Türkiye doğalgaz merkezi olma yolunda İtalya ve Yunanistan ile yarışıyor. Emekli Büyükelçi Mithat Rende, yarışın kaybedilmesi durumunda İtalya’da belirlenecek fiyattan ithalat yapacağımızı ifade etti. İsrail gazının ise en ucuz Türkiye üzerinden pazarlanabileceği ortaya çıktı.
Rusya, İran, İsrail ve Lübnan’ın enerji kaynaklarını Avrupa’ya ulaştırabilmek için Türkiye’yi tek çare görmesi, Türkiye’nin bölgedeki gücünü artırıyor. Türkiye’nin, Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Teşkilatı (OECD) İcra Komitesi eski başkanı emekli Büyükelçi Mithat Rende, Akdeniz’e kıyısı olan ülkelerden birinde mutlaka bir doğalgaz ticaret merkezinin kurulacağını belirterek, “İtalya ve küçük piyasasına rağmen Yunanistan, Türkiye ile bu konuda yoğun bir yarış sürdürüyor. Türkiye’nin doğalgaz ticaret merkezi olma hedefini açık olarak ortaya koyması önemli” dedi. Türkiye’nin bu yarışı kaybetmesi durumunda doğalgazını, İtalya’daki doğalgaz ticaret merkezinde belirlenecek fiyattan almak zorunda kalacağına dikkati çeken Rende, şunları kaydetti: “Şeffaf, liberal, rekabetçi ve işleyen bir gaz piyasası Türkiye’de vakit geçirmeden oluşturulmalı. Rekabetçi bir toptan satış piyasası, standart hale getirilmiş kontrat ve ürün yelpazesi, temel piyasa istatistiklerine rahatça ulaşım, oturmuş bir spot piyasa, esnek gaz tedarik portföyü sağlanmalı. Ayrıca, sıvılaştırılmış doğalgaz (LNG) tesisleriyle doğalgaz depolama tesislerine üçüncü tarafın erişimi, sisteme farklı arz kaynaklarından yeterli miktarda ve esnek şartlarda girdi gerekiyor. Öte yandan, giren gazın fiyatının mümkün olduğunca petrole endeksli yapıdan arındırılmış olması, sağlam bir hukuki mevzuat, siyasi irade, piyasa ve ticaret kültürü, yeterli doğalgaz depolama kapasitesi, önemli miktarda yurt içi doğalgaz üretimi ve piyasa hacmiyle likiditenin sağlanması, doğalgaz ticaret merkezi olabilmenin en temel şartları olarak öne çıkıyor.”
İSRAİL İÇİN TÜRKİYE EN İYİ SEÇENEK
İsrail tarafından hazırlatılan “Türk Şirketler için Ticari Fırsatlar” çalışması, Türkiye ile İsrail arasında boru hattı inşa etmenin maliyetinin 2,6 ile 3,9 milyar dolar arasında değişeceğini, proje için Yunanistan rotasının seçilmesi halindeyse boru hattının ortalama maliyetinin 7 milyar 150 milyon doları bulacağını ortaya çıkardı. Çalışmada, İsrail gazını Avrupa pazarına taşıyacak boru hattı inşasının kilometre başına 4,4 ile 6,6 milyon dolar arasında değişeceği öngörülüyor. Çalışmayı gerçekleştiren İsrail Technion Üniversitesi Öğretim Görevlisi Gina Cohen, İsrail gazının taşınması için dört güzergah bulunduğunu belirterek, bu seçeneklerin Mısır, Kıbrıs, Türkiye ve Yunanistan olduğunu söyledi. Cohen, güneyde en yakın seçeneğin Mısır, kuzeyde ise Türkiye olduğunu vurgulayarak, “İsrail gazının ihraç edilmesinde Türkiye çok iyi bir seçenek” değerlendirmesinde bulundu.
