Her yıl üye ülkelere rutin ziyaretler gerçekleştirip her kesimin görüşünü alan Uluslararası Para Fonu heyetinin, muhalefetle bir araya gelmesi gerilim konusu oldu. Geçen yıllarda haber bile olmayan temas için hükümet ‘Gizli ajanda var’ suçlaması yöneltti. Muhalefet “IMF’yi Hazine Bakanlığı çağırdı. Gizli saklı görüşme yok” tepkisini gösterdi.
Ankara’nın gündeminde şu sıralar Uluslararası Para Fonu (IMF) var. IMF her sene 4’üncü madde kapsamında Türkiye’ye geliyor. Bazı görüşmeler gerçekleştiren IMF heyeti, sadece Hükümet ile değil birçok sivil kuruluş ve partilerle bir araya geliyor. IMF, kuruluş anlaşmasına göre her üye ülkenin ekonomik gelişmelerini ‘4. Madde Konsültasyon Çalışması’ çerçevesinde yılda bir kez gözden geçiriyor. Yetkililer, program kapsamında fon uzmanları, iş dünyası, sendikalar, sivil toplum kuruluşlarıyla da görüşüyor. Buluşmaların sonunda ekonominin durumunu değerlendiren bir uzman raporu hazırlanıyor. Rapor, Hazine ve Maliye Bakanlığı’na sunuluyor. Ankara’da temaslarını sürdüren IMF heyeti muhalefetten de isimlerle görüştü. Toplantıya CHP Sözcüsü Faik Öztrak (Eski Hazine Müsteşarı) ile İyi Partili Durmuş Yılmaz (Eski Merkez Bankası Başkanı) katıldı. İki siyasi ismin görüşmesi tepkilere neden oldu.
AK Parti Sözcüsü Ömer Çelik görüşmeyi ‘gizli saklı’ olarak tanımladı. Çelik CHP’nin ekonomi ile ilgili eleştirilerine IMF’nin danışmanlık yaptığı imasında bulunarak şu sözleri sarf etti: “Ama şimdi görüyoruz ki bu tip gizli saklı görüşmeleri kendileri yapıyorlar. Tabii anormal olan şey şu; iktidar partisi değiller, herhangi bir şekilde Türkiye’yi yönetme sorumlulukları yok. Dolayısıyla ne görüştüklerini açıklamaları kendilerinin bileceği bir iş. Garip olan da CHP’nin ekonomi ile ilgili eleştirilerine IMF yetkilileri mi danışmanlık yapıyor, CHP’liler mi IMF’ye danışmanlık yapıyor, hatlar karışmış durumda.” Çelik, CHP’nin tavrının baştan beri ‘tutarsız’ olduğunu vurgulayarak “Görüşeceklerse de açık bir şekilde görüşürler, görüşmeyi yaparken de ‘Hükümet seçimden sonra IMF ile anlaşacak’ diye bir propaganda yapmazlar en azından. Hükümeti IMF ile anlaşacak diye negatif bir propaganda yapmak için böyle bir eleştiriye tabi tutuyorlar, ondan sonra da görüyoruz ki meğer kendileri bunu görüşüyorlarmış” ifadelerini kullandı.
IMF İcra Direktörü Raci Kaya, IMF heyetinin CHP ve İYİ Parti yetkilileriyle yaptığı görüşmelere ilişkin “Heyetle yapılan toplantılar boyunca böyle bir görüşme niyetinden dahi söz edilmemiştir. Buna rağmen böylesi saklanan, meşruiyet dışı bu toplantı, Türkiye’ye karşı farklı bir ajandanın varlığının göstergesidir” dedi.
‘CEVAP VERDİK SADECE NOT ALDILAR’
Görüşmenin prosedüre uygun ve gizli olmadığını aktaran Durmuş Yılmaz, görüşme talebinin IMF heyetinden geldiğini söyledi. Türkiye’nin “Dördüncü Madde Konsültasyonu” çerçevesinde IMF’yi davet ettiğini hatırlatan Durmuş Yılmaz, 12 Eylül’de Türkiye’ye gelen heyetin ziyareti hakkında şunları anlattı: Türkiye’deki ekonominin genel durumunu tespit edip diğer 186 üye ülkesiyle paylaşmak üzere yapılan bir ziyaret bu. Bunu yaparken önce ülkenin ekonomi politikasından sorumlu resmi makamlarla ve hükümetle görüşüyorlar. Arkasından Türkiye’deki sivil toplum örgütleriyle, sermayenin temsilcileriyle ve diğer ilgililerle bir görüşme yapıyorlar. Muhalefet olarak bizimle de görüşmek istediler. Dolayısıyla teklif onlardan geldi” dedi. Toplantının içeriğiyle ilgili bazı bilgiler veren Yılmaz “‘Faiz indirimine rağmen Türk Lirası neden bu kadar istikrarsız?’ sorusu soruldu. Ardından ‘İçinde bulunduğunuz durumdan çıkmak için önerileriniz var mı?’ denildi. Bizim söylediklerimiz üzerine yorum yapmadılar. Sadece dinlediler ve not aldılar” açıklamasını yaptı.
GÖRÜŞME HER YIL YAPILIYOR
Ekonomist Uğur Gürses ise “IMF yıllardır ‘4. Madde raporu’ için ülkeyi ziyaret eder; ekonomistler, bankacılar, iş örgütleri, partilerin ekonomi masaları ile görüşür. Ekonomik krize sebep olan Ankara, bir de krizi kötü yöneterek derinleştirdi. Şimdi IMF ile görüşenleri hedefe oturtuyor” dedi.
‘BİZ ÇAĞIRMADIK DAVET EDEN BAKANLIK’
CHP Sözcüsü Faik Öztrak görüşmeyle ilgili şöyle konuştu: “Gizli saklı bir görüşme yapmadık, Ankara’da bir otelde görüşme yaptık. IMF’yi dördüncü madde kapsamında ülkeye davet eden Hazine ve Maliye Bakanlığıdır. 4 madde konsültasyonlarının muhatabı hükümettir. Bu madde kapsamında IMF çeşitli görüşmeler yapar. Bizim görüşmelerimiz de bu kapsamdadır. Hükümet ve yandaşları bu kapsamdaki bir görüşmenin üzerine mal bulmuş mağribi gibi atlamasın. İktidar dördüncü madde görüşmeleri kapsamında ne kadar muhatap ise biz de öyleyiz. İktidar tarafında bir telaş görüyorum. Bunlar nereden çıkıyor. Hele hele bunu IMF icra direktörü olarak gönderdiğimiz bir ismin bilmemesi tuhaf. Benim Hazine Müsteşarı olduğum dönemde IMF muhalefetle görüştü. Henüz iktidara gelmediği dönemde AKP ile de görüştüler. Bu görüşmeler periyodiktir. IMF üye ülkelerin ekonomilerini denetler ve raporlarını açıklar. Bu rutin bir iştir. Ama yönetimdeki iktidarın çağırması gerek. Demek ki çağırmışlar. Siz duydunuz mu bu çağrıyı?”
ERKEN SEÇİM İDDİASI
Cumhurbaşkanı Başdanışmanı Yiğit Bulut “Türkiye raporuna ‘ekonomik nedenle erken seçime gidilmeli’ ibaresinin konmasını istediler” dedi. AK Partili Mehmet Muş da “Ülkenin gelecekteki süreçleriyle alakalı CHP ya da İYİ Parti’ye rol mü biçiliyor?” suçlamasını yöneltti.
