Müslümanlar 21 Ağustos salı günü başlayan Kurban Bayramı idrak ederken, Diyanet İşleri Başkanlığı Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü'nün hazırladığı hutbede 'bayramları tatil için fırsat olarak görmeyin' uyarısı yapıldı.
Diyanet İşleri Başkanlığı 2018 Kurban Bayramı Hutbesini yayımladı. Diyanet kurban bayramı hutbesinde birlik ve beraberlik çağrısı yaptı. 'Muhterem Müminler' diye başlayan Bayram Hutbesinde kurban kesmenin faziletleri anlatılırken Kurban Bayramı'nın önemi üzerinde duruldu. Kurban Bayramı Hutbesinde özellikle kurbanın 'Hz. İbrahim’in imanını, Hz. Hacer’in sadakatini ve Hz. İsmail’in teslimiyetini' ifade ettiği üzerinde duruldu. İşte Diyanet'in kurban bayramı hutbesinin tam metni.
Muhterem Müminler
Hicret’in ikinci yılı, Zilhicce ayının onuncu günüydü. Peygamberimiz (s.a.s.), ashâbıyla birlikte ilk kez Kurban Bayramı’nı idrak edecekti. Allah adına kurbanlar kesilecek, Müslümanlar birlik ve beraberlik içinde bayramın huzuruna erecekti. Allah Resûlü, bayram sabahının bereketine nail olmaları, bayram namazının heyecanını yaşamaları, dua ve hutbeden feyiz almaları ümidiyle kadınların da bayram namazına gelmelerini emretmişti. Namazgâha varınca müminlere selâm verdi. Allah’a hamd ve senâ ettikten sonra ashâbına şöyle seslendi: “Bugün ilk işimiz, bayram namazını kılmak, sonra dönüp kurban kesmektir. Kim böyle yaparsa, sünnetimize uymuş olur.”
Değerli Müslümanlar
Hayatımızın en nadide günlerinden birinde, bu bayram sabahında Sevgili Peygamberimiz ve sahabe-i kiramın yaşadığı coşkuyu bizler de yaşıyoruz. Birlik ve beraberlik içinde bizleri kurban bayramına kavuşturan, Kâbe’nin gölgesi misali mescitlerde buluşturan Yüce Rabbimize hamd, âlemlere rahmet olarak gönderilen Sevgili Peygamberimize salât ve selâm ediyoruz.
Aziz Müminler
Bayramlar, iman kardeşliğinin en ulvi noktaya ulaştığı mübarek günlerdir. Gönüllerdeki keder bulutlarını dağıtan, yüreklerimizi şükür güneşiyle ısıtan mutluluk zamanlarıdır. Dualarımızın kabulü, günahlarımızın affı, kulluğumuzun kemali için Allah Teâlâ’dan bizlere lütfedilmiş fırsat anlarıdır.
Nasıl ki, bir ay boyunca sabır göstererek oruç tutanlar için Ramazan Bayramı ilâhî bir ikram ise, Hz. İbrahim’in imanını, Hz. Hacer’in sadakatini ve Hz. İsmail’in teslimiyetini kuşanıp takva sahibi olanlar için de Kurban Bayramı öyle yüce bir ikramdır.
Kıymetli Müslümanlar
Kurban her şeyden önce bir ibadettir. İbadette asıl olan ihlas ve samimiyettir. Yüce Rabbimiz Kur’an-ı Kerim’de şöyle buyurmaktadır: “Her ümmet için, Allah’ın kendilerine rızık olarak verdiği hayvanlar üzerine ismini ansınlar diye kurban kesmeyi gerekli kıldık. İşte sizin ilahınız bir tek ilahtır. Şu halde yalnız O’na teslimiyet gösterin...”
Kurban Bayramı’nı idrak ederken ve kurbanlarımızı Rabbimize sunarken önceliğimiz O’nun rızasını elde etmektir. Peygamber Efendimiz, kurbanını bizzat kendisi kesmiş, niyetini ve teslimiyetini şu ayetleri okuyarak dile getirmiştir:
“Ben hakka yönelen birisi olarak yüzümü, gökleri ve yeri yaratan Allah’a döndüm ve ben müşriklerden değilim.”
“Şüphesiz benim namazım, kurbanım, hayatım ve ölümüm âlemlerin Rabbi olan Allah içindir. O’nun hiçbir ortağı yoktur. Ben bununla emrolundum ve ben Müslümanların ilkiyim.”
Muhterem Müminler
Bu mübarek günleri sünnet-i seniyyeye yaraşır biçimde idrak etmek için hassas davranalım. Hazine değerinde olan bu nadide zamanların hakkını vermek için üzerimize düşen vazifeleri yerine getirelim. Öncelikle, Arefe günü sabah namazıyla başladığımız ve bayramın dördüncü günü ikindi namazıyla birlikte sona erecek olan teşrik tekbirlerini unutmayalım.
Adanmanın, arınmanın, Allah’a yaklaşmanın sembolü olan kurban, Rabbimizin bize emanetidir. Onu incitmeyelim. Şefkat ve merhamet, ihsan ve rikkat gösterelim. Usulünü bilmediğimiz bir uğraşın içine girerek, kesim esnasında kurbana da kendimize de zarar vermeyelim.
“Temizlik imanın yarısıdır” buyuran Resûl-i Ekrem’in ümmeti olarak, kurban ibadetini yerine getirirken çevre temizliğine dikkat edelim. Kul hakkına girmeyelim.
Kurbanlarımızda komşunun, akrabanın, yoksulun, yetimin, muhtacın, muhacirin hakkı olduğunu; verdiğimiz kadar kazandığımızı; paylaştığımız kadar zenginleştiğimizi hatırlayalım.
Tatil bir ihtiyaç olsa da, bayram günlerini sadece tatil fırsatı olarak görmeyelim. Bayramların özü sıla-i rahimdir. Anne-babamız başta olmak üzere sevdiklerimizi sevindirelim. Sevincimize hastaları, yaşlıları, yalnızları, dargınları ortak edelim. Bir gönüle girmede, hayır dua almada, küslüğe son vermede yarışalım.
Aziz Müminler
Bugün Kurban Bayramı’dır. Bugün kucaklaşma, affetme ve yenilenme günüdür. Uzak diyarlarda bayrama acı ve gözyaşı içinde giren mazlum ve mağdur kardeşlerimiz için umut olma günüdür.
Bu mübarek günde aziz milletimizin ve tüm İslam âleminin bayramını tebrik ediyorum. Allah’ın selamı rahmeti ve bereketi hepimizin üzerine olsun. Bayramımız merhamete, adalete, hidayete ve kurtuluşumuza vesile olsun.
1 İbn Hanbel, IV, 283; Buhârî, Îdeyn, 3, 15.
2 Hac, 22/34.
3 Ebû Dâvûd, Dahâyâ, 3-4.
4 En'âm, 6/79.
5 En'âm, 6/162-163.
6 Tirmizî, Deavât, 86.
Din Hizmetleri Genel Müdürlüğü
HUTBE NE DEMEK?
Cuma ve bayram namazlarından önce söylenen dini hitabedir. Hutbeyi hatipler okur.
Hatip, bir camide görevli din adamlarının en büyüğüdür. Hutbe minberde okunur. Halifelik kaldırılıncaya kadar hutbede halifenin adı, İslam dininin başı olarak anılır, sonra o ülkenin hükümdarının adı (eğer halife değilse), söylenirdi. Hutbede adının söylenmesi, eski hukukumuza göre bir hükümdar için tam anlamıyla bağımsızlık işaretidir.
Hutbe, halka hitap etmek ve söz söylemektir. Terim anlamı ise cuma namazı ve bayram namazlarında minbere veya yüksekçe bir yere çıkıp Allah’ı anıp Peygambere salavat getirerek toplumun çeşitli konularda bilgilendirilmesidir. Bu bakımdan İslam’da hutbenin önemli bir yeri vardır. Hutbe Cuma ve bayram namazlarında okunmaktadır.
SÖZLÜKTE HUTBE NE DEMEK?
Cuma ve bayram namazlarında minberde okunan dua ve verilen öğüt
HUTBE KAÇ BÖLÜMDEN OLUŞUR?
1. Dua
2. Öğüt
HUTBENİN TÜRKÇE OKUNMASI
smanlıda olduğu gibi Cumhuriyet’in ilk yıllarında da hutbenin hem dua kısmı hem de öğüt kısmı Arapça olarak okunmaktaydı. Halkın büyük çoğunluğunun anlamadığı bir dille hutbe okunması eleştirilmekteydi. Bundan dolayı hutbelerin Türkçe okunması isteği dile getirilmekteydi. Atatürk de yaptığı konuşmalarda hutbelerin Türkçe okunmasının gerekliliği üzerinde durmaktaydı. Bu konudaki düşüncelerini 1 Mart 1922’de Meclis’te yaptığı konuşmada, “Camilerin mukaddes minberleri, halkın ruhi, ahlaki gıdalarına en yüksek, en verimli kaynaklardır.
Minberden halkın anlayacağı dilde ruh ve beyne hitap olunmakla Müslümanların vücudu canlanır, beyni temizlenir, imanı kuvvetlenir, kalbi cesaret bulur.” diyerek dile getirmiştir. Bununla birlikte Atatürk’ün kendisi de 7 Şubat 1923 tarihinde Balıkesir’in Zağnos Paşa Camii’nde Türkçe bir hutbe okuyarak bu konuda öncülük etmiştir.
21 Şubat 1925’te TBMM’de Diyanet İşleri Başkanlığının bütçesinin görüşülmesi esnasında hutbelerin Türkçe okunması gündeme gelir. Meclis’te yapılan görüşmelerin sonucunda Diyanet İşleri Başkanlığı tarafından Türkçe hutbe kitabı hazırlatılması kararı alınır. 1926 yılı sonunda uzmanlarca hazırlanan Türkçe hutbe örnekleri, Diyanet İşleri Başkanlığına sunulur. Zamanın Diyanet İşleri Başkanı Mehmet Rıfat Börekçi bu hutbe örneklerini uygun bulurak bir emirle imamlara gönderir.
Emirde hutbelerin dua kısımının Arapça, öğüt kısmının ise Türkçe olarak okunması istenmiştir. Kur’an-ı Kerim ve hadislerin dilimize çevrilmesi, hutbelerin öğüt ve bilgilendirme kısmının Türkçe okutulması gibi çalışmalar, halkın İslam’ı doğru bir şekilde öğrenmesinde oldukça etkili olmuştur. Bu durum İslam dininin daha iyi anlaşılmasına ve doğru bir şekilde uygulanmasına zemin hazırlamıştır.
