Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, son günlerde sık sık gündeme gelen ‘gergedan gribi’ne açıklık getirdi. Ceyhan “Maalesef tercüme ederken burunla ilgili virüs yerine gergedan virüsü diye tercüme edilmiş. Bu isimlendirme doğru değil. Ne ‘gergedan virüsü’ ne de ‘gergedan gribi’ diye bir şey var” dedi.
Son günlerde sık sık gündeme gelen ‘gergedan virüsü’, ‘gergedan gribi’ şeklinde dünyanın hiçbir yerinde bir isim olmadığı, söz konusu virüsün yıllar önce tanımlanan ve nezleye yol açan ‘rhinovirüs’ olduğu belirtildi. Hacettepe Üniversitesi (HÜ) Tıp Fakültesi Çocuk Enfeksiyon Hastalıkları Bilim Dalı öğretim üyesi Prof. Dr. Mehmet Ceyhan “Gergedan isimlendirmesi doğru değil. Dünyada ‘gergedan’ diye bir virüs yok. Maalesef, çok yanlış bir tercümeden kaynaklanan bir isimlendirme olmuş. Dünyada da Türkiye dışında böyle bir isimlendirme kullanılmamıştır” diye konuştu.
İnsanlarda en sık hastalığa yol açan virüs grubunun rhinovirüsler olduğunu anlatan Ceyhan, bunun yeni olmadığını, tam aksine 1961’den bu yana bilindiğini söyledi. Ceyhan, şöyle devam etti: “Rino, burunla ilgili demektir, örneğin rinoplasti çok bilinir. Rhinovirüs de burunda hastalık yapan virüstür ve nezle hastalığının virüsü demektir ama maalesef böyle bir isim benzerliği var. Gergedana verilen bir isim ve ‘rhinoceros’tan geliyor. Bunun hiçbir şekilde burunla ilgilisi yok. Maalesef tercüme ederken ‘burunla ilgili virüs’ yerine ‘gergedan virüsü’ diye tercüme edilmiş. Bu isimlendirme doğru değil. Ne ‘gergedan virüsü’ ne de ‘gergedan gribi’ diye bir şey var. Gergedanın İngilizcesi rhino (rhinozorus) ama virüs adını, ‘burun ile ilgili’ anlamına gelen ‘rhino’dan almaktadır.” Ceyhan, solunum yollarında hastalık yapan 200’den fazla virüs olduğunu ve bunların içinde en sık rhinovirüsün görüldüğünü belirtti. Bu virüsün, genellikle nezle, çok nadiren ise bronşiyolite neden olduğunu anlatan Ceyhan, ama griple bir ilgisinin olmadığını aktardı.
Bu tip benzetmelerin bazı sakıncaları olduğuna dikkati çeken Ceyhan, şunları söyledi: “Daha önce bazı griplerde bu tip isimlendirmeler kullanıldı ama bunun bir dayanağı vardı. Örneğin kuş gribi denildi çünkü kuşlardan bulaşıyordu ya da domuz gribi denildi çünkü domuzlardan bulaşıyordu ama gergedan virüsü diyemeyiz çünkü gergedandan bulaşan bir virüs yok. Daha tehlikeli bir isimlendirme ise ‘gergedan gribi’. Halbuki, rhinovirüs nezle yapar, grip yapmaz daha hafif bir hastalık yapar.”
Ayakta dolaşıyorsa grip değil nezledir
Prof. Dr. Mehmet Ceyhan, şu anda insanları hasta eden ve yaygın alarak görülen ve bu virüsün de nezlenin en sık görülen etkeni olduğunu vurguladı. Halk arasında soğuk algınlığı olarak bilinen hastalığın, insanlarda en sık görülen bulaşıcı hastalık olduğunun altını çizen Ceyhan, bir çocuğun yıl içinde ortalama 8-10 kez soğuk algınlığı geçirebildiğini söyledi. Burun akıntısının nadir görüldüğü gribin ise genellikle çok yüksek ateş, yaygın kas ağrısı, vücutta kırılma, baş ağrısı, akciğerde sıkıntı olması halinde öksürük ve nefes darlığı ile ilerlediğini ve mutlaka kişiyi yatağa düşürdüğünü anlatan Ceyhan, bir kişinin gribi kesinlikle ayakta geçiremeyeceğini aktardı. Ceyhan “Bir kişi, hasta olup ayakta dolaşabiliyorsa o kişi grip değil nezledir” uyarısında bulundu.
