TÜİK’in açıkladığı verilere göre, Türkiye’nin enflasyonu ocak ayında 12,15 seviyesine ulaştı. Şubat-nisan döneminde ise 11 seviyelerine kadar indi. Haziran öncesi paylaşılan ankete göre, ekonomistler enflasyonun 0,70 puan artmasını bekliyor. Eğer anket sonucu gerçekleşirse enflasyon yeniden 12,15 seviyelerine ulaşacak. Böylece enflasyon Ocak 2020’ye geri dönecek.
Yaklaşık 2 aydır Türkiye’nin enflasyonunda artış görülüyor. Ocak ayında yıllık enflasyon 12,15 iken nisan ayında 10,94’e kadar indi. Mayıs ayında ise tekrar 11,39’a kadar çıktı. Türkiye İstatistik Kurumu’nun (TÜİK) cuma günü açıklanacak enflasyon verilerine göre, beklenti artış yönünde. Ekonomistlerin katıldığı ankete göre, haziran ayı enflasyon beklentisi 0,70 olacak. Ankete katılan ekonomistlerin haziran ayı için enflasyon beklentileri, en düşük yüzde 0,45 en yüksek yüzde 1,30 aralığında yer aldı. Ekonomistlerin haziran ayı enflasyon beklentilerinin ortalamasına (yüzde 0,70) göre, bir önceki ay yüzde 11,39 olan yıllık enflasyonun yüzde 12,14’e çıkacağı hesaplanıyor. Yaz aylarında özellikle gıda tarafında yaşanan üretim bolluğuyla enflasyonun düşmesine rağmen, bu sefer artış kaydedileceği ön görüldü. Merkez Bankası da en son yaptığı PPK toplantısında enflasyona işaret ederek, faiz indirimlerine ara vermişti.
Reuters’in 14 katılımcıyla gerçekleştirdiği ankette yıllık enflasyon tahminlerinin medyanı yüzde 12,09 olurken, tahminler ise yüzde 11,90 ila yüzde 12,47 bandında yer alıyor. Aylık enflasyonun yüzde 0,65 artış göstermesi beklenirken tahmin aralığı ise yüzde 0,45 - yüzde 1 bandında olacak. Kurdaki sert değer kaybının ardından Ekim 2018’de yıllık enflasyon yüzde 25,24 ile son 15 yılın rekor seviyesini görmüştü. Yıllık enflasyon bu tarihten itibaren düşüş eğilimine girdi ancak enflasyonda kalıcı tek haneye henüz ulaşılmadı. Merkez Bankası geçen ay koronavirüs salgınının ekonomiye olan etkisini ve sert düşen petrol fiyatlarını göz önünde bulundurarak yıl sonu enflasyon tahminin yüzde 7,4’e çekmişti.
AVRUPA’DA PARASAL GENİŞLEME ETKİLEDİ
Avrupa İstatistik Ofisi (Eurostat), Avro Bölgesi’nin haziran ayı yıllık enflasyonuna ilişkin öncü verileri yayımladı. Buna göre, Avro Bölgesi’nde mayıs ayında yüzde 0,1 olan yıllık enflasyon, haziranda yüzde 0,3’e çıktı. Avro Bölgesi’nde haziran ayındaki enflasyonun ana bileşenlerine bakıldığında, en yüksek yıllık enflasyon yüzde 3,1 ile gıda, alkol ve tütün ürünlerinde gerçekleşti. Bunu, yüzde 1,2 ile hizmetler, yüzde 0,2 ile enerji dışı sanayi ürünleri ve eksi yüzde 9,4 ile enerji izledi. Öte yandan, Avro Bölgesi’nde para politikasını yürütmeden sorumlu olan Avrupa Merkez Bankası (ECB), bölgede fiyat istikrarını sağlamak için yüzde 2’nin hemen altında, yüzde 2’ye yakın seviyede enflasyon hedefliyor.
MERKEZ BANKASI ARTIŞI GÖRDÜ
Geçen hafta Para Politikası Kurulu (PPK) toplantısından sonra yapılan açıklamada koronavirüs salgını kaynaklı toplam talep koşullarının sınırlayıcı etkisine rağmen “Salgına bağlı birim maliyet artışlarının yansımalarıyla çekirdek enflasyon göstergelerinin eğilimlerinde bir miktar yükseliş gözlenmektedir” denildi ve gıda enflasyonunun dönemsel ve salgın etkileri nedeniyle arttığına dikkat çekildi. TCMB ayrıca yılın ikinci yarısında talep yönlü dezenflasyonist etkilerin daha belirgin hale gelmesini beklediğini ekledi.
PANDEMİ BOZULMALARI ARTTIRDI
Goldman Sachs’ın hazırladığı bir analizde mayıstaki gıda enflasyonunun hava koşullarına bağlı olarak arttığı belirtilerek, bu şokun devam etmesi durumunda manşet enflasyonun beklenenden daha yüksek seviyelere yükselebileceği ifade edildi. Notta şu ifadelere yer verildi: “Ayrıca sosyal mesafe tedbirlerinin ve pandemiye bağlı arz yönlü diğer bozulmaların yukarı yönlü riskler yarattığını düşünüyoruz. Dezenflasyonist baskıya yol açabilecek oldukça büyük bir çıktı açığı olsa bile, kapasite kısıtlamaları bazı sektörlerde denkleştirici bir etki yaratabilir.”
YIL SONU BEKLENTİSİ YÜZDE 9,5
Ankette, yıl sonu enflasyon beklentisi ise yüzde 9,5 seviyesinde oluşuyor. Tahminler yüzde 11,60 ve yüzde 7,5 arasında değişiyor. Bu rakam daha önceki anketlerle aşağı yukarı aynı seviyedeydi ancak hala Merkez Bankası’nın yıl sonu tahminin üzerinde seyrediyor. TL bu yıl dolar karşısında yaklaşık yüzde 13 değer kaybetti. Dolar/TL geçen ay 7.2690 seviyesine yükselerek tarihi zirvesini test etti. Daha sonra kayıplarının bir kısmını telafi eden TL son dönemde 6.85 civarında genel olarak yatay bir seyir izliyor. Değer kaybının devam etmesi durumunda enflasyon üzerinde yukarı yönlü baskı oluşabilir.
