Sanki benim kelimelerimdi

Sanki benim kelimelerimdi

Andy Weir’in çok satan ‘Marslı’ adlı romanından sonra ikinci kitabı ‘Artemis’i Türkçeye çeviren Emre Aygün anlattı: “Deneme için oturdum, yarısına kadar çevirmiştim. Andy Weir ile üslubumuz örtüşüyor. Weir’ın kalemi benimkine çok benziyor. Bu benim için çok büyük bir keyif ve aynı zamanda avantajdı. Çeviri sürecinde beni en çok zorlayan yorgunluk ve uykusuzluktu. Yoksa işi yaparken zorlanmadım.”

HAZIRLAYAN: ZEYNEP KARAKUŞLU

Aslında çevirmenliğe lise sırasında başladım ama bu çevirilerim internete yaptığım altyazılardan ibaretti. Profesyonel olarak çevirilere üniversitede başladım. Bir sürü farklı türde çeviri üzerinde çalıştım; reklamlar, sözleşmeler, altyazılar… İlk roman çevirimi yaptığımda ikinci sınıftaydım. İkinci sınıf biterken de ‘Marslı’yı çevirmem için İthaki Yayınları ile anlaştık. Edebi çeviri için hazır olduğuma karar verdiğim dönemde fantastik, bilimkurgu romanları basan bir yayınevi listesi çıkarıp teker teker iletişime geçmiştim. İthaki Yayınları’nın o zamanki editörü Yankı Enki ile diyaloğum da bu şekilde başladı.

18-04/20/kitap-kalip-1524181776.jpg

Yankı Enki için yaptığım ilk deneme çevirisi bir sonuç vermedi. Tam umudumu yitirmiştim ki bir gün Yankı Enki’den bir e-mail aldım ve ekte ‘Marslı’ vardı. Deneme çevirisi için ilk bölümü okurken bir baktım, kitabı yarılamışım. Uzun lafın kısası, tüm yaz tatilimi kitabı çevirerek geçirdim. ‘Artemis’ çıkacağı zaman, benim çevirmem için herhangi bir konuşma bile yapmadık. Zaten çoktan İthaki Yayınları’nda editör olarak çalışmaya başlamıştım. O nedenle çevrilebilir dosyası geldiği gibi başına oturdum. Ne yalan söyleyeyim, Andy Weir’ın ilk kitabını kariyerimin başlangıç noktası olarak görmekten kendimi alamıyorum. Acemilik dönemimin ilk adımı... ‘Marslı’yı kendi kitabımmış gibi seviyorum. ‘Artemis’ olabilecek en sancısız çeviri süreçlerimden biriydi. Andy Weir’ın üslubu ve kendi üslubum fazlasıyla örtüşüyor. Haliyle Andy Weir’ın cümlelerini Türkçede yeniden kurmak benim için büyük keyif. Romanı yaklaşık bir ayda çevirdim. Bu, gündüz mesaime ek bir mesai gerektiriyordu. Tahminen günde ortalama üç ile altı saat arasında çalıştım. Birçok uykusuz gecenin ardından blok halinde yaşadığım ocak ayıyla alakalı pek bir şey hatırlamıyorum. Çeviri sürecinde beni en çok zorlayan unsur yorgunluk ve uykusuzluktu. Çevirinin kendisi oldukça rahattı. En zorlandığım kısım çevirinin başına oturmak ve oturmaya devam etmek oldu diyebilirim. Yazarın kalemi benim üslubuma müthiş benziyor, bu sebeple benim için büyük avantajdı. Karakterlerin konuşmaları benim ağzımdan çıkan kelimeler olabilir. Argo kelimeler de benim argo kelimelerim. Karakterlerin seslerini içselleştirmek doğal bir sürece dönüştü bu yüzden. Çeviri tamamlanıp romanlar yayımlandıktan sonra annemin ‘biraz fazla argo’ konuştuğumu söylemesi haricinde olumsuz bir eleştiri almadım. ‘Artemis’, ‘Marslı’ya kıyasla bir miktar daha küfürlü ve bir miktar daha edepsiz bir kitap. Mesela, satışa çıktıktan sonraki gün, bu kitap çok küfürlü diyerek iade eden bir okurla karşılaştım. Buna ek olarak; sanırım kitabı çocuğuna almış bir beyefendi -kitabın küfürlü doğası karşısında- gençlerin kitap okumasının önündeki en büyük engel ilan etti beni. Keşke, gerçekten gençlerin kitap okumasının en büyük engel ben olsam! Bilimkurgu özelinde kasıtlı bir tercihim olduğunu söyleyemem. Şimdilik yayımlanmış beş çevirimden sadece ikisi bilimkurgu. Ama çevirilerimde spekülatif kurguyu tercih ediyorum desem yalan olmaz. Bilimkurgu, fantastik, korku, çizgi roman… Okumayı sevdiğim, profesyonel olarak üzerinde çalıştığım, kanununa hâkim olduğum türler bunlar. Bu arada ‘Artemis’in resmi duyurusunda film haklarının da ‘Marslı’yı çeken prodüksiyon şirketine satıldığı bilgisi verilmişti. O zamandan bu yana, bu konuda herhangi bir güncelleme duymadık. Yönetmen koltuğunda Ridley Scott yerinde, Phil Lord ve Christopher Miller ikilisi olacak. Şahsi görüşüm; 2019’dan önce görmeyiz ‘Artemis’in film uyarlamasını. Ama ‘Marslı’ kadar zevkli bir iş olacağından eminim.

18-04/18/ekran-resmi-2018-04-18-011929.png

Artemis
Andy Weir
İthaki Yayınları
368 sayfa / 28 TL

Öne Çıkanlar
YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN