Hacettepeli Türk doktorlar Karadeniz Bölgesi´ne özgü örümceğin koza ipeğini kullanarak hasar görmüş deri, kas ve kemik dokularında hızlı tedavi sağlayan doku onarımı malzemesi geliştirdi.
Hacettepe Üniversitesi Fizik Mühendisliği Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Semra İde başkanlığında, Prof. Dr. Tuncay Türkeş, Prof. Dr. Sevgi Bayarı, Doç. Dr. Akın Bacıoğlu, Prof. Dr. Nurhayat Barlas ve Prof. Dr. Nilüfer Cihangir’in yer aldığı ekip, Karadeniz Bölgesi´nde yaygın olarak rastlanan ‘Argiope bruennichi’ örümceğinin ürettiği koza ipeğini kullanarak, hasar görmüş deri, kas ve kemik dokularında hızlı tedavi sağlayan bir doku onarım malzemesi üretti. Ekip, örümcek ipeğini kullanarak yara greftleri, cerrahi iplikler, süngersi film, jel ve mikro toz formunda biyolojik doku onarım malzemeleri tasarladı. ‘Bir Doku Onarım Malzemesi’ konulu patent, Teknofest kapsamında düzenlenen `ISIF2019 Uluslararası Buluş Fuarı´nda bronz madalya kazandı. Japonya´da ve Hindistan´da yapılan Dünya Kristalografi Kongresi´nde de sunumu yapılan buluş, uluslararası düzeyde büyük ilgi gördü. Dokunun iyileşme süresini üçte bir oranında kısaltan ve insan dokusuna en yakın özellikte olan biyolojik malzeme kullanılarak yapılan ameliyat ipliklerini operasyondan sonra aldırmaya gerek kalmıyor, dokuya uyum sağlıyor. Biyo-teknolojik malzemeler ayrıca yüksek mekanik özellikleri, üstün biyolojik uyumluluğu, çeşitli bakteri ve mantarlara karşı güçlü biyoaktiviteleri ve zararlı UV ışınlarını soğurma özellikleri ile öne çıkıyor.
Prof. Dr. İde, çalışmada Karadeniz Bölgesi´nde tarama yaptıklarını, sahip olduğu ipeğin yapısını göz önüne alarak 5 örümcek türü belirlediklerini anlattı. Ardından ‘sağım sistemi’ tasarladıklarını belirten İde, yurtdışında örümceklere elektrik sinyali verilerek yapılan yöntemin aksine hayvana eziyet etmeyen bir yöntem uyguladıklarını söyledi. Elde edilen ipeği kullanarak farklı formlarda doku onarım malzemeleri yaptıklarını dile getiren İde, “Hazırladığımız ürün jel fazındaya da atoz fazında, ince film ya da ameliyat ipliği formunda olabiliyor. Yani alternatifimiz çok; ama hepsinde başarılı bir şekilde doku onarımı yapabiliyoruz. Kendi elimde geçen ufak bir yaralanma, doku hasarı oldu, hemen denedim orada da gördüm” diye konuştu. Prof. Dr. İde, üretilen doku onarım malzemesinin cildi spor ayakkabılarda koku önleyiciden, cildi UV ışınlardan koruyucu ya da yaraları iyileştirici kremlere sağlık, kozmetik, endüstri gibi farklı sektörlerde de kullanılabileceğini kaydetti.
