Gitar ve klarnet virtüözü Kamil Özler, 24. İstanbul Caz Festivali’nde ‘Yaşam Boyu Başarı Ödülü’ne değer görüldü. Yarım asra dayanan sanat hayatını konuştuğumuz Özler “Müzik, masa başında muhasebeyle uğraşmaya benzemez. Dinleyen de icra eden de sıkılmaz. Hep sevilen iştir” diyor.
ERKUT TEZERDİ
Duayen müzisyen Kamil Özler, 63 yaşında. Bestekâr, gitar ve klarnet virtüözü. “Kendimi bildim bileli müziğin içindeyim” diyen Özler, 25 sene konservatuvarlarda ders verdi. 45 yılı aşan sanat yaşamı boyunca da birçok önemli projede yer aldı, yüzlerce konser verdi. Ta çocukluk ve gençlik yıllarından itibaren önemli isimlerden gitar dersleri aldığını söyleyen Özler, profesyonel müzik yaşamına adım atma nedenini “O dönem kadınların müzisyenlere yaptıkları yoğun tezahüratlar ilgi çekiciydi” sözleriyle muzipçe cevaplıyor. Adı usta müzisyenler listesinin her daim en tepesinde yer alan Özler, başarının sırrını sorduğumuzda “Bunu bana sormayın çünkü ben henüz başarılı olmadım” diyecek kadar da alçakgönüllü. 24. İstanbul Caz Festivali’nde ‘Yaşam Boyu Başarı Ödülü’ne değer görülen Özler şu an TRT Hafif Müzik ve Caz Orkestrası’nın şefliğini üstleniyor. Özler’le sanat hayatını konuştuk.
Dile kolay, sanatla geçen 45 yıl. Birçok önemli projeye imza attınız ama bu ilk nasıl başladı ve devam etti?
İlkokul çağındayken portakal sandığından bir gitarım oldu. Hemen ardından Antonio Dumoziç’ten özel dersler aldım. 1972 senesinde Orhan Borar’ın orkestrasında çalmaya başladım. Askerlik yaşım geldiğinde düz lisede okuyordum. Sürekli sınıfta kalıyordum çünkü geceleri müzik çalışıyordum, okul umurumda değildi, sevmediğim bir şey yapmak istemiyordum. 1977’de Kültür Bakanlığı Türk Musikisi Devlet Konservatuvarı’na girdim. Burada da klarnet çalmayı öğrendim. Çok iyi isimlerden dersler aldım. Mezun olunca TRT İstanbul Hafif Müzik ve Caz Orkestrası’nın kuruluşunda yer aldım. Kadroya geçtim. Mezun olduğum konservatuvarda da 25 sene kadar hocalık yaptım.
Müziğin sizi çeken tarafı neydi?
Müziği kendimi bildim bileli çok seviyorum. Yaşım çok gençti o zamanlar... Genç kızlar popüler müzisyenlere büyük tezahüratlar yapıyordu. Bu da çok hoş bir durum. Tesirinde kalmamak mümkün değil! Bütün kızlar onlara bakıyordu. O dönem müzisyenlik acayip cazip geldi doğrusu. Müzik, bir masa başında oturup da muhasebeyle uğraşmaya benzemez. Dinleyen de icra eden de sıkılmaz. Hep sevilen iştir.
Geçmişte Türk Musîkisi ve orkestrasyon dersleri aldınız, bestecisiniz, gitar ve klarnet çalıyorsunuz. Peki, sizce müziğin hangi alanı daha zorlu?
Müziğin her alanı zor. Şudur, şudur demek zor. Her birinin keyfi apayrı. Keza aynı durum eğitimcilik için de geçerli. Ancak ben müzikte tarz ayrımı yapmıyorum. Klasik müzik güzeldir de pop müziği kötüdür diyemem. Larry Carlton ve George Benson dinliyorum. Hepsi caz da çalsa pop da çalsa keyiflidir. Caza yönelme sebebim ise bu keyfi durum.
Başarının sırrını nasıl açıklarsınız?
Bunu bana sormayın çünkü ben henüz başarılı olmadım.
Ama duayen sanatçı kim diye sorulduğunda sizin adınız listenin başında geçiyor.
Çok teşekkürler. Şöyle söyleyebilirim. Buna kafayı takmanız lazım. Yani daha çok çalışmalısınız. Başarılı olmak için çok ama çok sıkı çalışmak şart. Geceniz, gündüzünüz işiniz olacak. Yalnızca heveslenmekle olmaz.
Peki, yetenek bunun neresinde?
Bence yetenek sonrasında ortaya çıkıyor. Bir işe girişildiğinde en başındayken yeteneğiniz var mı yok mu veya işe yatkın mısınız bilinmez. Heves edip başlıyorsunuz. Benim öyle çok öğrencim oldu, müziğe heveslendiler ama yeteneksiz çıktılar, olmadı. Yetenek anca belli bir ölçüye kadar çaldırır. Neticede bir yere kadar mesut eder. Ama dünyada çok yetenekli kişiler var. Böyleleri dünyaya sanki bu işi yapmak için gelmiş.
Kimler mesele?
Duyduğumuz meşhur isimler var ya, işte onların hepsi yetenekli. Bu, özellikle Batılı meşhur müzisyenlerin tamamı için geçerli. Çünkü bir yerlere gelmek öyle dışarıdan görüldüğü gibi basit değil.
Türkiye’de kimler?
Türk cazcıları harika çalıyor. Aydın Esen, Tuna Ötenel, Emin Fındıkoğlu... Aslında dinlediğim ve başarılı bulduğum bir sürü müzisyen var. Şu an aklıma gelenler bunlar.
Siz gitar çaldığınız zaman, “Kamil Özler anında 18’lik delikanlıya dönüşüyor” diyenler var. Bu tutkuyu nasıl anlatırsınız?
63 yaşındayım. Hala egzersiz yapıyorum. Çalışmaya sabah başlarım, akşama kadar devam ederim. Klarnet ve gitar çalışıyorum. Tüm bunları yaparken televizyon açık oluyor. Arada bir ona bakıyorum. Bazen bir şeyler yazıyorum, çiziyorum... Bir günüm, eğer başka bir yerde işim yoksa hep çalışmakla geçiyor. Severek yapıyorum.
24. İstanbul Caz Festivali’nde ‘Yaşam Boyu Başarı Ödülü’nü aldınız. Bu önemli ödülün sizin için önemi nedir?
İstanbul Kültür Sanat Vakfı, Türkiye’de kültür ve sanatı yayan çok önemli bir kurum. Bana böyle bir ödül verdikleri için çok teşekkür ediyorum. Hayatımın en büyük ödülü.
CAZIN GELİŞMESİ İÇİN ÖNCELİK OKUL OLMALI
Caz müziği her geçen gün giderek daha da popülerleşiyor. Yapılan önemli atılımları değerlendirir misiniz ve bunlara başka neler eklenmeli?
Türkiye’de hiç caz okulu yok, varsa ben bilmiyorum. Eskiden Bilgi Üniversitesi’nde bir ara caz bölümü açıldı ve kapandı. Eğitimcilerin hepsi usta cazcıydı, duayen isimlerdi. Şu an orkestramızda o okulda yetişmiş öğrenciler çalıyor. Hepsi fevkalede yetişmiş. Cazın gelişimi için öncelikle böyle bir okul lazım. Hatta bir tane İstanbul’da bir tane Ankara’da ve Bursa’da olması lazım.
Türkiye’deki müzik okullarını nasıl buluyorsunuz? Teori ve pratik eğitimleri ne ölçüde başarılı?
Eskiden konservatuvarlarda hocalar yalnızca hocalık yapmazdı, öğrencilerine koçluk da yapardı. Yani öğrencisi öğrenene kadar kafasına vururdu, zorla öğretirdi. Şimdi Amerikan eğitim sistemindeyiz. Hocalar giriyor derse ve ‘Şundan şundan sorumlusunuz’ diyor ve dersten çıkıp gidiyor. Öğrenci ister öğrensin veya öğrenmesin... Öğrenmeyen de zaten sınıfta kalıyor. Öğretmek bu değil! Benim anladığım kadarıyla hocalar şimdi çalıştırmıyor. Okulların vaziyeti de bu.
