Otomotiv ihracatı sürekli artış kaydederken toplam araç ithalatı da 2016’nın ilk 5 ayında 9 milyar dolardan, bu yılın aynı döneminde 5,9 milyar dolara geriledi. İç pazarda ise geçen yılın ilk 5 ayında 233 bin ithal araç satılırken, 2017’de bu rakam 204 bin oldu.
ALİ YILDIRIM
Türk otomobil sektörü tüm dünyaya açılmaya devam ediyor. Türkiye İhracatçılar Meclisi’nin (TİM) açıkladığı rakamlara göre, 2016 ocak-haziran döneminde 11 milyar 734 milyon 74 bin dolar olan otomotiv ihracatı, bu yılın aynı döneminde yüzde 22,4 artırarak 14 milyar 359 milyon 485 bin dolara ulaştı. Türkiye’nin toplam ihracatından yüzde 18,8 ile en büyük payı alan otomotiv sektörü, yılın ilk yarısını da açık ara lider tamamladı. Tabi ihracat sürekli artış gösterirken ithalatta da bu denge korunmaya başlandı. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verilerine baktığımızda 2016 yılında 6,7 milyar dolar olan motorlu ve kara taşıtı ithalatı 2017 yılında yüzde 13,9 düşerek 5,8 milyar dolar oldu.
Gümrük ve Ticaret Bakanlığı verileri ise 2016 Ocak-Mayıs döneminde toplamda 6,9 milyar dolarlık araç ithal edilirken, 2017 Ocak-Mayıs’ta bu rakamın 5,9 milyar dolara düştüğünü görüyoruz. Toplamda yüzde 14’lük bir düşüş olurken aslında ithal bağımlılığımızın gün geçtikçe azaldığını yerli ürünlere daha fazla talep olduğunu rakamlarda bizlere anlatıyor. Sadece mayıs ayında 1,4 milyar dolarlık ithalat yaparken geçen yılın aynı ayında ithal araçlara 1,6 milyar dolar ödedik. İç pazarda da durum pek farklı değil. Türkiye otomotiv sektörü 2016 Ocak-Mayıs dönemi hafif ticari ve binek otomobil pazarına bakacak olursak, sadece ilk 5 ayda iç pazarda 113 bin 643 yerli araç satışı gerçekleşti. İthal araç tarafında 233 bin 634 araç satılarak fark yüzde 105’e kadar çıktı. 2017’nin aynı döneminde ise oransal fark yüzde 80’e düşerek yerli satış ufak bir kayıpla 113 bine ithal araç satışı ise yaklaşık 30 bin adetlik azalışla 204 bin adetlere kadar geriledi. Uludağ Otomotiv Endüstrisi İhracatçıları Birliği (OİB) haziran ayı verilerine göre mal grupları bazında binek otomobil ihracatı yüzde 44 artarak 1 milyar 31 milyon dolar, otomotiv yan sanayi ihracatı yüzde 2 azalarak 816 milyon dolar, eşya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar ihracatı yüzde 16 artarak 451 milyon dolar ve otobüs-minibüs-midibüs ihracatı ise yüzde 15 azalarak 143 milyon dolar oldu.
TOFAŞ’IN EGEA İHRACATI 200 BİNE ULAŞTI, TOPLAM HEDEF 300 BİN
Tofaş, ihracattaki atağına hız kesmeden devam ediyor. Tofaş, ürün geliştirme alanında yaptığı istikrarlı yatırımlarını, Egea Projesi’yle küresel nitelikte bir başarıya dönüştürdü. Egea model ailesinin ihracatı Temmuz 2017’de 200 bin adede ulaştı. İlk etapta İtalya, Fransa, Almanya, İspanya ve İngiltere gibi Avrupa ülkelerine, yüksek adetlerde ihraç edilen Fiat Egea model ailesini, kademeli olarak dünyanın pek çok farklı noktasına göndermeye başladıklarını dile getiren Tofaş CEO’su Cengiz Eroldu, “Bugün model ailemizi, dünyanın farklı bölgelerine de ihraç etmeye başladık; Fiat Egea’yı, Ortadoğu’ya da, Güney Afrika, Almanya, Fransa, İzlanda’ya da gönderiyoruz. Tofaş mühendislerinin ve işçilerinin imzasını taşıyan Egea modelini ihraç ettiğimiz ülke sayısı 47’ye ulaştı. Temmuz 2017 itibarıyla 200 bininci aracımızı ihraç ediyor olmanın gurur ve mutluluğunu yaşıyoruz” dedi. Cengiz Eroldu, Hatchback ve Station Wagon modellerinin devreye girmesiyle birlikte Egea ihracatının 2017 yılının ilk 6 ayında, bir önceki yılın aynı dönemine oranla yüzde 100’ün üzerinde artış gösterdiğini de vurguladı. Tofaş’ın Türkiye’nin otomotiv üretim ve ihracatına katkısının yanı sıra 2017 hedeflerini dile getiren Eroldu, “Bu yılın sonunda ihracat rakamlarımızda geçen yıla oranla önemli bir artış bekliyoruz. Tofaş olarak 2017 yılını yaklaşık olarak 300 bin adedin üzerinde bir ihracatla tamamlamayı hedefliyoruz” açıklamasında bulundu.
66 BİN ARAÇ ‘GERİ DÖNDÜ’
Ömrünü tamamlamış araçlar (ÖTA) ile bunlara ait parçaların geri dönüşümünü sağlamaya yönelik çalışmalar sürdürülüyor. Bu kapsamda Bakanlıkça, Emniyet Genel Müdürlüğü ile yapılan iş birliği çerçevesinde 2012’de çevrimiçi veri paylaşımını sağlayan “Ömrünü Tamamlamış Araç (ÖTA) Veri Sistemi” kurularak, lisanslı tesislere teslim edilmeyen ömrünü tamamlamış araçların hurdaya ayrılması engellendi. Bakanlık tarafından, 2012’de 8 bin 58, 2013’de 10 bin 619, 2014’te 11 bin 962, 2015’te 14 bin 736, 2016’da 15 bin 541 ve 2017’nin ilk 6 ayında 5 bin 660 araç olmak üzere bugüne kadar, “Ömrünü Tamamlamış Araç Veri Sistemi” üzerinden hurdaya ayrılan 66 bin 576 araç, lisanslı tesislerde geri kazandırıldı.
AB DAHA FAZLA ARAÇ ALIYOR
Binek Otomobillerde en büyük pazar olan İtalya’ya ihracat yüzde 16, Fransa’ya yüzde 35, Almanya’ya yüzde 36, İspanya’ya yüzde 29, Amerika Birleşik Devletleri’ne yüzde 100, Birleşik Krallık’a yüzde 49 arttı. Otomotiv Yan Sanayinde önemli pazarlardan Fransa’ya yüzde 12, Birleşik Krallık’a yüzde 17 ihracat düşüşü görülürken, Rusya’ya yüzde 48 artış oldu. Eşya Taşımaya Mahsus Motorlu Taşıtlarda en büyük pazar Birleşik Krallık’a ihracat yüzde 57, Amerika Birleşik Devletleri’ne yüzde 863, Almanya’ya yüzde 20, Belçika’ya yüzde 27 arttı, İtalya’ya ise yüzde 34 düştü. Otobüs-Minibüs-Midibüs ürün grubunda ise Almanya’ya yüzde 12, Amerika Birleşik Devletleri’ne yüzde 934 artış, İspanya’ya yüzde 23 düşüş görüldü. AB’ye ihracat yüzde 11 artarak 1 milyar 892 milyon dolar oldu. AB’nin ihracattaki payı yüzde 76 olarak gerçekleşti. Alternatif pazarlardan Amerika Ülkelerine yüzde 220 artış dikkat çekerken, Eski Doğu Bloku Ülkelerine yüzde 61, Asya Okyanusya Ülkelerine yüzde 33 ihracat artışı yaşandı.
YERLİ PAZARDA KAYIP KÜÇÜK
Yılın ilk 5 ayında iç pazar geçen yılın aynı dönemine göre zaten yüzde 8,57 daralarak 317 bin 500 adet olarak kayıtlara geçti. 2016’daki otomobil ve hafif ticari araç satışları ise ocak-mayıs döneminde 347 bin 277 adet idi. Aslında sektör yüzde 9 daraldı fakat yılın ilk 5 ayında yerli araç pazarındaki küçülme yüzde 1’i bile bulmadı. Fakat ithal araç pazarı yüzde 15’e yakın küçülme ile toplamdan daha fazla kayıp yaşadı.
