Hakan Kağan ‘Mavi Turna’da aşkı anlatıyor. Romanda 80 darbesi ve öncesi ile Kars’ın Selim ilçesindeki bir köyde, tabiatla iç içe yaşayan insanlar, onların yoksullukları, hüzünleri ve aralarındaki sıcak ilişkiler de yer alıyor.
ELİF KAP
İlk romanını 2008’de yayımlayan Hakan Kağan’ın ‘İmparatorluğun Son Akşamı’ (2008), ‘Yeniçeri’ (2009), ‘Cem Sultan - Esir Şehzade’ (2010), ‘Kanlı Mintan - Sultan Abdülaziz’ (2011), ‘Kayıp Ruhlar Atlası - Bir Sarıkamış Romanı’ (2013), ‘Külhanbeyi’ (2014), ‘Leyla’yı Sevenler Kulübü’ (2015) adlı romanları var. ‘Mavi Turna’ yazarın son romanı.
Romanın başında evvelâ üst anlatıcı, çocukluğunun geçtiği yerlere duyduğu özlemi dile getirir. Bu, otuz yıllık bir özlemdir. Ancak otuz yıl aradan sonra, sarıçam ormanlarıyla, turnalarla buluşur ve eline kalemi alarak turnaların peşinden koşan küçük kızın; Lilipar’ın hikâyesini yazmaya koyulur.
Bundan sonra anlatıcı, zamanda geriye dönerek ama geçmişte art zamanlı biçimde hâle doğru ilerleyerek olayları aktarmaya başlar. İlkin okuru tozlu köy yolunda otomobiliyle ilerleyen bir kadın ve iki çocuğuyla tanıştırır. Kadın, on iki yıl önce ayrıldığı, çocukluğunun geçtiği eve gelmektedir. Eve geldiğinde ormanın ağzındaki küçük su birikintisinin yanında bir karartı görür. Karartıya yaklaşır ve sonunda bir kişiyle göz göze gelir. İşte tam bu noktada olay akışı kesilip on iki yıl öncesine dönülür…
Bu bölümde okur, turnalara meftun bir kız olan Lilipar’la tanışır ve onun hikâyesini okumaya başlar. Böylece, Kars’ın Selim ilçesinde, bir dağ köyünde yaşayan roman kahramanları (Malakan ailesi), marangoz Vasil Usta, Nifantin, başından büyük bir sevda geçmiş Cevahir, Andrey ve Lilipar’la karşılaşır. Lilipar, Vasil Usta ile Nifantin’in kızıdır. Turnaları çok sever, onları ne zaman görse elindeki yazmasıyla peşlerinden koşar. Hayatındaki bütün olaylara da -köydeki tüm insanların yaşamında olduğu gibi- turnalar şahitlik eder. Andrey ise anne ve babasını kaybetmiş bir çocuktur. Sonra onu, Vasil Usta ile Nifantin büyütür. Vasil Usta ona, marangozluğu öğreterek meslek de kazandırır; ancak bir gün ölür… Lilipar, daha sonra köyün öğretmeni Nazif’i sever. Ancak Nazif’in tutuklanmasıyla ayrılırlar. Bu noktada romana 1980 darbesinin hapishane görüntüleri ve 80 öncesi siyasal çatışmalar yansır. Lilipar’ın annesi bu sıralarda ince hastalığa yakalanmıştır ve durumu gittikçe kötüleşmektedir. Son isteği, kızının Andrey’le evlenmesidir. Lilipar, annesinin isteğini kabul edip Andrey’le evlenir. Evlendiği gün de Nazif’in gönderdiği mavi turnaları, hiç çıkarmamak üzere dolabın üst gözüne koyar.
On iki yıl öncesinin anlatıldığı bu sayfalardan sonra, zamanda yeniden bir sıçrama yapılarak on iki yıl sonraya -tahminen 1992 yıllarına- gelinir. Lilipar, hiç ummadığı bir anda Nazif’le yeniden karşılaşır; ancak çekmeceye koyduğu mavi turna resimleri gibi onu unutmuş, ailesine ve kocasına bağlı sadık bir eş olmuştur artık.
‘Mavi Turna’, bir aşk romanı. Fakat bunun dışında romanda, Kars civarında Selim ilçesinde, bir köyde, tabiatla iç içe yaşayan insanlar, bu insanların yoksullukları, hüzünleri, yalnızlıkları, aralarındaki sıcak ilişkiler, Malakanların âdetleri de geniş yer tutuyor. Bu bağlamda Cevahir’in hüzünlü aşkı, Rüstem’in yalnızlığı da okuyucuyu duygulandıracak türden hikâyeler. Günümüzün bunaltıcı, sıkıntılı ve kirli dilli kahramanlarla dolu romanlarıyla kıyaslanınca, ‘Mavi Turna’, tabiatı tüm güzellikleriyle önümüze sermesi ve arı-duru diliyle okurda bir ferahlık duygusu uyandırıyor. Tüm bu hikâyelere, bir de eşini kaybeden mavi turnanın hüzünlü hikâyesi eşlik ediyor. Bu, duru, tertemiz doğaya, dürüst ve saf aşklara az da olsa 1980 öncesinin siyasal çatışmaları, darbe görüntüleri karışmasaydı daha iyiydi bence; çünkü anlatılan hikâye ile ilgi kurulamıyor ve iğreti duruyor eserde.
Mavi Turna
Hakan Kağan
Kapı Yayınları
190 sayfa/ 15 TL
