Avrasya Tüneli’nden geçen otomobillerden 16,60 lira alınırken, Norveç’in Eiksund Tüneli ücretsiz hizmet veriyor. Osmangazi Köprüsü’ndeki tarifenin kişi başına düşen milli gelire oranı da dünyadaki diğer örneklerine göre çok pahalı.
* Türkiye’de tünel, köprü ve otoyollara gelen zamlar, hem enflasyonu artırıyor hem de araç sürücülerini önemli bir maddi yükün altında bırakıyor. Fakat fiyat tarifesini diğer ülkeler ile karşılaştırdığımızda Türkiye’de vatandaşların diğer ülke insanlarına göre çok daha yüksek ücretler ödediğini gösteriyor. Avrasya Tüneli’nden otomobiller için 16,60 lira, minibüsler için ise 24,90 lira ücret alınıyor. Fakat proje anlamında benzerlikleri ile dikkat çeken Norveç’teki Eiksund Tüneli ise ücretsiz olarak Norveçlilere hizmet veriyor. 5,4 kilometre uzunluğundaki Avrasya Tüneli’nin maliyeti 1,3 milyar doları bulurken, 7,7 kilometrelik Eiksund Tüneli ise 92 milyon dolara yapıldı. Öte yandan Avrasya Tüneli’nin yap-işlet-devret modeli ile yapılması köprüden geçmeyen araçlar için bile vatandaşların ödeme yapmasına da neden oluyor. Türkiye ile diğer ülkeler arasındaki köprü fiyatlarına bakıldığında ise ortalama gelire göre bakıldığında oluşan fark dikkat çekiyor. 2017’de 40 bin araçlık devlet garantisinin yakalanamaması üzerine geçiş fiyatında indirime gidilen Osmangazi Köprüsü’ne bu yıl zam yapıldı ve 65,65 liradan 71,75 liraya yükseldi. Sözleşmelerde belirtilen ücret ise 45 dolar seviyesinde yani bugünkü kura göre 171 lira 75 kuruş. Köprüden geçen her otomobil için 100 liralık ücreti de Hazine karşılıyor. Günde ortalama 25 bin araç geçtiği göz önüne alındığında geçmeyen 17 bin aracın 171 lira 75 kuruşu da (Her gün 2,5 milyon lira) bütçeden ödeniyor. Türkiye’de kişi başına düşen milli gelirin 10 bin 500 dolar olduğu göz önüne alındığında geçiş ücreti gelirin yüzde 0,42’sine denk geliyor. Bu oran Avrupa ve Amerika’da ise çok daha düşük seviyelerde:
* Kanada’da 12.9 kilometre uzunluğundaki Confederation Bridge’ten ise 43 dolar alınıyor. Bu rakam ülkedeki kişi başına GSYH’nin yüzde 0,10’una denk geliyor.
* ABD’nin 4,1 kilometre uzunluğundaki Verrazona Narrows’tan ise 17 dolar geçiş ücreti alınıyor. Bu rakamda kişi başına GSYH’nin sadece yüzde 0,02’sine takabül ediyor.
* 2,4 km uzunluğundaki Fransa’nın Millau Viyadüğü’nden geçen araçlardan 6,7 euro ücret alınıyor. Ücrett ülkedeki kişi başına düşen milli gelirin yaklaşık olarak yüzde 0,2’sine denk geliyor.
* İngiltere Severn Köprüsü’nden geçen otomobiller için 6,70 pound ücret alınıyor. 1.600 metrelik köprüden alınan bu ücret ülkede yaşayanların GSYH’sinin yüzde 0,12’si seviyesinde.
* Japonya’daki 3.9 kilometre uzunluğundaki Akashi Köprüsü’nden geçen otomobiller için 26 euro ücret alınıyor. Kişi başına düşen GSYH’sine oranı ise sadece yüzde 0,07 seviyesinde.
