Döviz kuru üzerinden kira ödeyen AVM’lerdeki perakendeciler zor durumda. Göstermelik olarak kısa bir süre TL’ye dönen birçok AVM yönetimi yeniden dövize sarıldı. Karizma Grup Yönetim Kurulu Başkanı Aslantürk “TL ile kiraya yanaşmayan yabancı sermayeli AVM’ler resmen Türk sermayesini sömürüyor” dedi.
KARAR EKONOMİ
Döviz kurlarına bağlı olarak artan yüksek kira maliyetlerinin varlıklarını tehdit etme noktasına gelmesinden yakınan markalar, “onurlu” ve “adil” ticaret talebi ile İstanbul’daki 3 AVM’de mağazalarını iki saat geç açtı. BMD Yönetim Kurulu’ndan yapılan açıklamada, ülke ekonomisi için vazgeçilmez önemi bulunan perakende sektörünün iki yıldır türbülansla karşı karşı karşıya bulunduğu hatırlatıldı. Karizma Grup Yönetim Kurulu Başkanı Muhittin Aslantürk durumu şöyle açıkladı: “Atılan tüm adımlara rağmen açıkçası yabancı AVM yatırımcısı döviz farkını pek de tınlamıyor. Geçen yıl dövizdeki fark yüzde 35, bu yıl için ise neredeyse yüzde 80 oldu. Birçok yabancı AVM yatırımcısı yaptıkları paranın karşılığını kat kat almış durumda. Hatta bazı AVM’ler 3 veya 4’üncü karlılık yılına girmek üzere. Ama yine de dövizle kiralama konusuna yaptıkları yatırımın dolar olduğunu söyleyerek bunun arkasına sığınıyorlar. Biz markalar olarak döviz farkından dolayı çok yüksek kira ödemelerine ulaştık. Perakendecilerimiz içinde 200 bin lira kira ödeyen çok firmamız var. Bu yüksek maliyetli kira yetmiyormuş gibi birde metrekarede minimum 5-20 dolar arasında değişen yönetim giderlerini alıyorlar. Hatta yabancı birçok markanın sadece o AVM’de yer alsın diye cirodan yüzde 4, metrekare başına da 1000 euro para veriyorlar. Bizim markalarımızla yapılan anlaşmalarda ise bunlardan alınan düşük bedelin onlara göre zararı bizim maliyetlerimize ekleniyor. Bu konuda hükümetten destek bekliyoruz. Devlet bir yasa çıkartırsa bağlayıcı olabilir. Aksi takdirde, birçok yerli marka batmamak için AVM’lerde olan mağazalarının kepenklerini kapatabilir. Kira ciro oranı yüzde 15 olursa hem devamlılık olur hem de perakendeci rahat bir nefes alır. TL ile kiraya yanaşmayan yabancı sermayeli AVM’ler resmen Türk sermayesini sömürüyor.”
KURDAN GÖSTERMELİK VAZGEÇTİLER
BMD Yönetim Kurulu “Üzülerek izlediğimiz gibi son bir haftada köklü üç markamız konkordato ilan etmek zorunda kaldı. Markalarımız Türkiye’de faaliyet gösteren AVM yatırımcılarının üçte ikisi ile neredeyse hiçbir sorun yaşamadan tam bir iş birliği içinde faaliyetlerini sürdürüyorlar. Ağırlıklı olarak yabancılardan oluşan üçte birlik AVM yatırımcısı ise omuz omuza verip dayanışmaya en çok ihtiyaç duyduğumuz bir dönemde ülke gerçeklerini ısrarla görmek istemiyor. Eylül ayında kamuoyu baskısıyla söz konusu AVM’lerin önemli bir kısmı günlük kurdan ‘göstermelik’ bir şekilde vazgeçti. Buna rağmen kira faturaları yılbaşına oranla yüzde 31, son bir yıla oranla ise yüzde 46 daha yüksek olarak düzenlendi.”
