Otomobilde kur ve vergi baskısı yeni bir araç sahibi olmayı gün geçtikçe zorlaştırıyor. Bugün orta segment bir otomobil sahibi olmak isteyen tüketici 300 bin lirayı gözden çıkarması gerekiyor. Fakat daha düşük bütçelerle ikinci el araçlara yönelmek mümkün. Ama ikinci el tercih etmek istemeyen orta sınıfın parası da ancak A segmentine yetiyor. Son 3 yıla baktığımızda en çok beğenilen SUV segmenti bile yüzde 200 büyürken, A sınıfında 4 modele rağmen bu oran yüzde 426
ALİ YILDIRIM
Otomotiv sektörü kur, faiz ve vergi ekseninde her geçen gün daha da kısıra gidiyor. Özellikle düşen alım gücü ve artan fiyatları tüketicileri sıfır araç hayalinden bir adım daha uzaklaştırırken, orta sınıf ya eski araçlarıyla binlerce kilometre yapmak zorunda kalıyor ya da segment küçültmeye çalışıyor. Pandemiyle birlikte toplu taşımadan kaçan orta sınıf, yeni bir araç sahibi olmak isterken artan fiyatlarla birlikte ihtiyaçlarını görmekten ziyade ayağını yerden kesmeyi amaçladı. Bugün bakıldığında 185 bin liralık A segmenti bir otomobilin yaklaşık 85 bin lirası sadece özel tüketim vergisi (ÖTV) ve katma değer vergisinden (KDV) oluşuyor. Orta sınıf bir otomobil sahibi olmak için bile hemen hemen 300 bin lira ödemek gerekiyor. Fakat buna rağmen istediği araca ulaşamayan tüketici, parası neye yetiyorsa onu alıyor. Bugün hiç kuşkusuz sıfır araç pazarında en çok dikkat çeken modeller SUV’lar. Temmuz ayı ile birlikte SUV modellerin satış rakamları Türkiye’de sedanları geçti. Ama oldukça az tercih edilen ve bu segmentte sadece 3-4 model olan A segmentine de ilgi büyük. 150-200 bin TL aralığında bütçesi olan bir tüketici ikinci el araç yerine tercihini sıfır olsun ufak olsun diyerek A segmentinden yapıyor. ODD verileri de bu tezi doğrular nitelikte. Her ne kadar pazarın en kötü yıllarından biri olsa da 2019 yılında (ocak-temmuz) sadece 435 adet A sınıfı otomobil satılırken, 2020’de bu rakam bin 121’e ulaşıyor. 2021’nin aynı döneminde ise A segmenti otomobil satışları 2 bin 183 adede çıktı. Oransal olarak bakıldığında büyüme 2019-2021 yılları arasında neredeyse yüzde 430’a ulaştı. Bu büyüme ne sedan ne de SUV’de yıllardır kendini gösterebildi. Aynı ay döneminde 2019-2021 yılları arasında SUV araç satışları 38 bin 940 adetlerden 119 bin 615 seviyesine ulaşırken, büyüme sadece yüzde 206 oldu. Yaşanan model bolluğuna rağmen artan fiyatlar burada da ivmelenmeyi sınırladı. Sedan araçlar ise aynı dönemde sadece yüzde 62 büyüme kaydedebildi. Aslında gönlünde SUV olan tüketicinin tercihi mecburen en ucuz ve en ulaşılabilir olan küçük sınıftan yana oldu.
SADECE 4 MODELLE BÜYÜDÜ
A segmentine bakıldığında oldukça kısıtlı bir model serisiyle karşılaşılıyor. Bu sınıf otomobillerin yanında SUV ve sedan araçların oldukça ezici bir üstünlüğü var. Bugün en ucuz bir sedan otomobil baz donanımla yaklaşık 160 bin liralık fiyat etiketine sahipken. Otomatik tercih edildiğinde bu fiyat 200 bin liraları geçiyor. Fakat yaklaşık 160-170 bin lira civarına A segmenti ve oldukça donanımlı otomatik bir araç bulmak hiç de zor değil. Zaten bakılacak topu topu 3 marka varken model sayısı da sadece 4.
FİYATLARIN DEĞİL AMA SATIŞLARIN FRENİ TUTTU
2 yıldır hızlı artan kur ile birlikte yükselen fiyatlar tüketiciler yeni bir araç satın almayı ‘belki düşer’ ümidiyle rölantiye almıştı. Bunun üzerine yaşanan pandemi ve çip krizi araç bulmayı zorlaştırdı. Ertelenen taleplerin harekete geçmesi ve fiyatların daha da artacak korkusu sıfır araca olan ilgili arttırdı. Öte yandan kur ve vergi sarmalıyla birlikte fiyatların daha da artacağı düşünülürken sektör temsilcileri bu talebin bir kırılma noktasının olacağını söyledi. Buna bir de Kurban Bayramı tatili eklenince Temmuz 2021’de fren kaçınılmaz oldu.
Muhammed Ali Karakaş
HER SIFIR ARACA 7 İKİNCİ EL DÜŞÜYOR
Temmuz ayının uzun tatil dönemi sebebiyle beklentileri karşılamadığı belirtilirken, Otomerkezi.net CEO’su Karakaş “Sıfır kilometre araç satışları 432bbin 129’a ulaştı. Sıfır kilometre araç başına düşen ikinci el araç sayısı ilk 6 aylık dönemde ortalama 7,05” dedi.
Mayıs ayı ortasından itibaren kısıtlamaların gevşetilmesiyle beraber tekrar hayata dönen ikinci el otomobil pazarı, Kurban Bayramı’na kadar yüksek bir ivme kazanırken, bayram sonrası hareketlilik yerini durağanlığa bıraktı. 2020 Temmuz ayına göre ikinci el otomobil pazarı yüzde 25 daralırken, uzun bayram tatili ve bayram sonrası yaşanan hareketsizlik, sektör temsilcilerinin beklentilerini karşılayamadı. Otomerkezi.net CEO’su Muhammed Ali Karakaş “Fiyatlarda artış söz konusu değil, stoklar gayet yeterli. Filo kiralama araçlarının değişim döneminde olduğumuzdan ikinci ele sıkı bir tedarik gerçekleşiyor. Yıl başına oranla ciddi bir fiyat değişimi yok, marka-modele bağlı maksimum yüzde 5 artış yaşandığını söyleyebiliriz. Kur dengesi ve sıfır otomobil tedarikine bağlı olarak fiyatlarda değişim yaşanabilir, fakat müthiş bir artış yaşanmayacaktır. Sektör, durağan bir pozisyondan “az durağan” bir pozisyona geçecektir.” yorumunu yaptı. Karakaş açıklamalarını şöyle sürdürdü: “Bu sene sektör olarak net bir ifadeyle düşüşteyiz, geçtiğimiz sene 8.2 milyonluk bir pazar vardı. Şu anda Ocak-Haziran 2021 dönemi pazarımız otomobil+hafif ticari 3 milyon 45 bin 113 adet, sıfır kilometre araç satış adedimiz ise yine hafif ticari araçlarla birlikte aynı dönem için 432 bin 129. Sıfır kilometre araç başına düşen ikinci el araç sayısı ilk 6 aylık dönemde ortalama 7,05.”
ARTIK YATIRIM GÖZÜYLE BAKILIYOR
Pilot Garage Otomotiv A.Ş. Genel Koordinatörü Cihan Emre önemli bilgiler paylaştı. 10 yaş ve üzeri otomobillere olan ilginin 2021 yılında da sürdüğünü dile getiren Emre, ilk yarıda satılan 3 milyon ikinci el otomobilin yüzde 55’inin ekspertiz işlemi gördüğünü söyledi. Emre “Artık net bir şekilde ifade edebiliriz ki tüketiciler döviz, altın gibi otomobilleri de bir yatırım enstrümanı olarak görüyor. 100 bin TL birikime ulaşarak satın almayı hedeflediği otomobil, 120 bin TL’ye çıkabilir endişesiyle, hali hazırda 80 bin TL olan birikimini, 80 bin TL’lik bir otomobil satın alarak değerlendiriyor” dedi.
Okan Baş
55 BİN MEGANE SEDAN İÇİN 800 KİŞİ ÇALIŞACAK
Karsan, Türkiye’nin tek bağımsız çok markalı araç üreticisi olarak işbirliği yaptığı markalara ait modelleri de üretmeye devam ediyor. Bu stratejisi doğrultusunda iş ortakları ve lisansörleriyle otomotivin tüm segmentlerinde yer almayı hedefleyen Karsan, son olarak Oyak Renault ile 2022’nin sonundan itibaren geçerli olmak üzere mevcut Megane Sedan üretimi için 5 yıllık anlaşma imzaladı. İki şirket arasında yapılan işbirliği ile yıllık 55 bin adetlik üretim hacminin oluşması bekleniyor. Yerli üretici Karsan, Megane Sedan üretimi için Oyak Renault adına 210 milyon TL yatırım yapacak ve üretilen araç başına da bir gelir elde edecektir. Bu anlaşmanın bir katkısı da 800 civarında ilave çalışan istihdamı olacak. Karsan CEO’su Okan Baş “Oyak Renault ile yaptığımız iş birliği sayesinde, üretim yelpazemize binek otomobil de ekleniyor. Ülkemiz açısından önemli bir model olan Renault Megane Sedan’ın üretimini üstlenecek olmaktan dolayı çok mutluyuz. Ayrıca, bugüne kadar ticari araçta uzmanlaşmış olan şirketimizin Oyak Renault için bir binek otomobil üretecek olması da esnek ve çevik üretim kabiliyetimizi kanıtlıyor” değerlendirmesinde bulundu.
HYUNDAİ HİDROJENE BİR ADIM DAHA YAKLAŞTI
Hyundai Motor Company, hidrojen yakıt hücreli araçlar için altyapı çalışmalarına tüm hızıyla devam ediyor. Ürettiği hidrojen elektrik hücreli araçların daha yaygın istasyon ağı sayesinde rahatlıkla yakıt alabilmeleri ve aynı zamanda çevreye karşı sorumluluğunu sürdürmesi için H2 MOBILITY ile hissedarlık anlaşması imzaladı. Kurucu üyeler olan Total, Shell, OMV, Linde, Air Liquide ve Daimler’in haricindeki ilk hissedar olan Hyundai Motor Company, bu ortaklıkta Hyundai Almanya tarafından temsil edilecek. H2 MOBILITY, 2015 yılında kurulan ve özellikle Almanya başta olmak üzere Avrupa’nın çoğu ülkesinde hidrojen yakıt altyapısının gelişimi için hizmet veren bir şirket. Şehiriçi olduğu kadar şehirlerarası yollarda da istasyonların kurulumu için gerekli zeminleri oluşturan H2 MOBILITY, hidrojen yakıt hücreli binek ve hafif ticari araçlara 700 bar’da hizmet veriyor.
DOBLO TREKKİNG 209 BİN LİRADAN GELDİ
Fiat Doblo’nun “Trekking” versiyonu, zorlu yol koşullarına uygun yapısı, sürüş konforundan taviz vermeden sunduğu performans ile geçmiş yıllardaki başarılarını, yenilenmiş hali ile daha yukarıya taşımaya hazırlanıyor. 120 HP gücündeki 1.6 litrelik Multijet motor seçeneği ile satışa sunulan Fiat Doblo Trekking, 209 bin 900 TL’lik fiyatı ve Koç Fiat Kredi aracılığı ile sunulan 100 bin TL’ye 12 ay yüzde 0,89 faizli cazip kredi seçeneğiyle Fiat bayilerindeki yerini alıyor. Trekking; 10mm yükseltilmiş gövdesi, çekiş kabiliyetlerini yukarı seviyeye taşıyan “Traction Plus” özelliği ve dört mevsim lastikleri ile konforlu bir sürüş sunarken; tasarım detaylarıyla da göz dolduruyor. Yeni versiyon; Titanyum Gri Tavan Rayları, titanyum grisi ön ve arka tampon koruma parçaları, 16 inç Titanyum Gri Alaşım Jantları, “Trekking” yazılı siyah yan kapı çıtası ve Piano Black yan aynaları ile diğer Doblo’lardan ayrılıyor.
ŞİMDİ AL SENEYE ÖDE
Renault’nun 2021 model otomobillerinden Yeni Taliant’ın sınırlı sayıdaki Touch 1.0 Turbo X-tronic 90 bg, Megane Sedan’ın Joy 1.3 TCe 140 bg ve Yeni Clio’nun Icon 1.0 TCe X-Tronic 90 bg versiyonları, 60 bin TL kredi, 12 ay vade ve sıfır faiz finansman kampanyasıyla satışa sunuluyor. Ayrıca Yeni Taliant, Yeni Clio ve Yeni Megane Sedan’ın 2021 model yılı versiyonlarında 3 bin TL’lik takas indirimi de tüketicileri bekliyor. Renault Finans’tan kredi kullananlar 2021 model yılı otomobillerden sınırlı sayıdaki Yeni Clio Joy 1.0 Sce 65 bg versiyonuna 163.400 TL, ZOE’ye ise 316 bin 900 TL’lik avantajlı fiyatlarla sahip olabiliyor. Ağustos ayında Dacia sahibi olmak isteyenleri kredi taksit ödemelerini 2022 Ocak ayına kadar erteleme avantajı sunuluyor. 1.500 TL yakıt hediyesi ve 1.000 TL Dacia Kasko indirimi fırsatını da kapsayan Ağustos kampanyasında, 1 yıl uzatılmış garanti ve ilk periyodik bakım paketi de tüketicileri bekliyor.
