Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın belediyelere imarda 5+1 talimatı inşaat sektöründe ses getirdi. Az katlı binaların şehri garabetten kurtaracağını belirten sektör temsilcileri, ancak arsa talebinin artmasıyla fiyatların fırlayacağını, arsa spekülatörlerinin artacağını ve dönüşümün sekteye uğrayacağını belirtti.
HAMİDE HAMGÜL / EKONOMİ SERVİSİ
AK Parti Merkez Yürütme Kurulu toplantısında konuşan Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın, belediyecilik anlayışından hareketle bundan sonra yapılacak binaların 5 artı 1 esasına göre yapılması talimatı konut sektöründe büyük yankı uyandırdı. Bazı konut geliştiricileri, az katlı binalarla metropol şehrin garabetten kurtulacağını, astronomik arsa fiyatlarının da düşebileceğini belirtirken, kimileri de talebin arttığı arazi fiyatlarının fırlayacağını, spekülatörlerin çoğalacağını söyledi. Bu durumun dönüşümü de sekteye uğratacağına işaret eden sektör temsilcileri, “15 katlı bir yerde dönüşüm nasıl yapılacak?” diye sordu. Kârlılıklarının da azalacağına dikkati çeken bazı konut geliştiricileri, bu nedenle arsa sahiplerinin fiyatları, müteahhitlerin de karlılıklarını aşağı çekerek fedakarlık yapması gerektiğini söyledi. Sektör temsilcileri, “Bu sistem yeni projelerde uygulanabilir. Ağırlıklı olarak arsa stokunun çok olduğu Silivri, Sancaktepe, Kartal gibi bölgelerde” değerlendirmesinde bulundu. Akkuş Grup Yönetim Kurulu Başkanı Abdülkadir Akkuş, söz konusu uygulamanın şehirlere nefes aldıracağını, komşuluk ilişkilerini geliştireceğini, ancak elde edilecek hasılatı düşüreceğini söyledi. Bu noktada arasa sahipleri ve müteahhitlerin fedakarlık yapması gerektiğinin altını çizen Abdülkadir Akkuş, “Şehirlerde arsa fiyatları çok yüksek, o nedenle arsa sahiplerinin fiyatları, müteahhitlerin de karını düşürmesi lazım. Çünkü, müteahhit için çok karlı değil. Diyelim ki 20 bin metrekarede 5 binden 100 bin lira hasılat elde ederse, 5+1’de belki 75 bin lira kazanacak. Yani yüzde 25’lik bir kaybı olur. O nedenle her kesimin fedakarlık yapması lazım” dedi. Binaların az katlı olmasından dolayı daire değerinin de artacağına işaret eden Akkuş, tüketicinin de daha fazla ödemek durumunda kalabileceğini belirtti. Bu sistemin arsa stokunun olduğu İstanbul’un yeni gelişen bölgelerinde yapılabileceğine işaret eden Akkuş, “Binalarda 5+1 yeni projelerde geçerli olabilir. Silivri, Sancaktepe, Kartal, Arnavutköy yani arsa stokunun çok olduğu yerlerde yapılabilir” değerlendirmesinde bulundu. Kentsel dönüşümde uygulanabilirliği konusunda Abdülkadir Akkuş, şu yorumu yaptı: “Dönüşümde dairesi olan kişi bırakın daireyi, üzerine bir daire daha istiyor. Ek olarak kira istiyor. arazi sahibi astronomik fiyat isteyince olmuyor. O nedenle arsa sahipleri de fedakarlık yapmalı. Müteahhidin de karlılığa geçebilmesi için her tarafın gelip ortak bir noktada buluşması lazım” diye konuştu. Diğer taraftan az katlı binaların komşuluk ilişkilerini de geliştireceğine işaret eden Abdülkadir Akkuş, “Beş katlı binada 20 kişiyi tanırsın, ancak 300 kişi olunca bilemezsin” ifadelerini kullandı.
ARSA FİYATLARI YÜKSELİR
İnşaat sektöründen bir temsilci ise, binalara az katlı imar izni verilmesinin arsa ihtiyacını artıracağını savundu. Konuta her yıl 500 bin yeni talep oluştuğuna işaret eden aynı kaynak, “Zeytinburnu, Kadıköy, Fatih gibi bölgelerde deprem riski taşıyan 10-15 katlı binalar var. O zaman bu dönüşüm nasıl olacak? Dönüşüm için binasından çıkan 15 katlı bir binada 10 kişi nereye gidecek? İstanbul’da daha fazla arsaya ihtiyaç duyulacağı için arazilere talep artacak ve fiyatlar bu durumda fırlar. Arsa spekülatörleri çıkmaya, ormanlar yok olmaya başlar. Özellikle İstanbul, Ankara gibi metropollerde fiyatlar 3-5 kat daha artar. Bunun birlikte konut fiyatları da fırlar” değerlendirmesinde bulundu.
GARABETTEN KURTULUR
EYG Gayrimenkul İcra Kurulu Başkanı Ömer Faruk Çelik, büyükşehirlerde zeminden itibaren 5+1 olmak üzere 6 katlı bina yapı talimatının şehirlere yaşam açısından kalite getirebileceğini söyledi. Belediyelere böyle bir bakış açısı getirilmesine kendisinin olumlu bakacağını ifade eden Çelik, “Ancak, sadece büyük kentlerde 6 katlı binalar sorunu çözmeyebilir. Bazı yerlerde binaları 6 katla sınırlamak olumlu olabilir. Çünkü, sektör olarak nüfus artışı ve binaların yenilenmesi olarak baktığımızda şehirler garabet haline gelmeye başladı. Söz konusu sınırlama ile şehirler garabetten kurtulabilir, yaşanabilir hale gelebilir” yorumunu yaptı. Bu sınırlamanın maliyetine ilişkin Çelik, “Mevcut satın alınmış arazilerde çözüm üretilebilir. Ancak yeni araziler de bu emsalle alınıp satılacağı için fiyatlar bir noktaya gelir. İnşaat sektörünün en büyük sorunu arazi maliyetleri. Onlar da belki böylelikle makul bir seviyeye gelir” dedi.
