Doğum borçlanması ile emeklilik

Geçen haftaki yazımızda 5510 sayılı kanunda düzenlenen borçlanmaları ele almıştık. Uygulamada en sık karşılaşılan borçlanma erkekler için askerlik borçlanması, kadınlar için ise doğum borçlanmasıdır.

Bu hafta, okur soruları ve yorumlar nedeniyle “doğum borçlanması”nı diğer deyimle “çocuk borçlanması”nı izah edip birkaç okur sorusunu cevaplamaya çalışacağım.

Çocuk borçlanması

Çocuklardan dolayı borçlanma 1 Ekim 2008 tarihinden sonra 5510 sayılı kanunla birlikte uygulanmaya başlamıştır. Ancak 2008’den önceki doğumlar için de uygulanmaktadır.

Doğum borçlanması; doğum öncesinde sigorta tescili olan kadının, üç çocuğa kadar, doğumdan sonraki iki yıllık sürelerde çocukların yaşaması ve kadının bu sürede sigortalı çalışmamış olması şartlarıyla yapılmaktadır. Şimdi bu uzun ve karmaşık gibi görünen konuyu bir örnekle açıklayalım.

Bayan (A) SSK, Bağ-Kur veya Emekli Sandığı sigortalı işe girişinden sonraki bir tarihte doğum yapmış olması, doğumdan sonra da iki yıl süre ile çalışmamış olmalıdır. Örneğin 1980 yılında işe girişi olan kadın eğer doğumlardan sonra çalışmadığı süreler varsa doğumu takip eden iki yıllık süreler için borçlanma yapabilir.

Burada önemli bir konu da stajyerlikten dolayı tescili olan kadınların da bu tescilleri dolayısıyla tescil sonrasında gerçekleşen doğum nedeniyle borçlanma yapabilmeleridir.

Özetle üç çocuk için doğum borçlanması şartlarını sağlayan bir kadın (3 çocuk * 2 yıl * 360 gün=) 2.160 gününü borçlanma suretiyle ödeme yaparak prim günü kazanabilmektedir.

Borçlanma karşılığında ödenecek tutarları geçen haftaki yazımızda yazmıştık. Buna göre bir çocuk için (720 günlük) iki yıllık borçlanma karşılığı (21,65 X 720 gün) 15.588 TL ödenerek bu günler prim günü olarak kazanılabilecektir.

Sigorta başlangıcını öne çeker mi?

Sigorta başlangıcı emeklilik için önemli olduğundan sorulan sorulardan birisi “doğum borçlanmasının sigortalılık başlangıcını öne çekip çekmeyeceği” dir. Doğum borçlanması öncesi sigortalılık tescili şartı olduğundan borçlanma başlangıcı öne çekmez. Bu kuralın istisnası staj nedeniyle sigorta tescili olanların durumudur.

Geçen haftaki yazımıza gelen sorulardan birisinde okurumuz, 2000 yılı sigorta başlangıcı olduğunu, 1997 ve 1998 yıllarındaki doğumlardan dolayı borçlanma yapması halinde başlangıcının geriye gidip gitmeyeceğini sormakta. Oysa bu durumda olan kişi doğum sigorta başlangıcından önce olduğu için borçlanma yapamayacaktır.

Soru-Cevap:

Bünyamin Fırat isimli okurumuz sorusunda; “Ben 01.01.1981 doğumluyum. Yurtdışında Almanya’da yaşıyorum, 14.05.1999 işe başlangıcım var ve 2011 yılında bağ-kur’dan 4303 gün yurtdışı borçlanması yaptım, gelen tebligat ile o günün şartlarında bu zamanı yatırdım. Türkiye’ye geldiğim 12.11.2016 tarihinde bir işyerinde SSK’lı olarak bir hafta kadar çalıştım. Hâlâ yurtdışında yaşıyorum ve iş sahibiyim, ayrıca çifte vatandaşlık var ben denizde. Size sorum: 1) kaç yaşında ve kaç gün ile emekli olabilirim? 2) emekli olduğumda yüksek maaş alabilmem için ne yapmalıyım? ( bazı duyumlar alıyoruz tv kanalında, 6.000 tl kadar maaş alabilirsiniz diye) bu ne kadar doğru? 3) borçlandığım ve ödediğim günleri nasıl SSK’ya aktarabilirim?” der.

Bünyamin Bey emeklilik için SSK şartlarında 14.05.1999 sigorta başlangıcı ile 58 yaşı tamamlama (01.01.2039) ve 5975 prim gününe tabi olur. 4303 günü borçlandığınıza ve Türkiye’de SSK’lı çalışmanız olduğuna göre 5975 günden 4303 gün ve fiili çalıştığınız günleri düşerek kalan gün kadar borçlanıp toplam gün sayınızı en az 5975’e tamamlamanız gerekir. Borçlanma gün sayısı ve tutarının yüksekliği bağlanacak aylığınızın miktarını belirler. Günlerinizin SSK’ya aktarılması konusu ise emeklilik aşamasında otomatik olarak yapılacak bir işlemdir.

Çalışma Hayatı ve Sosyal Güvenlik ile ilgili soru ve görüşlerinizi bize yazın.

YORUMLAR (3)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
3 Yorum