasında etkili olan gıda grubunda yüzde 0,74 düşüş görüldü.
Geçen yıl mayıs ayında yüzde 1,82 ucuzlayan gıda fiyatları, bu yıl mayıs ayında Ramazan etkisine bağlı olarak düşüşünü yüzde 0.74’le sınırladı. Ekmek ve tahıllarda artış, söz konusu dönemde yüzde 0,05’ten yüzde 0,33’e, et, balık, kümes hayvanlarında yüzde 0,78’den yüzde 1,26’ya çıktı. Yağlar, süt ve süt mamullerinde yüzde 0,98’lik düşüş yerini, bu yıl mayısa ayında yüzde 0,35’lik yükselişe bıraktı. Yaş kuru, sebze ve meyvelerde yüzde 7,2’lik ucuzluk, geçen yılki yüzde 13,23’lik düşüşün gerisinde kaldı. Tütün alkollü ve alkolsüz içeceklerde perakende fiyat artış oranları yüzde 0,03’ten yüzde 0.14’e çıktı. Söz konusu endekse yıllık olarak bakıldığında, İstanbul’da perakende fiyatlarda yüzde 9,53, toptanda yüzde 13,36 artış görüldü. Bu yılın mayıs ayı itibarıyla toptan fiyatlar aylık bazda, madenler grubunda yüzde 1,48, işlenmemiş maddeler grubunda yüzde 1,06, inşaat malzemelerinde yüzde 0,60, mensucat grubunda yüzde 0,58 artış, yakacak ve enerji maddelerinde yüzde 2,76, kimyevi maddelerde yüzde 2,52, gıda maddeleri grubunda ise yüzde 1,04 azalış kaydetti.
KONUTTA İKİ AYDIR DÜŞÜŞ VAR
İstanbul’da konut fiyatlarındaki düşüşün sürmesi de endekste dikkat çekti. Buna göre, Mayıs 2016’da yüzde 0,47 artan konut harcamalarında perakende fiyatlar, bu yıl nisanda yüzde 0.60, mayısta yüzde 0,02 azaldı. Haberleşme harcamalarında söz konusu dönemde yüzde 0,68’lik artış yüzde 0.18’le sınırlandı. Kültür, eğitim harcamalarında da artış oranları geçen yılın gerisinde kaldı. Buna göre aynı dönemde yüzde 4,01’lik yükseliş, bu yıl nisanda yüzde 1,34 düşerken, geçen ay yüzde 2,04 yükseldi.
YAŞ SEBZE VE MEYVEDE YILLIK YÜZDE 26 ARTIŞ
İstanbul’da yıllık yüzde 9.53 olan perakende fiyat endeksi senelik bazda incelendiğinde en fazla artışın gıda grubundaki yaş sebze ve meyveden geldiği görüldü. Bunu tütün, alkollü alkolsüz içecekler yüzde 25,86, ev eşyası harcamaları yüzde 11,68, dışarıda yenen yemek yüzde 4,55, et balık ve kümes hayvanlarında fiyatlar yüzde 11,02’lik artışla izledi. Konut harcamalarında yıllık artış yüzde 6,75, sağlık ve kişisel bakım harcamaları yüzde 11,15, haberleşme yüzde 3,84, diğer harcamalar yüzde 13,90 artış kaydetti.
ÇOCUK GİYİM BEŞ AYDA YÜZDE 23,6 PAHALI
Perakende fiyatlardaki artış yıl sonuna göre incelendiğinde, en fazla çocuk giyimin yüzde 23,61’lik oranla pahalandığı görüldü. Bunu kumaşlar yüzde 15,18’le izlerken, et, balık ve kümes hayvanları yüzde 11,12, sağılık ve kişisel bakım harcamaları yüzde 9,41, yaş kuru, sebze ve meyveler yüzde 7,10 artışla izledi. Gıda harcamalarında yıl sonuna göre artış yüzde 4,81 olurken, tahıllar yüzde 2,56 arttı.
