ABD’de tecavüz davasında yargılanırken Fransa’ya kaçan ünlü yönetmen Roman Polanski’nin ‘Suçluyorum’ filminin ‘Fransa’nın Oscar’ı olarak bilinen César Ödülleri’nde bu yıl 12 dalda aday gösterilmesi protestolara neden oldu. Sanat ve kadın hakları örgütlerinin baskılarına dayanamayan César Akademisi üyeleri törenden sonra istifa edeceğini açıkladı.
SALİHA SULTAN
Fransa’nın Oscar’ları olarak bilinen en prestijli sinema ödüllerini dağıtan César Akademisi, Roman Polanski’nin ‘J’Accuse’ filmini 12 kategoride aday göstermesinin ardından gelen eleştirilerin üzerine istifa etti. ABD tarafından 1977’de 13 yaşındaki bir kıza tecavüzle suçlandığı dava yüzünden aranan bir isim olan Polanski’nin yeni filmi ‘J’Accuse’ 12 dalda aday gösterilmişti. Akademi, perşembe günü yaptığı açıklamada ‘Bu toplu istifa yönetimin tamamen yenilenmesini sağlayacaktır” diyerek, Şubat ayında yapılacak olan tören sonrasında istifaların verileceğini söyledi. Yüzde 65’i erkek üyelerden oluşan akademinin yeni üyelerinde cinsiyet eşitliğinin de gözetileceği belirtildi.
César Akademisi üyelere, pazartesi günü 200 kadar sanatçının Le Monde gazetesinde Polanski’nin 12 dalda aday gösterilmesini ve akademiyi sorgulan bir mektup yayımlamıştı. İmzacılar arasında Jacques Audiard, Robin Campillo, Laurent Cantet, Bertrand Tavernier, Céline Sciamma, Claire Denis, Arnaud Desplechin, Mati Diop ve Omar Sy gibi sanatçılar yer aldı. Fransa’daki Osez le Féminisme başta olmak üzere birkaç kadın hareketi grubu da ayrı ayrı 28 Şubat’ta Paris’teki Salle Pleyel konser salonunda yapılacak ödül töreni sırasında ‘sinema dünyasının bir tecavüzcüye açık ve koşulsuz desteğini’ kınayan pankartlarla akademiyi protesto edeceklerini belirtmişlerdi.
‘SUÇLUYORUM’ DA KURTARAMADI
Polanski, 1977 yılında 13 yaşındaki bir kıza tecavüz ettiği iddia edilen davasının nihai mahkumiyet arifesinde ABD’den kaçtıktıktan sonra Fransa’da yaşamaya ve burada film yapmaya devam etti. Filmlerini Avrupa ülkelerinde çeken ünlü yönetmen o tarihten sonra ‘Piyanist’, ‘Çin Mahallesi’, ‘Hayalet Yazar’ gibi filmleriyle César, Akademi Ödülleri, Bafta gibi saygın birçok ödül kurumundan da önemli ödüller aldı. Avrupa’da yankı uyandıran ilk Polanski protestosu ise 2017 yılında César’da jüri başkanı olacağı ilan edilmesiyle gerçekleşmişti. Akademi feminist grupların baskısı üzerine jüri başkanlığını iptal etmişti. Şu an 86 yaşında olan yönetmenin son filmi ‘J’Accuse’, 19. yüzyılda yanlış yere casuslukla suçlanan Yahudi asıllı Fransız asker Alfred Dreyfus’un davasını anlatıyor. Polanski’nin ‘adalet aradığı’ film adını ise Fransa tarihinde Dreyfus Olayı olarak bilinen ve ünlü yazar Emile Zola’nın dönemin cumhurbaskani Felix Faure’a yazdığı ve 13 Ocak 1898’de L’aurore isimli gazetede yayınlanan ‘J’accuse’ (Suçluyorum) başlıklı açık mektuptan alıyor. Edebiyat tarihinde bu mektup bir aydının toplum içerisindeki güncel sosyal olaylara olan ilgi ve tepkisini dile getirişinin başyapıtlarından biri olarak kabul ediliyor. Polanski filminde bu mektubun gazeteye manşet olduğu sahneye de yer veriyor.
