Yılbaşı sofralarının maliyeti son yıllarda hızla yükseldi. 2020’de 319 TL olan hindili yılbaşı menüsü, 2024’te 3.590 TL’ye ulaştı. Asgari ücretlinin alım gücü azalırken, çerez ve içecek fiyatları da katlandı.
Yeni yıl heyecanıyla birlikte sofralar da yeniden şekilleniyor. Ancak son yıllarda gıda fiyatlarında yaşanan artış, yılbaşı sofralarının maliyetlerini ciddi şekilde yükseltti. Vatandaş, geriye dönüp baktığında porsiyonların küçüldüğünü ve alışveriş sepetlerinin aynı ürünlerle dolmasına rağmen daha yüksek fiyatlarla dolduğunu görüyor.
HİNDİ SOFRASININ MALİYETİ BEŞ YILDA BEŞ KATINA ÇIKTI
Yılbaşı denildiğinde ilk akla gelen lezzetlerden biri hindi. Geleneksel Türk mutfağında beyaz et olarak sık kullanılmasa da yılbaşı sofralarının vazgeçilmezi olan hindi, fiyat artışlarıyla dikkat çekiyor. Zincir marketlerde 7-8 kişilik hazır pişmiş iç pilavlı hindi menüsü ve piliç seçeneklerinin son beş yıldaki fiyat değişimi şöyle:
- 2020: Hindi menü 319 TL, tavuklu versiyon 119 TL
- 2021: Hindi menü 469 TL (%57 artış), tavuklu versiyon 199 TL
- 2022: Hindi menü 1.299 TL (%177 artış), tavuklu versiyon 499 TL
- 2023: Hindi menü 2.299 TL (%77 artış), tavuklu versiyon 999 TL
- 2024: Hindi menü 3.590 TL (%56 artış), tavuklu versiyon 1.490 TL
Bu artış oranları, yılbaşı sofrasının sembolü olan hindinin artık birçok aile için lüks bir tüketim haline geldiğini gösteriyor.
ASGARİ ÜCRETLİ HİNDİLİ SOFRALAR AZALIYOR
Ekonomim'in haberine göre, asgari ücretli bir vatandaşın, maaşıyla yılbaşı için hazırlanan hindili menülerden kaç adet alabileceği yıllar içinde hızla azaldı. 2020 yılında 7 adet alabilen bir kişi, 2021’de 6, 2022’de 4, 2023’te 4,96 adet, 2024’te ise sadece 4,74 adet alabiliyor. Bu tablo, alım gücündeki gerilemeyi net bir şekilde ortaya koyuyor.
ÇEREZ VE İÇECEKLERİN FİYATLARI KATLANDI
Yılbaşı sofralarının vazgeçilmezlerinden olan çerez ve alkolsüz içeceklerde de dikkat çekici artışlar yaşandı. 2021 yılında 28,5 TL’ye mal olan çerez ve içecek ikilisi, shrinkflasyonla gramajların azalmasına rağmen 2023’te 49 TL olarak aynı fiyatta kaldı. Ancak 2024 yılı itibarıyla 200 gramlık çerez paketi 114 TL, 2,5 litrelik içecek ise 60 TL olarak hesaplanıyor. Toplam maliyet 174 TL’ye ulaşmış durumda.
200 TL’NİN ALIM GÜCÜ AZALDI
2009’da tedavüle çıkan en büyük banknot olan 200 TL, 2021’de 7 kez çerez ve içecek satın alabiliyorken, 2022 ve 2023’te bu sayı 4’e, 2024’te ise yalnızca 1 kez market alışverişine yetiyor. Bu durum, enflasyonun günlük hayattaki etkisini açıkça ortaya koyuyor.