Şizofreni, Alzheimer, depresyon gibi birçok hastalığın tedavisinde ‘Neurofeedback’ yöntemini kullanan psikiyatrist Dr. Tanju Sürmeli “Bu yöntemdeki amaç beyindeki elektrik devrelerini düzeltmek” diyor.
[Karar]
ÜRÜN DİRİER
Son yıllarda yapılan araştırmalarda, psikiyatrik hastalıkların sadece kimyasal bir bozuklukla açıklanamayacağına dair veriler çoğaldı. Sinir hücreleri arasındaki bağlantıların zayıflamasına yol açan elektriksel aktivite bozukluklarıyla ilgili araştırmalar hız kazandı. Peki devreleri ne bozuyor? Psikiyatrist Dr. Tanju Sürmeli’ye göre 25 yaşına kadarki zaman çok kritik. Beynin olgunlaşması 25 yaşına kadar sürüyor. Bazı faktörler bu sürece müdahale ettiği takdirde beyindeki elektrik bağlantılarda sorunlar çıkıyor, dolayısıyla hastalıklara yol açıyor.
ÇOCUKLARINIZA İYİ DAVRANIN
Bu faktörler arasında kafa darbeleri, kötü beslenme ve kötü ebeveynlik gibi etkenler var. Beynin darbe alan bölümünde bozulan elektrik devreleri şizofreni, depresyon, manik atak, kişilik bozukluğu, anksiyete ve şiddet eğilimi gibi çeşitli hastalıklara neden olabiliyor. Alınan bir darbenin etkisi 20 yıl sonra bile ortaya çıkabiliyor. ABD’de yapılan bir araştırmanın sonuçlarına göre, cinayet işleyenlerin neredeyse tümünün beyin EEG (beynin elektriksel etkinliğinin değerlendirilmesi amacıyla yapılan bir işlem) kayıtlarında bir kafa darbesi izi bulunuyor.
KAFA TRAVMASINA DİKKAT!
Şizofreniden Alzheimer’a, şiddet eğiliminden depresyona birçok hastalığın düşme veya çarpma sonucu oluşan bir kafa travmasından kaynaklanabileceğini gösteren uluslararası bilimsel yayınlar olduğunu belirten Tanju Sürmeli, bunların Neurofeedback tedavi yöntemiyle giderilebildiğini söylüyor.
‘Neurofeedback’, kişiye kendi beyin dalgalarıyla ilgili bilgi verilirse (EEG aracılığıyla), onun bunları değiştirmeyi öğrenebileceği ve bu değişikliklerin kalıcı olacağı ilkesine dayanıyor. Buna bir tür beyin egzersizi de denilebilir. Yöntemin temelinde, hastanın seanslarda zihin oyunları oynaması yatıyor. ‘Neurofeedback’ seanslarında hasta, kafasına yerleştirilen elektrotlar vasıtasıyla bilgisayara bağlanıyor. Elektrotlar, beynin hastalıkla ilgili bölgesinden gelen elektrik akımlarını ölçüp ekrana yansıtıyor.
ZİHİN OYUNLARI OYNATILIYOR
Tedavi sırasında beyne herhangi bir elektrik akımı verilmiyor. Bu dalgaların görüntüsü hastaya bir harita ya da bir oyun aracılığıyla gösteriliyor. Oyun, kişinin beyin gücüyle çalışıyor da diyebiliriz. Oyun, hastanın beynindeki belirli bir bölümün dalga boyuna ayarlı olduğundan, kişi oyunda başarılı oldukça, iyileşmek için arttırması veya azaltması gereken beyin dalgasını gerekli frekansa getiriyor. Bunu seanslar aracılığıyla sık sık tekrarlayan beyin, istenen frekansı üretmeye şartlanıyor. İki, üç aylık seansların ardından kişi, gerekli olduğunda beyin dalgalarını aktive etmeyi ya da pasifleştirmeyi öğreniyor.
Dr. Tanju Sürmeli “Çocuk yaşta alınan kafa travması hemen belirti verebildiği gibi 10-20 yıl sonra birden ortaya çıkıp çeşitli psikiyatrik hastalıklara yol açabilir” diyor. Sürmeli, kötü ebeveynliğin beyin gelişimini olumsuz etkileyerek beyindeki elektrik devreleri bozduğunu söylüyor.
SPORCULARI BAŞARIYA TAŞIYOR
Maç günü sporcu çok heyecanlı veya kendisini baskı altında hissediyorsa kötü performans gösterebilir. Oysa bu, öğrenilerek çözülebilen bir sorun.
‘Neurofeedback’, fiziksel ve zihinsel performans arttırmak için de kullanılıyor. Dr. Tanju Sürmeli’nin anlattığına göre yöntem, amatör ve profesyonel olimpiyat atletleri tarafından beynin ‘software’i olarak tanımlanıyor. Bir oyuncu maç günü çok heyecanlı ve kendini baskı altında hissediyorsa anksiyeteye bağlı olarak, fazla beta aktivitesi gösteriyor. Bu, yoğun dikkat dalgası. Beta dalgası dikkat dalgası olmasına rağmen, beyinde fazla üretirse beta dalgası anksiyete yarattığından, kişiyi gergin ve agresif yapar, yanlış kararlar vermesine neden olur. Beyne fazla beta dalgasını azaltmayı öğrettiğimizde, aynı oyuncu daha sakin bir şekilde maça çıkıp doğru kararlarla kendisini ve takımını galibiyete taşıyabilir. Bir basketbolcunun heyecanla topu çemberden geçirememesi ya da tenisçinin puan kaybetmesi, o sırada beynin ön bölgesinde theta veya beta dalgalarında artış olduğundandır. Araştırmalar, alpha dalgalarını arttırarak dikkat ve konsantrasyonun arttırılabildiğini, odaklanma problemlerinin azaldığını gösteriyor. Arizona State Üniversitesi’nde okçular üzerinde yapılan araştırmalarda, sol hemisferde alpha dalgası çalışıldığında okçuların hedefi şaşırmadığı tespit edilmiş.
DEPRESYONA KARŞI ÜÇ GÜNDE ETKİLİ
Psikiyatrist Dr. Tanju Sürmeli’nin verdiği bilgiye göre bu yöntem dünyada en fazla dikkat eksikliği ve hiperaktivitede kullanılıyor. Başarı oranı yüzde 75. Epilepside ise başarı oranı 65-82 arası. Uyuşturucu ve alkol bağımlılığı tedavisinde de başarı oranı yüzde 78-80 arasında. Ki ilaç ile uyuşturucu bağımlılığı tedavisinde başarı yüzde 10-20 arası. İyileşenlerin de yüzde 80’i bir yıl içinde uyuşturucuya geri dönüyor. Depresyon tedavisinde Neurofeedback ilk üç gün içinde etkisini göstermeye başlıyor. 10 günde uykunun düzene girdiğini ve hastanın hayattan zevk almaya başladığını, 20 günde ise iyileştiğini iddia ediyorlar.
Travma sonrası stres bozukluğu, damar sertliğine bağlı bunama ve Alzheimer’da da Neurofeedback çok etkili. “Oğlunun bile adını hatırlamayan 80 yaşındaki bir hastamızın 0 olan hafıza testi sonucu 9 puana yükseldi. Hastamız 6 ayın sonunda oğlunun adını hatırlıyor, artık altına yapmıyor ve geceleri uykusunda bağırmıyordu” diyen Sürmeli’nin Alzheimer araştırması ABD’deki hakemli tıp dergilerinden Clinical EEG and Neuroscience’ta da yayımlanmıştı.
