1959 yılında Şırnak’ın Silopi ilçesinde doğan Türkiye Ermenisi insan hakları aktivisti ve Hrant Dink Vakfı Başkanı Rakel Dink, Cizre ilçesi ve civarında yaşayan Ermeni Varto Aşireti’nin Türkiye’deki son üyesi olarak biliniyor. 19 Ocak 2007 yılında uğradığı suikast sonucu hayatını kaybeden Hrant Dink’in eşi olan Rakel Dink, yaşı, memleketi ve yaptığı işler ile dikkat çekiyor…
Ogün Samast’ın silahından çıkan kurşunla yıllar önce öldürülen Ermeni asıllı Türk gazeteci ve insan hakları aktivisti Hrant Dink’in eşi Rakel Dink’in hayat hikâyesi, son zamanlarda herkes tarafından ilgi ile takip ediliyor. Rakel Dink, eşi Hrant Dink öldürüldükten sonra, "Sevgiliye mektup” başlıklı mesajında önemli mesajlar vermişti.
RAKEL DİNK KİMDİR?
Rakel Dink, 1959 yılında Şırnak’ın Silopi ilçesinde yer alan Varto aşiret reisi Siyament Yağbasan (Vartanyan) ile Delal’in ikinci çocuğu olarak hayata gözlerini açtı. 1915’te sürgün emri alan Ermeni Varto Aşireti, yolculuk esnasında uğradığı saldırının ardından Cudi Dağı’na sığınmış ve 25 sene boyunca ‘Tayanlar’ olarak adlandırılan Arap Müslüman bir aşiretin yardımıyla dağın içinde yükseklerdeki kaya kovuklarında, mağaralarda saklanarak dış dünyayla temas olmadan yaşamını sürdürmüştü.
Türkiye Cumhuriyeti’nin kurulduğunu, 2. Dünya Savaşı’nın yaşandığını 25 sene sonra Cizre’ye indiklerinde öğrenen aşiret, Kürt nüfusa asimile olarak Kürtçe konuşmaya ve Hristiyan dinine ait ibadetlerini Kürtçe yapmaya başladı. Uzun bir süre kıl çadırlarda göçebe hayatı yaşayan aşiret, bugünkü ismi Yolağzı olan Varto köyüne yerleşti. 1978 yılında İstanbul’a 80’li yıllarda Fransa ve Belçika’ya göç eden Siyament Ağa, 2004’te Brüksel’de yaşama veda etmiştir. Rakel Dink de aşiretin Türkiye'deki son üyesidir.
Varto köyünde büyüyen Rakel Dink, 1967 yılında, henüz 8 yaşındayken annesini kaybetti. Babası, Anadolu Ermenilerinin İstanbul’a yerleştirilmesi için bir program yürüten Ermeni Protestan vaiz Hrant Güzelyan'n (Küçükgüzelyan ismiyle de bilinir) aşiretini ziyareti esnasında 12 çocukla beraber İstanbul'a götürüldü.
Rakel Dink, İstanbul'a gönderilen ikinci grupta yer almıştı. 1968 yılında iki erkek kardeşiyle birlikte İstabul'a giden Dink; Tuzla'daki Ermeni Yetimhanesi Kamp Armen'e yerleştirildi. Yazları Tuzla'da, kışları Gedikpaşa Yetimhanesi'nde kalan Dink, Kürtçe'den başka dil bilmiyorken, İstanbul’da Türkçe ve Ermenice öğrendi.
Gedikpaşa İncirdibi Ermeni İlkokulu'nu bitiren Dink, nüfus kaydı Türk olarak yapıldığı için Ermeni okuluna devam edemedi. 5. sınıfın ardından bir Türk okuluna devam etmesine babası izin vermeyince örgün eğitimin dışında kaldı ve Gedikpaşa Yetimhanesi'nde özel eğitim görerek yetişti.
HRANT DİNK İLE EVLİLİĞİ
Rakel Dink, Tuzla Ermeni Çocuk Kampı'nda tanıştığı Hrant Dink ile 19 Nisan 1976 yılında kampta hayatını birleştirdi. Kilise nikâhları 23 Nisan 1977 yılında kıyılırken, çiftin, Delal (1978), Arat (1979) ve Sera (1986) adında üç çocuğu oldu.
Rakel Dink, 1979 yılında Tuzla kampının yöneticisi Güzelyan'ın Ermeni militan yetiştirdiği gerekçesiyle tutuklanmasının ardından eşi ile beraber Tuzla Ermeni Çocuk Kampı'nın yöneticiliğini yaptı. Aşireti Belçika'ya göç ettiğinde kampta kalmayı istedi. 1987’de Tuzla Kampına el konuldu.
Eşi Hrant Dink, 19 Ocak 2007 yılında kurucusu olduğu ve yayın yönetmeliğini yaptığı Agos Gazetesi'nin önünde öldürülmüştü. Eşi için 23 Ocak 2007 yılında onbinlerce insanın katılımıyla düzenlenen cenaze töreninde konuşan Rakel Dink, "Sevgiliye mektup" başlıklı konuşmasında bir bebekten bir katil yaratan karanlığı sorgulamak gerektiğini belirtti.
Benzer acıların tekrardan yaşanmaması, eşi Dink'in daha adil ve özgür bir dünyaya yönelik hayallerini, dilini ve yüreğini yaşatmak için barış, diyalog ve empati kültürünü geliştirmek için 2007’de kurulan Hrant Dink Vakfı'nın başkanlığını yapan Rakel Dink, eşi Hrant Dink'in öldürülmesinin ardından insan hakları ile ilgili aktif faaliyetlerini sürdürürken, 2007’de kurulan Hrant Dink Vakfı'nın başkanlığını da yapmaktadır.
Rakel Dink’in Hrant Dink’e yazdığı o mektup;
Ah Sevgilim!
Çutağıma eş olmak bana verildi. Bugün çok acılı ve onurlu olarak buradayım. Ben, çocuklarım, ailem ve sizler, çok acılıyız. Bu sessiz sevgi biraz olsun bize güç katıyor, kederli bir sevinç yaşatıyor. İncil’den Yuhanna 15:13’te “Hiç kimsede, insanın dostları uğruna canını vermesinden daha büyük bir sevgi yoktur” der.
Sevgili dostlar, bugün bedenimin yarısını, sevgilimi, çocuklarımın babasını, ailemizin büyüğünü, sizin kardeşinizi uğurluyoruz. Sağdakine, soldakine, öndekine, arkadakine rahatsızlık, saygısızlık vermeden, sloganlar atmadan, pankartlar açmadan, sessiz bir saygı yürüyüşü gerçekleştiriyoruz. Bugün sessizlikle büyük bir ses yükselteceğiz. Bugün derinliklerin ışığa yükseldiği günün başlangıcıdır. Yaşı kaç olursa olsun, 17 veya 27, katil kim olursa olsun, bir zamanlar bebek olduklarını biliyorum. Bir bebekten bir katil yaratan karanlığı sorgulamadan hiçbir şey yapılamaz kardeşlerim...
