Kamu bankaları reel sektöre kredi musluklarını açmaya devam ediyor. Kısa bir süre önce konutla başlayan ucuz kredi dönemi sıfır araç satışıyla devam etti. Bugün itibarıyla yeniden istihdam odaklı kredi sağlamaya başlayan bankalar, düşük faizle dikkat çekiyor. Kurumsal kredi faiz oranlarını 200 baz puan indiren üç kamu bankası yüzde 13.6 olan faizi yüzde 11 ila 13,5 arasında verecek.
Kamu bankaları reel sektöre yeni bir kredi paketi hazırladı. Ziraat Bankası, Vakıfbank ve Halkbank öncülüğünde gerçekleştirilen pakette, artı istihdam hedefleniyor. Bankalar bugün itibarıyla reyting oranlarına göre yüzde 13 ile yüzde 15,50 aralığında uyguladıkları kurumsal kredi faiz oranlarını 200 baz puan indirilerek yüzde 11 ile yüzde 13,50 arasında uygulayacaklar. Son faiz indirimiyle birlikte mevduat faiz oranları 13,6 seviyesinde seyrediyor. 4 yeni ürünü hizmete açtıklarını açıklayan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak “Artık finansal kaynaklarımızı ithalatı desteklemek için kullanmayacağız” dedi. Reel sektörün finansal olarak desteklendiği yeni bir döneme girildiğini ifade eden Albayrak “Bankalarımızın istihdam yoğun sektörlerde istihdam sağlama potansiyeli olan firmalara; belirlediğimiz sektörlerde, özellikle 2 yıla varan anapara ödemesiz, 5 yıla kadar vade içeresinde, çok uygun koşullarda, çok düşük maliyetli, özellikle uzun vadeli işletme kredisi kullandırmasıyla birlikte dört yeni ürünü hayata geçireceğiz. Kamu bankaları, kurumsal kredi faizinde indirim yapacak. Bu oranlar 2014 yılı nisandan bu yana en düşük ticari kredi faiz oranı. Yeni iki üç paket daha hazırlıyoruz. Kurumsal kredi faizlerinde 200 puan indirim olacak” dedi.
3 kamu bankasının yer verdiği kredi paketinin detayları şöyle:
İMALAT SANAYİ SEKTÖRÜ KREDİSİ:
İmalat sanayi sektörlerinde faaliyet gösteren, en az 10 çalışanı olan ve 3 ay içinde en az 5 kişi ilave istihdam artışını taahhüt eden müşteriler bu paketten yaralanacak. Ayrıca istihdam artışının da kredi vadesi boyunca korunması gerekiyor. İlave istihdam başına kredi tutarı tekstil ve konfeksiyon için 100 bin TL, diğer imalat sanayi sektörleri için 200 bin TL olacak.
HİZMET SEKTÖRÜNE ÖZEL PAKET:
Hizmet sektörlerinde faaliyet gösteren, en az 10 çalışanı olan ve 3 ay içinde en az 5 kişi ilave istihdam artışını taahhüt eden müşterilerin faydalanacağı bu sistemde de istihdam artışının korunması isteniyor. İlave istihdam başına kredi tutarı 5 bin lira ila 100 bin lira arasında değişim gösteriyor.
DEVAM EDEN KONUT PROJELERİNE KREDİ: Hasılat Paylaşım Yönteminin uygulandığı, piyasa koşullarının bozulması veya müteahhit firmanın finansmana erişim sorunları yaşaması nedeniyle tamamlanamayan projelerde, inşaatların tamamlanması için gereken tutar kadar kredi kullandırılacak. Sağlanacak finansman kaynağı ile yaşanması muhtemel istihdam kaybının önüne geçilecek. Kaybedilen istihdamın tekrar kazanılması sağlanacak. İstihdam Odaklı söz konusu kredi de azami 2 yıla kadar anapara ödemesiz ve 5 yıla kadar vadeli olarak kullandırılması serbest olacak.
YURTDIŞI MÜTEAHHİTLİK SEKTÖRÜ: Yurt dışında İnşaat-taahhüt projesi ihalesi kazanan müteahhit firmalardan, personel istihdamının en az yüzde 75’inin Türkiye’den götürülecek iş gücü ile sağlanacağını taahhüt eden firmalar bundan yararlanacak. Firmalar ihtiyaç duydukları kesin ve avans teminat mektuplarını azami binde 5 komisyonla, nakit kredileri ise üstlendikleri işle ilgili avans alamayan firmalara yurt dışında aldıkları ihalenin yüzde 5’ine kadar kredi kullanabilecek.
‘İSTİHDAM BANKA KREDİSİYLE Mİ ARTACAK?’
Türk Sanayicileri ve İş İnsanları Derneği’nin (TÜSİAD) baş ekonomisti Zümrüt İmamoğlu, kamu bankalarının firmalara düşük maliyetli ve uzun vadeli işletme kredisi kullandırılmasına yönelik düzenlemelerini eleştirdi. İmamoğlu “İstihdamı da mı banka kredisiyle arttıracağız? Banka kredisi ekonomi politikamızın temel aracı oldu. Bu sağlıklı bir araç değil, normal de değil. Ayrıca şirketler zaten fazlasıyla borçlu. İşsizliği azaltmak için ücret dışı yükleri kalıcı olarak hafifletmek gerekiyor” sözlerini kaydetti.
2.5 MİLYON İSTİHDAM HEDEFİ TUTMUYOR
Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak, şubat sonunda 2019 yılı için ‘istihdam seferberliği’ kapsamında 2.5 milyon kişiye istihdam sağlanacağını açıklamıştı. O dönemde uzmanlar bunun mümkün olmayacağı görüşündeydi. Türkiye’de işsizlik oranı 2019 Temmuz’da geçen yılın aynı ayına göre 3,1 puan artarak yüzde 13,9’a yükseldi. Bu dönemde işsiz sayısı 1 milyon 65 bin kişilik artışla 4 milyon 596 bin kişi olarak hesaplandı. İstihdam edilenlerin sayısı temmuzda geçen yılın aynı dönemine göre 748 bin kişi azalarak 28 milyon 517 bin kişi oldu. İstihdam oranı ise 1,8 puanlık azalışla yüzde 46,4’e düştü. Son bir yılda 802 bin kişi işini kaybetti.
10 MİLYAR DOLAR HÂLÂ GELMEDİ
Temmuz 2019’da yatırımlara ilişkin açıklamalarda bulunan Hazine ve Maliye Bakanı Berat Albayrak “Mayıstan bu yana 10 milyar dolardan fazla yabancı yatırımcı girişi var. Türkiye’ye güvenen yatırımcı kazandı” dedi. TCMB’nin verilerine baktığımızda toplam girişin 3.6 milyar dolar olduğu görülüyor. Mayıs ayında ortalama 3.8 milyar dolarlık giriş olurken, haziranda 2.4 milyar dolarlık çıkış kaydedilmiş. Temmuz ayında ise toplamda 3.1 milyar dolarlık giriş olmuş. Son 3 aylık verilere bakıldığında ’10 milyar dolar nerede?’ sorusu akıllara geliyor. Merkez Bankası’nın verilerine göre, yaklaşık 4 milyar dolarlık girişin yapıldığı kayıtlara geçmiş.
