Tarladaki sorun her geçen gün büyüyor. Üretici enflasyondan sonra maliyetlerde de yaşanan artışlardan dolayı fiyatları yükseltmek zorunda kalırken, öte yandan da kuraklık sorunu verimi gittikçe düşürüyor. Böylece gıda tehlikesine bir adım daha yaklaşılıyor. Uzun bir süredir tamamlanması beklenen su projeleri hala masada kalırken, kuraklığa çözüm olması gereken kepçeler ‘Kanal İstanbul’ projesi için çalışıyor.
EKONOMİ SERVİSİ
Türkiye’de tarımsal üretim maliyetleri her geçen gün artıyor. Tarım-ÜFE, verileri de yaşanan verimsizliği ve maliyetleri ortaya koyuyor. 2021 yılı Haziran ayında bir önceki aya göre tarım-ÜFE yüzde 1,76 bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 8,96 bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 21,76 ve on iki aylık ortalamalara göre yüzde 20,19 artış gerçekleşti. Tarımsal girdi fiyat endeksi de üretimdeki alarmın başka bir öncü verisi olarak dikkat çekti. Tarımsal girdi fiyat endeksi (Tarım-GFE) aylık bazda yüzde 2,49 artarken, yıllık yüzde 24,43 yükseldi.
Endeks, bir önceki yılın Aralık ayına göre yüzde 9,20 artış kaydederken, on iki aylık ortalamalara göre ise yüzde 15,42 artış kayıtlara geçti. Üretim bu denli alarm verirken, öte yandan kuraklık sorunu da kapıda.
Çiftçinin üretim sorununa çare bulunmazken, artan maliyetlerle birlikte ürünün istenilen zararına bile satılamaması tarladaki iştahı gün geçtikçe kaçırdı. 50 kuruşa satılamayan ürünün raftaki fiyatı 5 liraları aşınca çiftçi de isyan bayrağını çekti. Kimisi mahsulü toplamadan tarlasını sürdü kimisi de hayvanlarını
tarlaya soktu. Tüm bunlara daha tam çözüm bulunamamışken, şimdi de kuraklık sorun baş gösterdi.
Tarımda üretici fiyatlarındaki artış da yüzde 20’nin üzerine çıktı. Üreticinin maliyetleri de mayısta artmaya devam etti. Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Milletvekili Ömer Fethi Gürer, kuraklık nedeniyle risk altında olan ürünleri ve yaşanacak rekolte kayıplarını Tarım ve Orman Bakanlığına yönelttiği soru önergesiyle TBMM gündemine taşımıştı.
Tarım ve Orman Bakanı Bekir Pakdemirli de sorulara karşılık, içme ve kullanma suyu, tarımsal ve endüstriyel su kullanımında kayıpları azaltmak ve verimliliği artırmak için bakanlık tarafından çeşitli projeler yürütüldüğünü kaydetti. Pakdemirli’nin açıklamaları bunun hala proje aşamasında olduğunu
ortaya koydu. Ayrıca bekleyen baraj yatırımlarına karşılık ve yapılması planlanan Kanal İstanbul projesinin de yer altı su kaynaklarına zarar vereceği düşünülüyor. Böylece kuraklık sorununa bir kazma da buradan vurulacak. Gıda tehlikesi her geçen gün bir adım daha yaklaşıyor.
2018’DEN BU YANA EN YÜKSEK SEVİYE
Tarım-GFE Endeksi böylece Kasım 2018’den bu yana en yüksek seviyesine çıkarak 2,5 yılın zirvesini gördü. Ana gruplar itibariyle bir önceki aya göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 2,43, tarımsal yatırıma katkı sağlayan mal ve hizmet endeksi yüzde 2,81 artış gösterdi. Bir önceki yılın aynı ayına göre tarımda kullanılan mal ve hizmet endeksi yüzde 24,27, tarımsal yatırıma katkı sağlayan
mal ve hizmet endeksi yüzde 25,39 artış gösterdi.
EN FAZLA ARTIŞ ÇİFTLİK BİNALARINDA
Yıllık en fazla artış gösteren diğer alt gruplar ise yüzde 41,43 ile çiftlik binaları (ikamet amaçlı olmayanlar) ve yüzde 37,49 ile bina bakım masrafları oldu. Buna karşılık, bir önceki yılın aynı ayına göre en az artış gösteren alt gruplar ise sırasıyla yüzde 9,15 ile tohum ve dikim materyali, yüzde 11,49 ile tarımsal ilaçlar ve yüzde 18,96 ile diğer mal ve hizmetler oldu. Alt gruplar itibariyle, bir önceki aya
göre en fazla artış gösteren diğer alt gruplar ise yüzde 3,92 ile bina bakım masrafları ve yüzde 3,40 ile diğer mal ve hizmetler oldu. Buna karşılık, aylık en az artış gösteren alt gruplar ise sırasıyla, yüzde 0,21 ile veteriner harcamaları, yüzde 0,42 ile tohum ve dikim materyali ve yüzde 0,65 ile tarımsal ilaçlar oldu.
ÜRETİCİNİN ENFLASYONU DA DURMADI
Sektörlerde bir önceki aya göre değişim; tarım ve avcılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 1,60, balık ve diğer balıkçılık ürünlerinde yüzde 2,35, ormancılık ürünleri ve ilgili hizmetlerde yüzde 6,35 artış gerçekleşti.
Ana gruplarda bir önceki aya göre değişim; tek yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 0,06 azalış, canlı hayvanlar ve hayvansal ürünlerde yüzde 2,09, çok yıllık bitkisel ürünlerde yüzde 4,31 artış gerçekleşti.
Bir önceki yılın aynı ayına göre en fazla artış gösteren diğer alt gruplar yüzde 35,94 ile tahıllar (pirinç hariç), baklagiller ve yağlı tohumlar ve yüzde 32,20 ile canlı kümes hayvanları ve yumurtalar oldu. Buna
karşılık, yıllık en az artış gösteren alt gruplar ise yüzde 2,49 ile çeltik, yüzde 12,23 ile yağlı meyveler ve yüzde 14,26 ile diğer ağaç ve çalı meyveleri ile sert kabuklu meyveler oldu. Bir önceki yılın aynı ayına
göre azalışın olduğu tek alt grup ise yüzde 0,39 ile sebze ve kavun-karpuz, kök ve yumrular oldu.
