Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, Türkiye’de yargının sorunlarını sıraladı: Yargıtay gereksiz meşgul ediliyor. Arabuluculuk sistemi geliştirilmeli. Hukuk eğitimi lisans üstü verilmeli. 15 Temmuz sonrası oluşan kadro çok deneyimsiz.
Yargıtay Başkanı İsmail Rüştü Cirit, Yargıtay’ın 150. kuruluş yıldönümünde gazete ve televizyonların Ankara temsilcileriyle bir araya geldi. Kızılay’daki Yargıtay Evi’ndeki toplantıda yargının sorunları, FETÖ davaları, hakim ve savcıların tecrübesizliği ve kadın cinayeti ile çocuk istismarına ilişkin konular gündeme geldi. Cirit’in açıklamalarından öne çıkan başlıklar şöyle:
HAKİMLERİN YARISI 2 YILLIK: 4 bin 500 hakim ve savcı terör örgütü üyeliğinden yargılanıyor. Onların yerini doldurmak için atanan 18 bin hakimden yüzde 50’si 2 ya da 3 yılık hakim. Çok çalışarak ve çabalayarak FETÖ’nün yargı üzerinde bıraktığı olumsuzlukları aşacağız.
85 PROFESÖRÜMÜZ YOK: Türkiye’de yargı sisteminin iyi işlememesine neden olan kör noktalar var. Bunlardan birincisi kamu inisiyatif almıyor. İdari mahkemelerinin davalısının tamamı devlettir. Adli mahkemelerin de 3’te birinde taraf kamudur. Bu davalarda Yargıtay gereksiz meşgul edilmektedir. İkincisi iletişim çağında dünyamız artık küçük global bir köy haline geldi. Birçok ülkede davalara alternatif çözüm uyuşmazlık yöntemi denilen bir yöntemle çözmektedirler. Arabuluculuk çözümlerini geliştirmemiz gerekiyor. Üçüncü olarak dünyanın ileri ülkelerinde hukuk eğitimi lisans üssü eğitimdir. Biz de 4 yıllık bir eğitimdir. Türkiye’de 85 üniversitede hukuk fakültesi var. Bunların birçoğu iyi eğitim vermektedir. Ama öğretim görevlisi bulamayan birçok dersleri avukatlar idame etmektedir. Bizim 85 ceza ve hukuk profesörümüz yok. Okulların bu kadar yaygın olması hukuk istikrarını engellemektedir. Hukuk fakültelerinin eğitim süresini bir yıl daha artırılmasını uygun görüyoruz. Dördüncüsü de 15 Temmuz badiresinden sonra yargıdaki kadronun çok deneyimsiz olması. Bu kara noktaları aştıktan sonra Türkiye’nin adalet konusunda çok daha başarılı olacağına inanıyorum.
BALYOZ GİBİ OLMASIN: FETÖ davalarında yargılananlara son derece adaletli davranılıyor. Adalet, hak edene hak ettiğini vermektir. Zulüm yaparsak, aynı Ergenekon, Balyoz davalarında olduğu gibi, toplumda onarılmaz yaralar açar. Biz geleceğe yürümek istiyoruz, onarılmaz zararlar vermek istemiyoruz. Onun için buna çok dikkat ediyoruz, hassasız.
HAKİMLER HERKÜL GİBİ OLMALI: Yargıtay başkanlığım süresince yargı bağımsızlığıyla ilgili herhangi bir telkin, talimat, talep gelmedi. Aksini iddia edenler bunu ispatlamalıdır. Son yıllarda kişi ve birey özgürlüğünü öne çıkaran, kamuyu, devleti geriye atan yasalar çıkarıldı. Mahkemelerde ve Yargıtay’da birçok davada kamu davaları kaybetti. Burada bir talimat yoktur. Hakimler Herkül gibi güçlü olmalı. Hiçbir yerden talimat almamalı.
SİSTEM SÜREKLİ DEĞİŞİYOR: (Kadın cinayetleri ve çocuk istismarı konusunda iyi hal indirimi konusunda bir çalışma yapılıyor mu?) Ceza kanunlarında sık sık yapılan değişikliklerle yargıda belirsizlik ortaya çıkarıyor. Son çıkarılan Türk Ceza Kanunu’nun neredeyse 3’te biri değiştirildi. İnfaz sisteminde de sürekli değişikliğe gidiliyor. Şu andaki infaz sistemine göre, 4 yıla kadar hapis cezalarında girdi-çıktı yapılıyor. Bu da cezanın yaptırımsız kalmasına neden oluyor.
LİYAKAT İÇİN KURA: (Yargının FETÖ gibi başka bir yapının eline geçmemesi için ne yapılıyor?) Yargının bir başka yapının eline geçmemesi noktasında gereken tedbirler alınıyor. Bu konular çok hassas. Örneğin HSK’da şu anda bugün yapılması gereken avukatlıktan hakimliğe geçiş kura töreni daha iyi inceleme altına alınması için ertelendi. Bu işi, bilgi sahibi olan, donanımlı insanların yürütmesi gerekir.
