Antibiyotiklere direnç gösteren süper bakteriler bir süredir tüm dünyanın gündeminde. Çünkü antibiyotikler artık basit enfeksiyonları bile tedavi etmiyor.
18 Kasım Avrupa Antibiyotik Farkındalık Günü’nün bu yıl, ‘‘Antibiyotiklerin geleceği hepimize bağlı” temasıyla işlendiğini söyleyen Türk Klinik Mikrobiyoloji ve İnfeksiyon Hastalıkları Derneği (KLİMİK) Başkanı Prof. Dr. Alpay Azap, “Burada hepimizden kastedilen ise sağlıkçılar, politikacılar, sağlık yöneticileri ve tüm toplum” dedi. Dünyada her yıl 700 bin kişi dirençli bakteri enfeksiyonu yüzünden hayatını kaybediyor. Daha kötüsü önlem alınmazsa 2050 yılında bu rakamın 10 milyona çıkacağı, yani her 3 saniyede bir kişinin bu yüzden öleceği tahmin ediliyor. Antibiyotik direnci, en çok hastaneye yatan hastalarda ve sağlıklı kişilerde oluşan idrar yolu enfeksiyonunda görülüyor.
Prof. Dr. Alpay Azap, Türkiye’de hekim ve hastalarda antibiyotik kullanımı ile ilgili bilincin henüz istenen düzeyde olmadığını kaydediyor. OECD’nin 2016 yılında hazırladığı rapora göre Türkiye, OECD ülkeleri arasında açık ara en fazla antibiyotik kullanımı olan ülke. En düşük ülkeden 4.4 kat, OECD ortalamasından ise 2 kat daha fazla antibiyotik kullanıyoruz. Son beş yılda ülkemizde hekimlere yönelik çok yoğun bir eğitim ve bilgilendirme programı uygulandı. Özellikle birinci basamak sağlık kuruluşlarındaki antibiyotik kullanımında ciddi azalmalar sağlandı. 2011 yılında aile hekimlerinin yazdıkları reçetelerin yüzde 35’inde antibiyotik varken bu rakam yüzde 25’e düştü. Ancak halen bu istenmeyen birinciliği koruyoruz. Doktor Alpay Azap, bu enfeksiyonların önemli bir kısmının virüslerden kaynaklandığı için antibiyotiklerin en az yarısının gereksiz yere yazıldığını vurguluyor: “Halkımız bugün pek çok hastalığın antibiyotikler sayesinde artık görülmediğini ve öldürücü olmadığını düşünüyor. Antibiyotiklerin zararsız olduğunu da zannettikleri için antibiyotik kullanmakta hiçbir sakınca görmüyorlar. Oysa bugün enfeksiyon hastalıklarının azalmasının en önemli nedeni antibiyotikler değil, temiz içme suyu, temiz gıdalar, sağlıklı yaşam koşulları ve aşılardır. Antibiyotikler hayat kurtarıcıdır ama sadece gerekli durumlarda. Yoksa en basit antibiyotiğin bile insan vücuduna ciddi zarar verme ihtimali vardır” diyor.
