Eylül Gürcan, İstanbul Şehir Tiyatroları’nda kostüm ve dekor tasarımcısı olarak çalışıyor. Bu yıl başlayan ‘Karıncalar- Bir Savaş Vardı’ oyunundaki sahne tasarımıyla ise Afife Jale Tiyatro Ödülleri’ne aday gösterildi. Gürcan sahnenin önemli parçası zira bilimsel olarak yapılan araştırmalarda seyircilerin tiyatro oyunu izlerken ilk yedi dakika dekor ve kostümle ilgilendiğini söylüyor.
KARAR RÖPORTAJ / IŞIL ÇALIŞKAN
İstanbul Şehir Tiyatroları’nda pek çok oyunun kostüm veya sahne tasarımında onun imzası var: Eylül Gürcan. Dokuz yıldır bu işi yapan Gürcan, son olarak bu yıl sahnelenmeye başlanan ‘Karıncalar-Bir Savaş Vardı’ oyunundaki sahne tasarımıyla ile Afife Jale Tiyatro Ödülleri’ne aday gösterildi. Dokuz Eylül Üniversitesi Sahne Sanatları mezunu Gürcan, hem sahne hem de kostüm tasarımını birlikte yapmasının başarısında etkili olduğunu söylüyor. Gürcan, sorularımızı yanıtladı...
Dekor ve kostüm tasarımına nasıl yöneldiniz?
Ben 5-6 yaşından beri resim yapıyorum. Güzel Sanatlar Lisesi’nden mezunum. Ailemde de resimle uğraşanlar var. Aynı zamanda sahnelere de çok meraklıydım. Hep tiyatroya giderdim ve herkes gibi küçük oyunculuk deneyimlerim oldu. İkisini üç boyuta dökmek istedim. Resmi bir yaştan sonra atölyede yapabiliyorsunuz ama biraz da model çalışmalarımı yaşatmak istedim.
‘Hisse-i Şayia’ oyunun sahne tasarımı Eylül Gürcan’a ait.
Dekor ve kostüm tasarımının benzer ve farklı yönleri neler?
Aslında ben hep ikisini de yapmayı talep ediyorum. Çünkü ikisi kardeş. İşi genelde kısa bir süre içinde tamamlıyoruz. İkisinin ayrı zor ve kolay tarafları var. Kostümde de dekorda da insanlarla uğraşıyorsunuz. Genelde kolektif ve aktif bir şey. Örneğin bir çocuk oyununda çocuk havaya uçuruluyor. Kostüme bağlı ama efektle. Yani hem dekoru kullanıyorum hem kostümü. Artık bu iş de çok modernleşti. O nedenle birleşik düşünüyorum ama dekorda kendimi daha iyi ifade edebiliyorum.
Peki neden?
O konuda çok fazla yeni şey izledim ve özendiğim şeyler var. Daha efektif ve hareketli olduğu için belki de.
Kostüm ve dekor tasarımında detaylar önemli mi? Nasıl karar veriyorsunuz?
Bir ekiple çalışıyoruz. Oyuncu için ‘Ben onun yerinde olsam ne renk giyerdim, hangi çiçeği severdim’ diye düşünüyorum. Yönetmenin de onayını alarak ilerliyorum.
Eylül Gürcan, ‘Karıncalar’ oyunuyla Afife Jale adaylarından.
Kostüm tasarımında oyuncuların etkisi ne kadar?
Oyuncuların etkisi büyük. Sahneye çıkan herkes kendine yakışanı ister. Ama kimi durumlar var ki rol icabı kötü görünmesi gerekiyor (gülüyor). Bu konuda çok rahat davranan arkadaşlar da var, biraz takanlar da... Orta yolu bulmaya çalışıyoruz. Ama çok şükür şu ana kadar gürültü çıkacak bir durum olmadı.
Dekor ve kostüm tasarımı bir oyunun başarısını ne kadar etkiliyor?
Bence çok etkiliyor. Tabii oyuna da bağlı. Sadece ışıkla, hologram teknikleriyle çözülen çok fazla durum var. Oyunda 50 tane yer geçişi bulunur ve artık mekanik bir şey kullanmak zorundasınızdır. Ama ben biraz daha malzeme seven eski kafalı biriyim. İnşaat severim. ‘Hisse-i Şayia’da yaptığım köşkten çok zevk aldım. Ama tabii ki modern şeyleri de takip etmeye çalışıyorum. Bu arada bilimsel bir durum var ki izleyici ilk 7 dakika dekor ve kostüme bakıp sonra tamamen oyunculukla ilgileniyormuş. Biz o yedi dakikayı doldurabiliyorsak ne mutlu.
AFİFE JALE’YE ADAY OLMAK BİLE HARİKA
Kostüm tasarımcısı olarak giydirmek istediğiniz bir oyuncu var mı?
Jude Law’ı giydirmek isterdim. Videolarından takip ediyorum, çok iyi bir tiyatrocu. Müzikal düşündüğümde Cher’i giydirmek isterdim. Türk isimlerden çok şükür Zihni Göktay’lara ulaştım. Giydiremesem de sandalyesini yaptım.
‘Karıncalar-Bir Savaş Vardı’ oyunuyla Afife Jale ödüllerinde en iyi sahne tasarımına aday gösterildiniz.
Bu adaylık bile benim için harika bir şey. Yönetmenim Ergun Üğlü ve dramaturg Gökhan Aktemur’a çok şey borçluyum. Ama sonuçta güzel bir şey çıktı ortaya. Fark edildiği için de çok memnunum.
