15 Temmuz gecesi okunan Sela’nın ardından vatandaşlar, ‘Sela nedir, Arapça ve Türkçe anlamı, ne zaman ve neden okunur?’ gibi sorulara yanıt aramaya başladı. 15 Temmuz günü birçok anma etkinlikleri düzenlenirken, 2016’da olduğu gibi darbe girişiminin 3. yılında da saatler gece yarısını gösterirken camilerden Sela sesi yükseldi. Tüm bu gelişmeler karar.com’da…
Türkiye, darbe girişiminin 3. yılını çeşitli etkinliklerle kutladı. 15 Temmuz için meydanlara akın eden halk, 2016’daki gibi bir bütün olarak sokaklarda nöbete çıktı. 2016’da camilerden yükselen Sela sesleri, darbe girişiminin bertaraf edilmesinde büyük bir etkendi. 2019’da yani darbe girişiminden tam 3 yıl sonra yine camilerden aynı ses yükselince vatandaşlar, ‘Sela nedir, neden okunur? Arapça ve Türkçe anlamı ne? Ne zaman okunur?’ gibi sorulara yanıt arıyor… İşte aradıklarınız…
SELA NEDİR?
15 Temmuz gecesinde Türkiye'yi ayağa kaldıran darbe girişiminde en çok dikkat çeken olay Diyanet İşleri Başkanlığı’nca yayınlanan ilanda tüm camilerde ezan ve Selâ okunması olmuştu. Tüm yurt genelinde her camide art arda ezan ve Selalar camilerden yükselmişti.
Sela seslerinin ardından minarelerden halkın sokağa dökülmesi gerektiğine dair duyurular yapılmıştı. Selâ, mahiyeti unutulmuş çok incelikli bir gelenek. Selâ, bir haberleşme yöntemidir. "Selâ" dinî mûsikî kavramı olarak okunan davet anlamını içerir. Selâ çok içlidir ve dinleyene hüzün verir? Okunuş şekline ve içeriğine göre mü'minlere bir ibadeti anımsatmak ya da bir olayın haberini vermek manasında da kullanılır.
Cuma ve bayram Selâsı; yaşanılan zamanda hâlâ uygulanan cuma ezanından bir saat evvel müezzinlerin minareden yüksek sesle salavat getirmeleri, hem insanların salavat getirmelerini anımsatmak bakımından hem de yoğun olarak çalışan insanlara cuma namazını anımsatmaları açısından Selâ okunur. Selâ’yı duyan, o günün cuma olduğunu hatırlar. Geçmişte bayram ve cuma namazlarından önce dilkeşhâveran makamında okunur. Bu salâ içinde Cuma Sûresi'nin Cuma namazıyla alakalı ayeti ve hadislerden bölümlerde söylenirdi.
Anadolu'nun birçok şehrinde pazartesi ve perşembe geceleri hatta bazı yerlerde her vakit okunurdu. Şunu belirtelim Diyanet İşleri Başkanlığı, vatandaşlardan gelen yoğun talep üzerine perşembe akşamı verilen selâ geleneğini İstanbul'da yeniden hayata geçirdi. Anadolu'nun bazı yörelerinde hala devam etmekte. Cenaze salâsı; vefat haberinin duyurulması maksadıyla hüseyni okunan salât-ü selâm ile cenâzenin kabre götürülüşü sırasında düzenlenen cenaze alayında ve definden sonra okunan salâ olmak üzere iki çeşittir. Salât-ı Ümmiyye; bazı dinî törenlerde ve dinî günlerde, kısaca salât-ü selâm getirilmesidir. Ölümü haber vermek için, mahallede bir cenaze varsa hüzünlü bir sesle okunmaya başlar selâ.
Mahalle sakinlerinden kimin vefat ettiğini öğrenmek isteyen kulak kesilir. Çoğu kişinin selâya dair zihnindeki bilgi bundan ibarettir. Bugün sadece vefat haberini vermek için minareden okunan selânın öğrettiği herkesin ölüme soğuk bakmasını engeller. Niye sadece Mevlânâ'nın ölümüne şeb-i arus deniyor. Biz de ölümümüze böyle bakabiliriz. Bu gelenekler korkuyu uzaklaştırır.
Cenaze selasında farklı olarak ölümle ilgili hadis ve ayetler okunuyor. "Vakit geçmeden önce namaz kılmakta acele ediniz, ölüm gelmeden tövbede acele ediniz." hadisleriyle "Her canlı ölümü tadacaktır, Allah'tan geldik Allah'a gideceğiz." ayetleri okunur. Selâ, bazı kaynaklara göre Fatimiler zamanında Mısır'da başlamış, bazı kaynaklara göre ise Hz. Ömer'in torunu Abdülaziz döneminde Emevilerin zamanında okunmaya başlamış. Osmanlı, bu geleneğe diğer Müslüman toplumlardan daha çok sahip çıkmış.
SELA NEDEN OKUNUR?
Selâ, bir haberleşme yöntemidir. Selâ, mahiyeti unutulmuş çok incelikli bir gelenek. Selâ çok içlidir ve dinleyene hüzün verir. "Selâ" dinî mûsikî kavramı olarak okunan davet anlamını içerir. Okunuş şekline ve içeriğine göre mü'minlere bir ibadeti hatırlatmak veya bir olayın haberini vermek manasında da kullanılır.
Selâ birliğe çağrı ve uyanın yöntemidir. Halka saldırı girişimi üzerine de hem tepki hem haber verme amacıyla selâlar okunuyor. "Sela, Anadolu'nun kutlu nefesidir" Bu topraklar Hz. Muhammed'e saygının bir sonucunda 'cihan imparatorluğu' namı ile anılır olmuşlar. Ona gösterdikleri saygı, bizim irfanımızdan kaynaklanmış. Sadece dinin salt kuralları değil aynı zamanda kalbi birlik beraberlik boyutunu yaşayan Anadolu Müslümanları bu boyutu yüzyıllar boyunca oluşturdukları medeniyetle İslam'ın irfan boyutunu da yaşamaktadırlar.
DİĞER GELİŞMELER İÇİN TIKLAYIN
SELÂ VE ANLAMI
"Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Rasulallah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Habiballah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Nûre Arşillah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Hayra Halgillah!
Es Salatu Ve's-Selamu Aleyke Ya Seyyidel Evveline Vel Ahirin!
Vel Hamdü Lillahi Rabbil Alemin!"
MEALİ:
"Ey Allah'ın Resûlu, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Allah'ın Habibi, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Allah'ın Arşının Nuru, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Allah'ın Mahlukatının Hayırlısı, salat-u selam senin üzerine olsun!
Ey Öncekilerin ve Sonrakilerin Efendisi, salat-u selam senin üzerine olsun!
Hamd Alemlerin Rabbi Olan Allah İçindir!"
