Manisa'da 2 bin 700 yıllık geçmişe sahip Aigai Antik Kenti'nde yapılan kazılar tarihe ışık tutuyor. 17 yıl önce kazılarda bulunan 1800 yıllık 3 parça mermer yazıtın sırrı çözüldü. Mermerde, Aigaililerin Roma İmparatoru'na gönderdiği 'Fortunatus' isimli elçi aracıyla alınan vergilerin her gelen toplayıcı tarafından farklı alındığına dair şikayetin yer aldığı görüldü. İmparatorun ise vergiyi sabitleyerek, uymayan vergi toplayıcılarını cezalandıracağını söylediği ibareler yer alıyor.
Manisa'nın Yunusemre ilçesine bağlı Köseler Mahallesi sınırlarındaki tarihi 2 bin 700 yıllık geçmişe dayanan Aigai Antik Kenti'nde devam eden kazılar sürüyor. Kentte 2004 yılında başlayan kazı çalışmalarının ertesi yılında meclis binasında bulunan 3 parça mermer birleştirilerek tercümesi yapıldı. Detaylı olarak ele alınarak deşifresi yapılan yazıtın sırrı da ortaya çıktı.
VERGİ ŞİKAYETİ İÇERİYOR
Yazıtta, Aigai halkının Roma imparatoruna 'Fortunatus' isimli elçiyi göndererek, keçi derisinden alınan vergilerin her gelen toplayıcı tarafından farklı alınmasıyla ilgili şikayetini bildirip, bu durumun çözüme kavuşmasını talep ettiği belirtilirken, Aigai halkının şikayet ve talebini dikkate alan Roma İmparatoru'nun ise keçi derisinden alınan vergileri 6'da 1 oranında sabitlediğini ve bu kurala uymayanların cezalandırılması için talimat verdiği çözümlendi.
KENTİN EKONOMİSİ KEÇİ VE KEÇİ DERİSİ
Aigai Antik Kenti'nde süren kazılara başkanlık eden Manisa Celal Bayar Üniversitesi Arkeoloji Bölümü Öğretim Üyesi Doç. Dr. Yusuf Sezgin, yazıtın kentin ekonomisinin keçi ve keçi derisi üzerine olduğunun kanıtlanması açısından önemine dikkati çekti.
'DETAYLI ARAŞTIRMA YAPARAK, DEŞİFRESİ YAPILDI'
Doç. Dr. Sezgin, "Aigai'de ilk kazı çalışmaları 2004 yılında başladı. Kazı çalışmalarının başladığı meclis binasında ertesi yıl bir yazıta ait 3 mermer parça ele geçti. Prof. Dr. Hasan Malay tarafından yazıt üzerinde kısmen çalışılmıştı ve tercümesi yapılmıştı. Fakat geçen yıl hocamızı kaybettik. Son dönemde yazıt üzerinde detaylı araştırma yaparak, deşifresi yapıldı. Bu yazıt çok değerli, özellikle de mecliste bulunması zaten kıymetini ortaya koyuyor. Yazıt kentin ekonomisinin temelinin keçi ve keçi derisi üzerine oluştuğunu kesinleştiriyor" dedi.
'İMPARATORA ELÇİ GÖNDERMEK ÇOK KOLAY BİR ŞEY DEĞİL'
Doç. Dr. Sezgin, "Yazıtta, 'Fortunatus' adındaki Aigaili bir elçi Roma'da imparatorun sarayına gönderiliyor. Burası çok önemli. Roma döneminde imparatora elçi göndermek çok kolay bir şey değil. Her istediğinizde imparatora elçi gönderemiyorsunuz. Fortunatus, imparatora Aigaililerin şikayetini iletiyor. Roma döneminde Romalılar Anadolu'nun farklı bölgelerine gelerek vergi topluyorlar. Aigai'de keçi derisinden alınan vergiler, her gelen vergi toplayıcı tarafından farklı toplanmış, bunun çözümlenmesi açısından imparatora gidiyor. İmparator da bundan sonra keçi derisinden alınan vergileri 6'da 1 oranında sabitliyor ve bu kurala uymayanların cezalandırılacağını belirtiyor" diye konuştu.
'TEORİLERİMİZİ DOĞRULAYAN ÖNEMLİ BİR YAZIT'
Aigai'nin kelime anlamının keçi olduğunu ifade eden Doç. Dr. Sezgin, şöyle devam etti:
"Bulunduğu coğrafyada keçi yetiştiriciliğine uygun bir coğrafya. İlk defa elimizde bir yazıtla bunu söyleyebilecek bir duruma geldik. 1800 yıl önce yazılmış bir yazıt ve meclise konmuş. Kentin en önemli konularından biri olsa gerek. Roma imparatorlarının topladığı vergi belirlenmesi ve sabitlenmesidir. Yazıt sayesinde kentin keçi derisi ile olan ilişkisi, kentin ekonomisinin keçi derisi üzerinden yürütüldüğü teorilerimizi doğruladı. O açıdan bilim dünyasına yeni sunduğumuz önemli bir yazıt."
