Janusz Korczak'ın 1919 yılında yayınlanan "How to Love a Child" (Bir Çocuğu Nasıl Sevmeli) adlı kitabı ile başladı her şey... Sonrasında 1924'te Milletler Cemiyeti tarafından Cenevre Çocuk Hakları Bildirisi kabul edildi. Peki çocuk hakları nelerdir? İşte detaylar...
Dünya Çocuk Hakları Günü bugün yani 1 Ekim 2019'da yeniden akıllarda... 18 yaşın altındaki milyonlarca çocuğu kapsayan çocuk hakları nelerdir?
Dünya Çocuk Hakları Günü 1989 yılında, Birleşmiş Milletler (BM) tarafından kabul edildikten sonra 20 Kasım tarihinde farkındalık yaratmak için kutlanmaya başlandı.
193 ülke tarafından onaylanan Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Sözleşmesi, kanunen çocukların sahip olduğu sağlık, eğitim, barınma gibi hakların tanımlanmasına olanak sağlamıştır.
İLK OLARAK KORCZAK TARAFINDAN GÜNDEME GETİRİLDİ
Leh eğitimci Janusz Korczak'ın 1919 yılında yayınlanan "How to Love a Child" (Bir Çocuğu Nasıl Sevmeli) adlı kitabında çocuk haklarından söz etmiş ve konuyu gündeme taşımıştır. Çocuk haklarına dair ilk metin ise 1917 yılında, Ekim Devriminin ardından Proletkult isimli sosyalist kültür örgütünün Moskova Şubesi tarafından "Çocuk Hakları Bildirgesi" ismiyle kaleme alındı.
Resmileşen ilk metin ise 1924 yılında Milletler Cemiyeti tarafından kabul edilen Cenevre Çocuk Hakları Bildirisidir.
Bu bildirge Birleşmiş Milletler tarafından kuruluşunda kabul edilmiş, 20 Kasım 1959 tarihinde Birleşmiş Milletler Çocuk Hakları Bildirisi olarak güncellenmiş ve 20 Kasım 1989 tarihinde daha geniş olan Birleşmiş Milletler Çocuk Haklarına Dair Sözleşme ile değiştirilmiştir.
ÇOCUKLARIN HAKLARI
Dünya Çocuk Hakları Günü, temel olarak şu başlıklardan oluşmaktadır;
Ana–babanın rolü ve sorumluluğu; bunun ihmal edildiği durumlarda ise devletin rolü ve sorumluluğu
- Bir isme ve vatandaşlığa sahip olma ve bunu koruma hakkı
- Sağlık hizmetlerine erişim hakkı
- Yaşama ve gelişme hakkı
- Eğitime erişim hakkı
- Eğlence, dinlenme ve kültürel etkinlikler için zamana sahip olma hakkı
- İnsana yakışır bir yaşam standardına erişim hakkı
- İstismar ve ihmalden korunma hakkı
- Ekonomik sömürüden korunma hakkı
- Uyuşturucu bağımlılığından korunma hakkı
- İfade özgürlüğü hakkı
- Dernek kurma özgürlükleri hakkı
- Düşünce özgürlüğü hakkı
- Çocukların kendileriyle ilgili konularda görüşlerini dile getirme hakkı
- Özürlü çocukların hakları
- Özel gereksinimleri olan çocukların hakları
