İran, ABD'nin Uygur Türklerine yönelik baskıya müdahil oldukları gerekçesiyle 28 Çinli teşekkülü ticari kara listeye almasını kınadı.
İran Dışişleri Bakanlığı Sözcüsü Musevi, yaptığı açıklamada, ABD'nin Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde Uygur Müslümanlarını bahane ederek Çinli teşekküllere yaptırım uyguladığını savundu.
Milli yasaların uluslararası düzeyde uygulanmasının kabul edilemez olduğunu ifade eden Musevi, ekonomik yaptırımların milletlerin hukukuna saldırı ve uluslararası ticaret güvenliğine aykırı olduğunu ileri sürdü.
ABD Ticaret Bakanlığından dün yapılan duyuruda, 28 Çinli teşekkülün, kuzeybatı bölgesinde Uygurlara ve çoğu Müslüman diğer azınlıklara karşı "istismar ve insan hakları ihlalleriyle bağlantıları" nedeniyle kara listeye alındığı bildirilmişti.
Duyuruda, "Bilhassa bu teşekküller, Çin'in Uygurlara, Kazaklara ve Müslüman azınlık gruplarına karşı yüksek teknolojili izleme, kitlesel keyfi gözaltı ve baskı kampanyasının uygulanması sırasında istismar ve insan hakları ihlallerinde töhmet altında kalmıştır." ifadesi kullanılmıştı.
NE OLMUŞTU?
Çin'de son yıllarda Uygur Türklerinin yaşadığı Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde eğitim merkezi adı altında faaliyet gösteren kamplar ile Uygurların kimlik ve kültürlerine yönelik ihlaller uluslararası kamuoyu tarafından eleştiriliyor.
Birleşmiş Milletler (BM) İnsan Hakları Konseyine üye 22 ülke, temmuz ayında Çin'in Sincan Uygur Özerk Bölgesi'ndeki Uygur Türkleri ve diğer azınlıklara yönelik muamelesinin eleştirildiği ve kitlesel gözaltıların durdurulması çağrısına yer verilen bir mektubu imzalamıştı.
İnsan Hakları İzleme Örgütünün raporunda, son iki yılda Sincan Uygur Özerk Bölgesi'nde çok sayıda kişinin "önleyici polisiye tedbir" adı altında suçsuz yere alıkonulduğu ve siyasi bakımdan tehlikeli olarak değerlendirilen bireylerin herhangi bir yargı kararı olmaksızın toplama kamplarına gönderildiği belirtilmişti.
BM ve diğer uluslararası örgütler, kampların incelemeye açılması çağrılarını yinelerken, Çin şu ana kadar kendi belirlediği birkaç kampın az sayıda yabancı diplomat ve basın mensubu tarafından kısmen görülmesine izin vermişti. Çin makamları, BM yetkililerinin doğrudan bilgi almak amacıyla bölgede serbestçe inceleme yapma talebini de geri çeviriyor.
İRAN/AA
