Enerjiye kur ayarı

Enerjiye kur ayarı

Enerji fiyatlarında önemli bir değişim olmasa da doların 4 lirayı aşmasıyla faturalara üst üste zamlar geldi. Elektrik fiyatının yüzde 2.89 artmasının ardından, dün de BOTAŞ santrallere ve sanayiye verdiği doğalgaza yüzde 9.7 zam yaptığını duyurdu.

Bu yıla sakin başlayan döviz kurunun son 2 haftada hareketli günler yaşamasıyla rekorlar kırması üzerine ekonomi yönetimi, bu durumun piyasaya sınırlı etki edeceğini söylese de başta akaryakıt fiyatları olmak üzere enerji fiyatlarının zamlandığı görüldü. Son zam dalgası ile benzinin litre fiyatı 6 lirayı aşarken, motorin ise 5 liranın üzerine çıktı. Dövizdeki dalgalanma sadece pompayı değil ev ve sanayide kullanılan enerji fiyatlarını da negatif yönde etkilemeye başladı. BOTAŞ’tan dün yapılan açıklamada, santrallere ve sanayiye verilen doğalgaz fiyatına zam yapıldığı belirtildi.

Kurumun hafta sonu açıklanan nisan ayı doğal gaz tarifesinde, mart ayına göre yüzde 9.7 fiyat artışına gidildi. Fiyat artışı ile OSB’de elektrik üretimi amacı dışı kullanım için her 1000 m3 başına düşen fiyat ise 796 TL’den 873.21 TL’ye yükseldi. EPDK da 1 Nisan’dan geçerli olmak üzere elektriğe yüzde 2.89 zam yapmıştı. Faturalardaki değişimde petrol ve doğalgaz fiyatlarındaki artış ve azalışlar etkili olsa da yaşanan bu son zam dalgasının suçlusu dolar ve euroda yaşanan rekorlar. 2014 yılı Temmuz ayında petrol fiyatları 110 dolar seviyesinden hızla düşmeye başladı ve 2016 yılı başında 30 doların da altına geriledi. Sonrasında ise başladığı yükseliş ile bugünlerde 70 dolara kadar çıktı.

2014 Temmuz ayında dolar/TL kuru 2.0 lira seviyesindeydi. Yani bir varil petrol 110 dolar olduğuna göre 220 TL ediyordu. Oysa bugün petrol fiyatı 70 dolar ama dolar/TL kuru 3.95 lira. Bir varil petrol TL bazında 275 liraya geliyor. Bu da petroldeki düşüşün TL bazında kur artışı nedeniyle iç piyasaya yansıyamadığını gösteriyor.

Kur artışı nedeniyle dünya enerji fiyatlarındaki düşüş TL bazında toplamda yüzde 25 daha yüksek maliyete karşılık geliyor. Petrol neden önemli? Çünkü doğalgaz fiyatları da petrol fiyatlarını 3-6 ay geriden takip ederek belirleniyor. Hazine Müsteşarlığının verilerine göre doğalgaz fiyatı ($/mmbtu) 2014’te 10.1, 2015’te 7.3, 2016’da 4.6, 2017’de 5.6 dolara geriledi. Maliye Bakanlığı verilerinden alınan ortalama dolar/TL kuru dikkate alındığında bu fiyatlar TL bazında sırasıyla şu şekilde değişiyor:  2014’te 22.12 TL, 2015’te 19.86 TL, 2016’da 13.89 TL, 2017’de 20.44 TL. Rakamlardan da görüldüğü gibi doğalgaz fiyatları hem dolar bazında hem de TL bazında 2015 ve özellikle 2016 yılında çok önemli oranda düşüş sağladı. Bu fiyat düşüşleri iç piyasaya yeterince yansıtılmadığı için BOTAŞ 2016 yılında 8 milyar liralık kar ile vergi rekortmeni oldu.  Son verilere gelince; 2018 ilk iki ayında doğalgaz fiyatı 7.20 dolara çıktı. Aynı tarihlerde dolar/TL kurunun da 3.90 lirada seyretmesi doğalgaz fiyatını TL bazında 28.0 liranın üzerine taşıyarak 2014 yılı fiyatının da üzerinde seyretti. Böylece enerjide kademeli zamlar da kur artışı nedeniyle başladı.

2017'DE EVLİLİKLER HIZLANDI

Fiyatlarda yaşanan hareketliliğin yanı sıra enerji sektöründe birleşme ve satın almalarda da hızlı bir yıl geride kaldı. Geçen yıl elektrik ve altyapı piyasasında küresel çapta 200.2 milyar dolar değerinde 516 işlem gerçekleştirilirken, bu tutarın 87.9 milyar dolarlık kısmına ABD imza attı. EY Türkiye Enerji Sektörü Lideri Erkan Baykuş, enerji sektöründeki gelişmeler için şunları söyledi:

“Avrupa piyasasında ise yenilebilir enerji ile iletim ve dağıtım işlemleri önceliği aldı. Avrupa piyasası konvansiyonel enerji üretim tarafında cazip görünmüyor. Yurtdışı yatırımlarda birinci ve ikinci sıralarda Çin ve Kanada’yı görüyoruz. Bu iki ülke yabancı yatırımcı olarak dünyanın birçok bölgesine yaklaşık 46 milyar dolarlık elektrik ve altyapı işlemi gerçekleştirdi. Bu da toplam yabancı yatırımın yarısına yakın bir rakamı teşkil ediyor. Türkiye olarak bizde bu yabancı elektrik yatırım pastasından daha büyük paylar alabilmek için çabalarımızı artırmalıyız.”

18-04/03/ekran-resmi-2018-04-03-012345.png

 

SERBEST TÜKETİCİ SAYISI AZALDI

Enerji Piyasaları İşletme AŞ verilerine göre, geçen ay en fazla serbest tüketiciye sahip şehir, 598 bin 506 aboneyle İstanbul oldu. İstanbul’un Avrupa yakasında 571 bin 886, Anadolu yakasında ise 26 bin 620 serbest tüketici sisteme dahil oldu. İstanbul’u, 292 bin 670 serbest tüketiciyle İzmir ve 263 bin 634 abone ile Antalya takip etti. Serbest tüketici sayısı martta bir önceki aya kıyasla yüzde 18 azalarak 2 milyon 897 bin 398’e düştü. Grup bazında en fazla serbest tüketici kaydı 2 milyon 362 bin 354 ile meskenlerde gerçekleşti. Meskenleri, 505 bin 303 aboneyle ticarethaneler izledi.

Öne Çıkanlar
YORUMLAR
YORUM YAZ
UYARI: Hakaret, küfür, rencide edici cümleler veya imalar, inançlara saldırı içeren, imla kuralları ile yazılmamış, Türkçe karakter kullanılmayan ve büyük harflerle yazılmış yorumlar onaylanmamaktadır. (!) işaretine tıklayarak yorumla ilgili şikayetinizi editöre bildirebilirsiniz.
Diğer Haberler
Son Dakika Haberleri
KARAR.COM’DAN