Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym-Jomart Tokayev'in "yatırımlara öncelik vereceğiz" şeklindeki açıklamaların ardından ülke, yabancı yatırımcılar için cazibe merkezi haline geldi.
KARAR.COM
Kazakistan Cumhurbaşkanı Kassym-Jomart Tokayev geçtiğimiz ay göreve başlama töreninde yaptığı konuşmasında ülke için en önemli önceliklerden biri olarak yeni işyerleri yaratmak ve iyi maaşlar sağlamak olduğunu dile getirmişti. Bu hedefe ulaştıracak yollardan biri Kazakistan’a daha fazla yabancı yatırım çekmektir.
HÜKÜMET PROGRAMINDA ÖNCELİK YATIRIM
Bu nedenle Hükümet ülkede cazip yatırım ikliminin oluşturulması için aktif çalışmaktadır. Sonuçlar şu ana kadar umut vericidir. Yabancı sermayenin katılımıyla 5,1 milyar ABD doları değerindeki 57 proje kapsamında yılın sonuna kadar on bin işyeri açılacak. Bu, şu an uygulanması devam etmekte olan 29 proje sayesinde Ocak 2018’den bu yana kurulan 6 bin işyerine ek olacaktır.
BÖLGENİN BİR NUMARASI
Genel olarak, Kazakistan bölgedeki bir numaralı yatırım hedefi olmaya devam ediyor. 2018 yılında Kazakistan 24,5 milyar dolar yabancı yatırım çekti. Başbakan Yardımcısı Zhenis Kassymbek’in yakın zamanda belirttiği gibi, Orta Asya bölgesine çekilen doğrudan yabancı yatırımların yaklaşık yüzde 75'i Kazakistan’a yatırılıyor. Kazakistan’ın Kuşak ve Yol Girişimi gibi büyük uluslararası projelere aktif katılımı dikkate alındığında, bu rakam şaşırtıcı değildir. Örneğin, şu anda Kazakistan Çin şirketleri ile birlikte Yeni İpek Yolu projesinin bir parçası olarak yaklaşık 28 milyar dolar değerinde 55 endüstriyel proje yürütüyor.
Bununla birlikte ülkenin daha fazla gelişmesine katkıda bulunacak Kazakistan'ın ekonomisini geliştirmek için Kazakistan’ın yeni seviyelere ulaşma yolunda çalışması gerekiyor. Bu nedenle yeni hedefler belirlenmiştir. Örneğin, brüt doğrudan yabancı sermaye yatırımı, 2016 yılına göre 2022 yılına kadar yüzde 26 oranında artmalı ve doğrudan yabancı sermaye yatırımının GSYH'ye oranı yüzde 16,5'den yüzde 19'a yükselmelidir.
YATIRIM İÇİN UYGUN ORTAM İÇİN ÇALIŞMA BAŞLATILDI
Ancak iyi bilindiği gibi, küresel ticaret ve yatırım ortamı son derece rekabetçidir, her ülke yabancı yatırımlar için yarışmaktadır. Ülkeler kendi yatırım ortamını iyileştirmek için hedeflerini sürekli tazelemeleri gerekmektedir. Kazakistan, yatırımları daha fazla teşvik etmek için bazı konulara odaklanmaya ihtiyaç duyacak. Mesela, Yabancı Yatırımcılar Konseyi, Yatırım Ortamını İyileştirme Konseyi ve yakın zamanda gerçekleşen Kazakistan'daki AB büyükelçilerinin Başbakan ile ilk görüşmesi gibi diyalog platformlarında yatırımcılar ve diplomatlar ele alınması gereken birtakım konulara değindiler. Bu konuların arasında hukukun üstünlüğü, ulusal para birimi tenge oranının oynaklığı, altyapı, arazi tahsisi, vergi suçlarının suç olma durumundan çıkarılması ve göç meseleleri bulunmaktadır.
Şüphesiz bunlar basit meseleler değil. Ancak Hükümet bu sorunları çözmek için çok çalışıyor. Örneğin, bu yılın başlarında Başbakan Askar Mamin başkanlığında yeni Yatırım Sorunları Koordinasyon Kurulu kuruldu. Ayrıca, Dışişleri Bakanı Beibut Atamkulov, mevcut mevzuatın modernize edilmesi gereğini vurgulamıştır. Parlamento zaten bunun üzerinde çalışmaktadır.
HÜKÜMET DİPLOMASİYE EĞİLDİ
Yabancı yatırımı çekmek aynı zamanda doğrudan diplomasi ile bağlantılıdır. Kazakistan Hükümetini son zamanlarda meşgul eden konular arasında diplomasi de vardı. Daha önce de belirtildiği gibi, 1 Temmuz'da Başbakan Askar Mamin, tarım ürünlerinin ticareti ve Kazak ürünlerinin AB'ye ihracatını teşvik etmek de dahil olmak üzere yatırım işbirliğini konuşmak için Avrupa Birliği diplomatik misyon başkanlarıyla bir araya geldi.
Genel olarak, Kazakistan yatırım ortamını iyileştirmek ve yabancı iş adamlarını çekmek konusunda doğru yolda. Ancak mevcut sorunların ele alınması ve yatırım reformlarını ilerletmek önemlidir. Bu gerçekleştiğinde, Kazakistan yatırım çekiciliği açısından bölgesel bir öncü olmanın ötesine geçebilir ve küresel liderlerden biri olabilir.
Kazakistan’da Yatırım Teşvikleri:
-Vergiler (kurumlar, arazi ve emlak) yüzde sıfır.
-KDV Muafiyeti (SEB’de tüketilen ürünler için) bulunuyor.
-Makine, aksesuar ve yedek parçaları, hammadde ve malzemelerin ithalatında gümrük vergi muafiyeti var.
-10 seneye kadar bedava arazi tahsisi.
