Sayıştay’ın tespitine göre Kadiriye ve Belek halk plajlarında Serik Belediyesi yapılaşmaya izin vererek kaplumbağaların yumurtlama alanına zarar verdi. Durum Sayıştay raporlarına yansıdı.
Antalya Serik’teki “500 bin liralık rüşvet” iddiasının olduğu Kadiriye ve Belek halk plajları bu kez bir başka olayla gündeme geldi. Sayıştay’ın 2020 Yılı Çevre ve Şehircilik Bakanlığı Denetim Raporu’na göre Bakanlık ile Serik Belediyesi arasında 2012 yılında protokol imzalandı, protokolün işletme süresi 9 Nisan 2012 - 31 Aralık 2021 tarihleri arası belirlendi. Belediyenin 2012 yılı kira bedeli olarak 190 bin 598 lira belirlendi ve her yıl ÜFE oranında zam yapılacağı hükme bağlandı.
Sayıştay, Serik Belediyesi’nin 2016-2020 yılları arasında kira bedelini ödemediğini, Bakanlık ile imzaladığı protokole aykırı şekilde alanda restoran ve halı sahası yaptığının Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü tarafından belirlendiğini aktardı. Yine tespite göre Belediye, halı saha inşaatı için kaplumbağaların 1000 metrekarelik yumurtlama alanına traktör ve iş makinelerini soktu ve kaplumbağaların yumurta bıraktığı kum tepeleri yok oldu.
Belediyenin alana verdiği zarara ilişkin diğer tespitler Sayıştay raporunda şöyle açıklandı:
- Düzleştirilen alan tel örgüyle çevrilmiş ve çimlendirilmiş, alanın doğal yapısı tahrip edilmiştir.
- İl Müdürlüğü tarafından tespit edilen uydu görüntülerine göre, kumsal alanından iş makinesi ile kaçak kum alımı yapılmış, iş makineleri belirtilen kumul alanlarda bekletilmiş ve alan geri dönüşü olmayan bir duruma getirilmiştir.
- İzinsiz yapılar yapılması, alanın tahrip edilmesi, alandan kum çekilmesi ve kaplumbağa yumurtlama sahalarına zarar verilmesi suretiyle 3621 sayılı Kıyı Kanunu'na, 1/25.000 ölçekli Çevre Düzeni Planının Kumsal Alanlara İlişkin Plan Hükmüne, Birincil Koruma Bölgesine İlişkin Plan Hükmüne ve İkincil Koruma Bölgesine İlişkin Plan Hükmüne aykırı hareket edilmiştir.
- İl Müdürlüğü tarafından birçok kez Belediye Başkanlığına yazı yazılmış ve Protokol hükümleri ile meri mevzuat çerçevesinde alanın eski haline getirilmesi istenmiş, ancak Belediye tarafından gerekli işlemler yapılmamıştır.
“BELEDİYE BAŞKA BİR PROTOKOLE DAHA UYMAMIŞ”
Bakanlık ile Serik Belediyesi arasında 9 Nisan 2012 tarihinde imzalanan “Boğazkent Belediyesi Su Sporları İrtibat Noktalarına Ait İşletme Protokolü” de Sayıştay denetimine takıldı. Sayıştay denetçileri Belediyenin protokol hükümlerine aykırı hareket ettiğini bildirerek, protokolde Belediyenin üçüncü kişilere bu alanları işletmesi halinde kira bedelinin yüzde 30’nu Bakanlığa vereceğinin yer aldığını ancak bunu yatırmadığını tespit etti.
Denetçiler durumu “Yapılan incelemede, Belediyenin Protokol kapsamında ödemesi gereken 2016, 2017, 2018, 2019 ve 2020 yılı kira bedellerini ödemediği görülmüştür. Belediye tarafından en son 2015 yılında ödeme yapılmıştır. Söz konusu yerlerin Belediye tarafından mı alt kiracılar tarafından mı işletildiğine dair Bakanlığa bir bilgi verilmediği gibi ne Belediyenin işletilen yerlerden ne kadar ciro elde ettiğine dair ne de kiraya verildi ise kira ücretlerinin ne olduğuna dair bir bilgi sunulmamıştır. Belediye açıkça 2016 yılından beri Protokolde yazan yükümlülüklerini yerine getirmemektedir” diye açıkladı.
Sayıştay denetçileri Serik Belediyesi ile olan bu protokolün iptal edilmesi gerektiğini ve yatırılması gereken kira bedeli tutarının faiziyle birlikte alınmasını istedi.
Sayıştay’ın aktardığına göre Çevre ve Şehircilik İl Müdürlüğü, Belediyeyi protokole uygun davranması konusunda yazılı olarak uyardı ancak yanıt alamadı. Protokolde, Belediyenin Bakanlığın koyduğu hükümlerine aykırı davranması durumunda protokolün iptal edilmesi gerekiyordu ancak Bakanlık iptal etmedi. Sayıştay, en son iptal edilen protokolün ardından Bakanlığın, Belediyeden alacağını faiziyle alması gerektiğini bildirdi.
"KIYI KANUNU'NA AYKIRI DAVRANDI"
Sayıştay, Bakanlığın denetiminde Serik Belediyesi’ndeki usulsüzlüklere ilişkin başka tespitlerde de bulundu. Sayıştay, Belediyenin Özel Çevre Koruma Bölgesi sınırlarında kalan taşınmazlar üzerinde ruhsatsız ve izinsiz yapı yaptırdığı ve kıyıdaki doğal yapıyı bozduğunu bildirerek, Kıyı Kanunu hükümlerine aykırı hareket ettiğini belirtti. Sayıştay, Bakanlığı Belediyeye 15 bin liraya kadar para cezası ve Kıyı Kanunu’na aykırı davranan kişilere de hapis cezası verilmesi gerektiğini hatırlatarak, tespitini şöyle aktardı:
“… kıyı şeridinden kum, çakıl alanlara 3 bin TL'den 15 bin TL'ye kadar idarî para cezası verileceği; belirtilen yerlere moloz, toprak, cüruf, çöp gibi atık ve artıkları dökenlerin, atılan veya dökülen maddenin niteliğine, çevreyi kirletici ve bozucu etkisine göre Türk Ceza Kanunu, Kabahatler Kanunu veya Çevre Kanunu hükümlerine göre cezalandırılacağı; sayılan fiillerin kıyının doğal yapısını bozacak bir etki meydana getirmesi halinde, failleri hakkında altı aydan iki yıla kadar hapis cezası verileceği; sayılan yerlerde ruhsatsız veya ruhsat ve eklerine aykırı olarak yapı yapan kişilere, Türk Ceza Kanunu veya İmar Kanunu hükümlerine göre artırımlı ceza verileceği hususları hüküm altına alınmıştır… Belediyenin fiilleri neticesinde Özel Çevre Koruma Bölgesinde yer alan söz konusu taşınmaz üzerinde oluşan tahribat, İl Müdürlüğü tespitleri ile sabit olduğundan, Serik Belediye Başkanlığına mevzuatta yer alan yaptırımların uygulanması gerektiği değerlendirilmektedir.”
