Yaşanan büyükelçi krizi ve faiz kararlarıyla kur yeni rekorlara imza attı. Elçi geriliminin son bulmasıyla kur biraz duruldu ancak zamlar durmadı. Enerjide dışa bağımlı olan Türkiye’de artan kurla maliyetlerde yukarı yönlü seyir izleyince yeni zamlar geldi. Benzine ard arda önce 44, sonra da 28 kuruş zam yapıldı. Eşel Mobil Sisteminin devreden çıkmasıyla zamlar direkt pompa fiyatına yansıyor.
EKONOMİ SERVİSİ
Merkez Bankası’nın faiz kararıyla yeni rekorları test eden kur büyükelçi kriziyle zirveye tırmandı. 10 ülkenin büyük elçilerinin Osman Kavala Bildirgesi sonrası ‘İstenmeyen adam’ ilan edilmesinin gündeme gelmesi kuru iyice alevlendirdi.
Elçilerin Viyana Anlaşması’nın 41. Maddesini hatırlatarak Türkiye’nin iç işlerine karışmanın söz konusu olmadığını açıklamaları üzerine kur biraz da olsa gevşedi. Diplomatik gerilimin azalmasıyla dolar/TL 9,85 tarihi zirvesinden 9,4140 seviyelerine geriledi. Ancak gerileyen kur zamları durduramadı. Benzine ard arda önce 44 sonra da 28 kuruş zam yapıldı. Bu zamlarla beraber benzine 18 günde 89 kuruş zam geldi.
Geçtiğimiz hafta gelen zamlardan sonra litresi 7 lira 92 kuruş olan benzin gelen son zamlarla 8 lira 64 kuruştan tüketiciye satılacak.
Uzmanlar akaryakıttaki zamların son tüketiciye yansıtılmaması için uygulanan eşel mobil sisteminin kaldırılmasıyla yapılan zamlar direkt pompa fiyatına yansıdığı için devletin herhangi düzenleme yapmaması durumunda benzinin litresinin 11 liraya yükselebileceği uyarısında bulunmuştu. Kuyruklara neden olan zamlar sonrası yayımlanan 2022 Yılı Cumhurbaşkanlığı Yıllık Programı’na göre, akaryakıtta eşel mobil sistemi 2022’de de devam edecek.
Eşel mobil sisteminin 2022 yılında da devam edeceği kaydedilirken, gelir kaybında bu sistemin etkisi olacağı vurgulandı. 2021 yılında petrol ve doğalgaz ürünlerinden elde edilen ÖTV tahsilatının bütçede öngörülen hedefin 44.5 milyar lira altında kalarak 31.2 milyar lira olması bekleniyor. Eşel mobil sistemi akaryakıtta maliyet kaynaklı fiyat artışının, pompa fiyatına yansımaması amacıyla ÖTV’den karşılanmasını öngörüyor.
FİYATLAR 24 SAATTE YÜZDE 9 ARTTI
Ard arda yapılan zamları değerlendiren Ekonomist Mustafa Sönmez benzine 24 saatte yüzde 9 zam geldiğinin altını çizerek ‘’Bırakın kuruşu muruşu, benzine 24 saatte yüzde 9 zam geldi. Adını doğru koyun bunun’’ ifadelerini kullandı. Ankara Üniversitesi Öğretim Görevlisi ve Ekonomist Prof. Dr. Yalçın Karatepe de ‘’Kuruş ile ifade edilince yeterince anlaşılmıyor. Doğrusu benzine bir günde yüzde 9 zam olmalı’’ yorumunda bulundu.
‘HEP 100 TL’LİK ALANLAR ARTIK YOLA ÇIKAMAYACAK’
Benzine yapılan zamlar siyasette de tepkilere neden oldu. Demokrat Parti Milletvekili Cemal Enginyurt ‘’Benzine 44 kuruştan sonra yeni bir zam yolda. Zam zam zam. Artık zamcı İktidar oldunuz, millet perişan. Ben hep 100 tl lik alıyorum diyenler! Artık yola gidemeyeceğiz. İnşallah hesap vakti hesap sorarsınız’’ dedi. CHP Mersin Milletvekli Ali Mahir Başarır ise ‘’Mini mini’ zamlar artık günlük yapılmaya başlandı! Bugün 44 kuruş zamlanan benzine, bu gece yarısından itibaren geçerli olmak üzere 28 kuruş daha zam gelmesi bekleniyor!’’ paylaşımında bulundu.
DÖVİZ BÜROLARI KEPENK KAPATACAK
Hazine ve Maliye Bakanlığı, döviz bürolarının çalışma düzenine ilişkin yönetmelikte değişiklikler yapmıştı Buna göre, A grubu yetkili müesseselerin ödenmiş sermaye şartı 5 milyon TL’den 10 milyon TL’ye B grubu yetkili müesseselerin ödenmiş sermaye şartı ise 1 milyon TL’den 5 milyon TL’ye çıkarıldı. Yetkili müesseselerin özkaynaklar toplamı tutarının, asgari ödenmiş sermaye tutarının altına düşmemesi zorunlu oldu. Söz konusu düzenlemeyle döviz alım satımlarında kimlik tespiti de zorunlu hale getirildi. Hazine ve Maliye Bakanlığı’nın düzenlemesine tepkili olan döviz büroları protesto için kepenk indirmeye hazırlanıyor. Türkiye Yetkili Müesseseler Platformu Temsilcisi Ulaş Çabuk, 4 Kasım saat 11:45’te protesto amacıyla geçici süre kepenk indireceklerini belirtti.
