Ekonomi büyüyor porsiyonlar küçülüyor

Ekonomi büyüyor porsiyonlar küçülüyor

Gayrisafi Yurt İçi Hasıla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,4 arttı. Fakat vatandaş bu büyümeden hiçbir şey anlamadı. Patatesin fiyatının bile 6 lirayı aştığını söyleyen tüketiciler, ‘bu nerenin büyümesi’ yorumunu yaptı. Bazı vatandaşlar ise ekonomik büyümenin küçülen porsiyonlarla olduğunu paylaştı. Ekonomistler ise “Gelir dağılımı bozuldu. Bu büyüme toplumun refahını yansıtmıyor” dedi.

EKONOMİ SERVİSİ

Türkiye’de son dönemde yaşanan fiyat artışlarına karşın büyüme hız kesmiyor. Vatandaşlar ise bu büyümeden hiçbir şey anlamadıklarını her defasında dile getirirken, Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) verileri aynı şeyi söylemiyor. Mutfaktaki yangının sürdüğünü ifade eden vatandaşlar pazarda bile ana gıda maddelerinden biri olan patatesin bile fiyatının 6 lirayı aştığını paylaşıyor.

TÜİK Türkiye ekonomisinin 3’üncü çeyreğe ilişkim büyüme rakamlarını açıkladı. Buna göre Gayrisafi Yurt İçi Hasıla (GSYH) bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 7,4 arttı. GSYH bir önceki çeyreğe göre ise yüzde 2,7 oranında artış kaydetti. Ekonomistler üçüncü çeyrekte yüzde 8 civarı büyüme bekliyordu. Sosyal medyadan yorumlarını paylaşan ekonomistler ise büyümenin güzel olduğunu fakat adil ve kalkınmacı olması gerektiğini aktardı. Bozulan gelir dağılımından da bahseden ekonomistler “Bu büyüme toplumun refahını yansıtmıyor” dedi.

GSYH’yi oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2021 yılı üçüncü çeyreğinde bir önceki yıla göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak; mesleki, idari ve destek hizmet faaliyetleri yüzde 25,4, bilgi ve iletişim faaliyetleri yüzde 22,6, hizmetler yüzde 20,7, diğer hizmet faaliyetleri yüzde 11,7, sanayi yüzde 10,0, kamu yönetimi, eğitim, insan sağlığı ve sosyal hizmet faaliyetleri yüzde 8,3 ve gayrimenkul faaliyetleri yüzde 4,7 arttı. Finans ve sigorta faaliyetleri yüzde 19,9, inşaat yüzde 6,7, tarım, ormancılık ve balıkçılık ise yüzde 5,9 azaldı.

Üretim yöntemiyle Gayrisafi Yurt İçi Hasıla tahmini, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde cari fiyatlarla bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 35,5 artarak 1 trilyon 915 milyar 467 milyon TL oldu. GSYH’nin üçüncü çeyrek değeri cari fiyatlarla dolar bazında 225 milyar 497 milyon olarak gerçekleşti.

‘YOLU, KÖPRÜYÜ, KANAL’I DEĞİL ÜRETİMİ DESTEKLEYİN’

Bakan Elvan’ın açıklamasına karşılık ekonomist İris Cibre “Gelir dağılımındaki adaletsizliğin sonunda farkına vardık, adım atacağız. Bunu düzeltmek için yol köprü ve Kanal projesi değil üretimi, teknolojiyi, tarımı desteklemeliydiniz, bunun yerine inşaat ekonomisinde ısrar ederek başarı elde edemezsiniz, anca adım atarsınız” dedi. Analist Alaattin Aktaş ise “Şahane büyüyoruz ama ekmeğimiz küçülüyor. Ne anladık biz bu büyümeden” ifadelerini kullandı.

‘TOPLUMUN GENELİNİN REFAHI ARTMIYOR’

Ekonomist Doç. Dr. Baki Demirel “Türkiye ekonomisi üçüncü çeyrekte yüzde 7,4 büyüdü. Büyümek güzeldir ancak adil, kalkınmacı olursa. Büyümenin kompozisyonuna baktığımızda emek payının azaldığını, tarımın daraldığını, sabit sermaye yatırımların azaldığını, hizmet sektörü ağırlıklı ve dış talebe bağlı büyüme görüyoruz” dedi. Ekonomist Hakan Kara ise “Yılın başlarında tahmin ettiğim gibi 2021 yılı büyümesi çift haneli olacak gibi görünüyor. Bu büyümeyi çok önceden tahmin etmiş olmam niteliğini tasvip ettiğim anlamına gelmiyor, çünkü enflasyon yaratan ve gelir dağılımını bozan bir büyüme toplumun genelinin refahını artırmıyor” yorumunu yaptı.

‘ENFLASYON TELAŞI ETİKELEDİ’

Tahminlerinde yanılmayacağını paylaşan ekonomist Mustafa Sönmez, yıllık milli gelirin 795 milyar dolara yaklaştığını, büyümede iç talebin ve ihracatın etkili olduğunu söyledi. İş gücünün 29,8’de kaldığını paylaşan Sönmez “Pastanın paylaşımında işgücünün payı artmadı. Sanayide büyüme yüzde 10’u buldu, hizmetlerde toparlanma yaşandı. Finans, inşaat ve tarımda ise gerileme görüldü. İç tüketim ve devlet harcamaları büyümeye önemli katkı yaparken yatırımlar azaldı. İhracat ise en önemli çekici oldu. Büyüme yüzde 7,4 ama dolar 13 TL. Ülke risk primi 500 dolayında, en yakın rakibinden yüzde 100 fazla, cüzzamlı gibi. Büyümede enflasyon telaşı etkili. Herkes TL değersizleşirken mala koştu, stok yaptı, iç tüketim tırmandı; döviz fırlayınca yok pahasına ihracata yöneliş arttı. Bölüşümde emek yanlısı bir kırıntı yok. Bu kof büyüme ağır bedel getiriyor” dedi. Ekonomist Oğuz Demir de büyümenin bedelinin emekçilerin ödediğini aktardı. Demir “Tıpkı geçen çeyrekte olduğu gibi bu çeyrekte de işgücü ödemeleri erimeye devam ediyor” yorumunu yaptı.

VERİLERDE KAPANMA ETKİSİ

Yerleşik hanehalklarının tüketim harcamaları, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 9,1 arttı. Devletin nihai tüketim harcamaları yüzde 9,6 artarken gayrisafi sabit sermaye oluşumu yüzde 2,4 azaldı. Mal ve hizmet ihracatı, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre zincirlenmiş hacim endeksi olarak yüzde 25,6 artarken ithalatı yüzde 8,3 azaldı. İşgücü ödemeleri, 2021 yılının üçüncü çeyreğinde bir önceki yılın aynı çeyreğine göre yüzde 36,3, net işletme artığı/karma gelir ise yüzde 38,6 arttı. İşgücü ödemelerinin cari fiyatlarla Gayrisafi Katma Değer içerisindeki payı geçen yılın üçüncü çeyreğinde yüzde 30,1 iken bu oran 2021 yılında yüzde 29,8 oldu. Net işletme artığı/karma gelirin payı ise yüzde 54,4’ten yüzde 54,6’ya yükseldi.

‘MİLLİ GELİRDEN ALDIĞINIZ PAY ARTACAK’

Büyüme verilerini yorumlayan Hazine ve Maliye Bakanı Lütfi Elvan, ücretli kesimin milli gelirden aldığı payı artırmak için gerekli adımların atılacağını belirterek, “Vatandaşlarımız müsterih olsun, herkesin büyümeden en iyi şekilde faydalanması temel önceliğimizdir” ifadelerini kullandı. Elvan, Twitter hesabından, Türkiye İstatistik Kurumu tarafından açıklanan bu yılın 3’üncü çeyrek büyüme rakamlarına ilişkin değerlendirmede bulundu. Dış talebin büyümedeki etkisine dikkati çeken Elvan, şunları kaydetti: “Dış talebin verdiği önemli katkıyla 2021’in üçüncü çeyreğinde yıllık yüzde 7,4 oranında büyüdük. Ücretli kesimin milli gelirden aldığı payı artırmak için gerekli adımlar atılacaktır. Vatandaşlarımız müsterih olsun, herkesin büyümeden en iyi şekilde faydalanması temel önceliğimizdir.”

Öne Çıkanlar
YORUMLAR (1)
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
1 Yorum
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN