Doların lira karşında değer kazanmasıyla, Türkiye’de ihracat fiyatları Ekim 2017’de yüzde 4,62 yükseldi. Buna karşılık ithalat maliyetinde de 12 aylık ortalamaya göre 2010’dan beri en yüksek orana ulaşılarak, yüzde 22’nin de üzerine çıktı ve rekor kırıldı.
EKONOMİ SERVİSİ / İSTANBUL
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, ülke sınırları içinde üretimi yapılarak yurt dışına ihraç edilen malların üretici fiyatlarındaki değişimi ölçen yurt dışı üretici fiyat endeksi (YD-ÜFE), yılın ilk 10 ayında yüzde 13,82, yıllık bazda yüzde 25,78 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 22,71 yükseldi. Sanayinin iki sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 4,08 artış, imalat sanayi sektöründe ise yüzde 4,26 artış olarak gerçekleşti. Yüksek kur seyrinin ithal girdi mallarına hemen yansıdığı rakamlardan da görülüyor. Özellikle ara mallar ve ham maddelere yansıyan bu artış, karşısında ithalat rakamlarına bakacak olursak, yaklaşık 169 milyar dolarlık bir ithalat hacmimiz söz konusu. Bunun 23,2 milyar dolarını sermaye malları oluştururken, ham madde tarafında ise 124,9 milyar dolarlık bir ithalat ortaya çıkıyor. TÜİK verinin devamına bakacak olursak, Ocak 2017’de yurt dışı üretici fiyat endeksi yüzde 7,62 olurken bu rakam ekimde yüzde 22,71’e kadar çıktı. Yani 12 aylık ortalamada 2010 yılından beri en yüksek rakama ulaştık. 2016 Ekim ayında yüzde 2,80 olan bu oran bu yılın aynı döneminde 25,78 olarak kayıtlara geçti. Yani özellikle ara mallar ve ham madde konusunda ithal oranımız geçen yıla göre oldukça arttı. Bir önceki aya göre en fazla artış; yüzde 6.32 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 6.26 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler, yüzde 5,88 ile ana metaller alt sektörlerinde gerçekleşti. Ana sanayi grupları sınıflamasına göre 2017 yılı Ekim ayında en fazla aylık ve yıllık artış enerji mallarında oldu.
EYLÜLDE DE YÜKSELDİ
YD-ÜFE, 2017 yılı Eylül ayında bir önceki aya göre yüzde 0,12, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 9,17, bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 24,05 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 20,74 artış gösterdi. Sanayinin iki sektörünün bir önceki aya göre değişimleri; madencilik ve taşocakçılığı sektöründe yüzde 0,25 artış, imalat sanayi sektöründe ise yüzde 0,12 artış olarak kayıtlara geçmişti. Bir önceki aya göre en fazla artış; yüzde 2,80 ile diğer mamul eşyalar, yüzde 2,75 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 1,98 ile metal cevherleri alt sektörlerinde gerçekleşti.
DEMİRDE ARTIŞ SERT OLDU
Ekim 2017’de bir önceki yılın aynı ayına göre madencilik ve taş ocakçılığında artış yüzde 21,54 olarak gerçekleşti. İmalat tarafında ise yüzde 25,87’lik bir artış oldu. İmalat tarafında ise en fazla yükseliş yüzde 39,50 ile ana metaller yani demir gibi kalemlerde çıktı. Kok ve rafine petrol ürünleri de demirden aşağı kalmadı. Yüzde 36,19 yükselen bu kalemi, deri ürünleri takip etti. Kağıt ve kağıt ürünleri de bu yükselişten yükselen kalemlerden biri olarak kayıtlara geçti. Bir önceki aya göre en fazla artış; yüzde 6,32 ile kok ve rafine petrol ürünleri, yüzde 6,26 ile bilgisayarlar ile elektronik ve optik ürünler, yüzde 5,88 ile ana metaller alt sektörlerinde gerçekleşti.
ALMANYA’DA YÜZDE 0,3'TE KALDI
Almanya Federal İstatistik Ofisi (Destatis) verilerine göre, Almanya’da ÜFE, ekimde eylül ayına kıyasla yüzde 0,3 yükseldi. ÜFE, Ekim 2016'ya göre ise yüzde 2,7 artış kaydetti. Piyasalarda ekimde ÜFE piyasalar doğrultusunda gerçekleşti. Bu yılın ekim ayında tüm ana sanayi gruplarının fiyat endeksleri Ekim 2016'ya kıyasla artış kaydetti. Enerji fiyatları, enerji taşıyıcılarının fiyatlarının farklılık göstermesine karşın yüzde 2,8 yükseldi. Elektrik fiyatları yüzde 4,1 ve petrol ürünleri fiyatları yüzde 3,4 artarken, doğalgaz dağıtım fiyatları ise yüzde 4,2 azalış kaydetti. Ekimde yıllık bazda ara malı üretiminde yüzde 4,1, dayanıksız tüketim malları fiyatlarında yüzde 2,8 ve dayanıklı tüketim malları üretiminde 1,2 artış görülürken, sermaye malları fiyatlarında ise yüzde 1,1 azalış görüldü. ÜFE, enerji fiyatları hariç tutulduğunda ise ekimde aylık 0,2, yıllık olarak da yüzde 2,7 yükseldi.
