Koç Üniversitesi ve KONDA'nın ortak anketine göre, Türkiye'de eylül ayında hanehalkının yıllık enflasyon beklentisi 4 puan gerileyerek yüzde 109 olurken, yıl sonu enflasyon beklentisi yüzde 94 seviyesine geriledi. 12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentisi ise ağustos ayına göre 5 puan azalarak yüzde 96 oldu. Bu dönemde en çok zorluk yaşadığını ifade eden emekliler yine en yüksek enflasyon beklentisine sahip grup oldu.
Koç Üniversitesi ve KONDA Araştırma'nın ortaklaşa yürüttüğü Türkiye Hanehalkı Enflasyon Beklenti Anketi'nin Eylül 2024 sonuçları yayınlandı.
Merkez Bankası: Eylül'de enflasyon yavaşlamaya işaret ediyor
Ankete göre, hanehalkının yıl sonu enflasyon beklentisinde önemli bir artış oldu. 18-22 Eylül tarihleri arasında gerçekleştirilen anket, 74 ilde ve 1459 farklı mahallede yaşayan 2917 kişiyle kişiyle yapılan telefon görüşmeleriyle toplandı.
Hanehalkının yıllık enflasyon beklentisi Eylül ayında bir önceki aya göre 4 puan azalarak yüzde 109’a geriledi. Yıl sonu enflasyon beklentisi ise 2 puan azalarak yüzde 94 olarak gerçekleşti.
Ortalama yıllık enflasyon beklentisi yüzde 109 iken, medyan değer yüzde 100 olarak belirlendi. Yıl sonu enflasyon tahmini ise ortalama yüzde 94 ve medyan değer ise yüzde 90 olarak gerçekleşti.
12 ay ileriye yönelik enflasyon beklentisi ise Ağustos ayına göre 5 puan azalarak yüzde 96 seviyesine geriledi.
MERKEZ BANKASI ANKETİ
Enflasyon beklentilerindeki düş TCMB'nin Eylül ayı anketi ile uyumlu, ancak TEBA'daki beklentiler daha yüksek.
2024 yılı Eylül ayında 12 ay sonrası yıllık enflasyon beklentileri, piyasa katılımcıları için 1,2 puan azalarak yüzde 27,5 seviyesine, reel sektör için 2,7 puan azalarak yüzde 51,1 seviyesine, hanehalkı için 1,5 puan azalarak yüzde 71,6 seviyesine geriledi.
KATILIMCILAR ARASINDAKİ BEKLENTİ FARKLILIKLAR AZALDI
Anket sonuçlarına göre, enflasyon beklentilerine dair katılımcılar arasındaki farklılıklar azalmış durumda. Çeyrekler arası açıklık (IQR) olarak adlandırılan, katılımcılar arasında beklenti farklılığını ölçen göstergenin her üç soruda da düştüğü kaydedildi. Bu da enflasyon tahmini konusunda katılımcılar arasında daha fazla görüş birliği oluştuğunu işaret ediyor.
Anketin bir diğer dikkat çekici sorusu ise dayanıklı tüketim mallarının (buzdolabı, elektronik eşya gibi) alımıyla ilgiliydi. Katılımcıların yüzde 87.5’i Eylül ayında bu malları satın almak için uygun bir zaman olduğunu belirtirken, geçtiğimiz ay bu oran %91’di. Alım yapmayı planlayanların 12 ay sonrası enflasyon beklentisi %96 olurken, beklemeyi tercih edenlerin beklentisi ortalama 3 puan daha düşük çıktı.
MARKET VE GIDA FİYATLARI BELİRLEYİCİ ROL OYNUYOR
Ankete katılanlar, enflasyon beklentilerini oluştururken en fazla market alışverişi ve gıda fiyatlarını dikkate aldıklarını ifade ettiler. Katılımcıların %82’si bu iki faktörün beklentilerini güncellemede önemli bir rol oynadığını belirtirken, döviz kuru ve altın fiyatları da etkili faktörler arasında yer aldı. Eğlence, eğitim gibi kalemlerin etkisi ise daha sınırlı kaldı. Ankette, uzman yorumlarının enflasyon beklentileri üzerindeki etkisi %25 ile en düşük seviyede ölçüldü.
