Kalp problemi yaşayan birçok vatandaş, anjiyo ile ya tanışmıştır ya da olmak için araştırıyordur. Kalp rahatsızlıklarını giderip, damar tıkanıklığını açmaya yarayan anjiyo yöntemine dair detaylar haberimizde...
Ateroskleroz yani damar sertleşmeside denilen durumda yapılan Anjiyo kimlere yapıldığı ve anjiyonun risklerinin neler olduğu merak ediliyor. Kalp damarlarındaki ateroskleroz kalbe giden kan akışını sınırladığı için anjiyo yapılarak hastalara stent takılır.
ATEROSKLEROZ (DAMAR SERTLEŞMESİ) NEDİR?
Ateroskleroz arterlerin yani atar damarların sertleşmesi veya tıkanması olarak tanımlanır. Kalp damarlarındaki ateroskleroz kalbe giden kan akışını sınırlayabilir. Kalp damarlarındaki bu daralma veya tıkanmalardan sorumlu olan damar iç çeperinde oluşan yağ ve kireç içerikli plaklardır. Ateroskleroz kalp, bacaklar, beyin, böbrek ve diğer organların damarlarını etkileyebilir.
Aterosklerotik kalp hastalığı (koroner arter hastalığı) koroner yani kalbi besleyen arterlerin daralması veya tıkanmasıdır. Koroner arterler kanın serbestçe akabildiği boş tüpler gibidir. Normalde, koroner arterlerin duvarları pürüzsüz ve elastiktir. Arterlerin iç çeperinin yapısal özellikleri bozulduğunda ateroskleroz oluşur, damar kalınlaşır, yağ birikir, plak oluşur ve bu plaklar kan akışını kısıtladığı için kalp kasının oksijenlenmesi engellenir. Oksijenden zengin kan kalp dokusunu besleyemediği zaman anjina denilen göğüs ağrısı meydana gelir. Koroner arterlerin aniden tıkanması durumunda kalp krizi (kalp kası hasarı) ortaya çıkabilir.
ANJİYO NEDİR? NASIL YAPILIR?
Koroner anjiyografi (ayrıca kardiyak kateterizasyon veya anjiyo da denir) kalp damarlarınızı ve fonksiyonunu değerlendirmek için yapılan girişimsel bir görüntüleme yöntemidir. Kardiyak kateterizasyon yapılmasının amaçları:
Koroner arter hastalığının, kalp kapak hastalığının veya aort damarı hastalığının tanısını koymak ve ciddiyetini belirlemek için
Kalp kası fonksiyonunu değerlendirmek için
İleri tedavi (koroner balon anjiyoplasti ve stent, koroner bypass ameliyatı, kalp kapağı için girişimsel veya cerrahi müdahale) yöntemlerini belirlemek için
Koroner anjiyografi sırasında kasık veya koldaki atardamara ince, yumuşak plastik bir sheat (kılıf) yerleştirilir. Bu kılıfın içinden yine yumuşak ve ince plastik içi boş kateterler vasıtasıyla kalp damarlarının çıkış yerine ilerletilir. Kateter özel bir x-ray (röntgen) makinesi yardımı ile koroner arterlere yönlendirilir.
Kontrast materyal (anjiyo boyası) kateter yoluyla enjekte edilir ve hareketli röntgen filmleri dijital ortamda kaydedilir. Prosedürün bu bölümüne koroner anjiografi denir. Bu görüntülere ek olarak bazı özel durumlarda ileri görüntüleme ve değerlendirme yöntemleri olan intravasküler ultrason (IVUS), optik koherans tomografi (OCT) veya fraksiyonel akım rezervi (FFR) ölçümleri de yapmak gerekebilir. IVUS koroner damar içinde ultrason ile daha ayrıntılı görüntüler elde edilmesini sağlar. OCT özel bir ışık kaynağı ile damarın iç çeperi hakkında detaylı bilgiler vermektedir. FFR ise kan akımının özelliğini ölçerek görüntülenen daralmanın ciddiyeti konusunda bilgiler verir. Bu ileri değerlendirme yöntemleri çok özel cihazlarla tecrübeli merkezler ve operatörler tarafından yapılması önerilmektedir.
ANJİYO CERRAHİ BİR İŞLEM MİDİR?
Kardiyak kateterizasyon ve koroner anjiyo göğüs açılarak yapılmadığından ve herhangi bir yara oluşmadığından dolayı cerrahi işlem olarak kabul edilemez. İşlem süresi ameliyata göre çok daha kısadır.
ANJİYO SIRASINDA UYANIK MI OLUNUYOR?
Eğer tedirginliğiniz varsa hafif bir sakinleştirici verilecektir, ancak tüm işlem sırasında uyanık ve bilinciniz açık olacaktır. Girişimsel kardiyolog kateterin gireceği bölgeyi uyuşturmak için bir lokal anestezik kullanır.
ANJİYO NEREDE GERÇEKLEŞTİRİLİR?
Koroner anjiyografi Kalp Kateterizasyonu Laboratuvarı’nda yapılmaktadır.
ANJİYO İŞLEMİNİ KİM YAPIYOR? DOKTOR MU?
Koroner anjiyo özel eğitimli girişimsel kardiyolog hekimler, hemşireler ve teknisyenden oluşan bir kardiyovasküler ekip tarafından yapılmaktadır.
ANJİYO İŞLEMİ NE KADAR SÜRER?
Koroner anjiyografi prosedürünün kendisi genellikle 10 dakika sürer, ancak hazırlık ve dinlenme zamanı ile birlikte randevu saatinizden itibaren 3 ila 6 saat sürebilir. El bileğinden (radial) anjiyografi prosedürlerinde işlemden yaklaşık 3 saat sonra eve gitmek mümkün olmaktadır. Koroner anjiyografi önemli bir işlem olduğu için hastanede 1 tam gün ve gece geçirecekmişsiniz gibi hazırlıklı olmanız tavsiye edilir.
ANJİYO RİSKLERİ NELERDİR?
Koroner anjiyografi veya koroner girişimsel işlem öncesi girişimsel kardiyologunuz size yapılacak işlemin gerekçelerini, yararlarını ve olası risklerini size anlatacaktır.
KORONER ANJİYO KALP VE DAMAR HASTALIĞINI TEDAVİ EDİYOR MU?
Koroner anjiyo bir tetkik yöntemidir. Kalp damarlarınızda daralma veya tıkanıklık olup olmadığı konusunda bilgi verir. Ancak anjiyo ile aynı seansta stent yerleştirilerek damarların açılması ve tedavisi mümkün olabilmektedir.
ANJİYO ÖNCESİ YAPILAN HAZIRLIKLAR
Doktorunuz ile önceden tespit edilmiş olan alerjileri görüşün. Kullandığınız ilaçların isimlerini ve dozlarını belirten reçetenizi veya prospektüsleri yanınızda getiriniz.
Kan Çalışması, EKG, akciğer grafisi ve diğer tetkikler:
En son yapılan kan testinizi, EKG, akciğer grafisi veya kalp için yapılan diğer tetkiklerinizi yanınızda getiriniz. Önceden yapılmış koroner anjiyografi veya balon anjiyoplasti/stent işlemine ait CD/DVD ve raporunuzu doktorunuzla paylaşınız.
ANJİYO SIRASINDA NELER GETİRİLMELİ?
Sizinle birlikte bir aile üyesinin yanınızda olması uygundur.
Koroner anjiyografi öncesi hazırlık ve bekleme sürecinde giyebileceğiniz rahat bir kıyafet getiriniz.
Değerli eşyalarınızı aile üyenize teslim ediniz.
Hastaneden çıktıktan sonra sizi eve götürecek bir yakınınız olması gerekmektedir.
Anjiyo sonrası yapılacaklar
ANJİYO SONRASI EVE DÖNÜŞ
Yetişkin bir yakınınız sizi eve götürecektir. Eve götürmek için size eşlik edecek bir yakınınız gelene kadar hastaneden çıkışınız uygun görülmeyecektir.
Şehir dışından geliyorsanız ve geceyi hastaneye yakın geçirebileceğiniz bir yakınınız yoksa size kalmanız için bir otel ayarlanmasını danışmamızdan rica edebilirsiniz.
Eve gittikten sonraki sabah uyanık olduğunuz saatlerde 5-10 dakika oda içinde yürümenizi öneririz. Eğer uçakla eve seyahat ediyorsanız, bacaklarınızı uzatacak şekilde ve koridorda en az her saat yürümek için ayağa kalkmanızı tavsiye ederiz.
Otomobil kullanma zamanını doktorunuza danışın.
