Eşit sözlük ne demek sorusu 8 Mart Dünya Kadınlar Gününün yaklaşması ile gündeme düştü. İşte Eşit sözlük uygulaması nasıl indirilir sorusunun yanıtı ve eşit sözlük hakkında merak edilen her şey...
Eşit sözlük ne demek? Arçelik kadın erkek ayrımclığının önüne geçmek için eşitleyen sözlük uygulamasını geliştirdi. Eşit sözlük uygulaması nasıl indirilir ve telefonlarda nasıl kullanılaır Arçelik Türkiye Genel Müdürü Can Dinçer tarafından açıklandı. Kadın-erkek ayrımcılığının dilden başladığını ve konuşurken, yazarken kadın-erkek ayrımcılığını içselleştirdiğimizden hareketle Arçelik “Eşit Sözlük” yazılımı hazırladı.
Bu yazılımı bilgisayarlarınıza ve cep telefonarınıza indirdiğinizde kadın-erkek ayrımcılığı yapan bir sözcük veye deyim yazdığınızda uygulama size alternatif sözcük ve sözcükleri veriyor. Örneğin “insanoğlu” yazdığınızda “insan nesli” diye düzeltiyor. Önceki gün “Eşit Sözlük” uygulaması Arçelik Türkiye Genel Müdürü Can Dinçer öncülüğünde tanıtıldı. Dinçer, “Bu hızla gidersek dünyada ancak 217 yıl sonra kadın erkek eşitliği sağlanacak. Bu kadar zamanımız yok. Türkiye’de ekonomik kalkınmayı sağlamamız için kadın-erkek eşitliği yolunda adımlarımızı hızlandırmamız gerekiyor” dedi.
EŞİT SÖZLÜK NASIL ÇALIŞIYOR?
Günlük konuşma ve yazışmalarımızda, farkında olmadan birçok cinsiyetçi sözcük / söylem kullanıyoruz. Dilimize eşitlik getirmek için Arçelik A.Ş.’nin yaşamları teknoloji ile iyileştirme kültüründen yola çıkan mobil ve masaüstü yazılımlar geliştirdik. “Eşit Sözlük” ve “Eşit Sözlük klavyesi” adını verdiğimiz bu yazılımları, cep telefonlarına (iOS ve Android) ve bilgisayarlarına (Microsoft Word ve Outlook) yükleyenler, mesajlaşırken cinsiyetçi, kadını veya erkeği küçümseyen, dilde ayrımcılık yaratan ifadeler kullandığında uyarı veya öneri söylemlerle karşılaşıyor. Mobil klavye uygulamamız ve MS Office eklentimiz ile yazılan cinsiyetçi sözcük ve söylemler, sözlüğümüze takılıyor, klavyemizle düzeltiliyor. Yani, dil veya el sürçse bile, Eşit Sözlük eşitliyor.
PROJEDE KİMLERDEN DESTEK ALINIYOR?
Projemiz, Kadir Has Üniversitesi Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma Merkezi ile KOÇ-KAM Toplumsal Cinsiyet ve Kadın Çalışmaları Araştırma ve Uygulama Merkezi’nin destekleriyle hayata geçti. Veri tabanımız, sizlerden gelen öneriler ve bu önerilerin bize destek olan kurumlar tarafından periyodik olarak kontrol edilmesi ile gelişmeye devam edecek.
SÖYLEM VERİ TABANI NASIL HAZIRLANDI?
Dile yerleşmiş cinsiyetçi söylemler, ayrımcılığı tetikliyor ve toplumsal cinsiyet rollerini nesilden nesle taşıyor. Bu kavram, söylem ve ifadeleri; güncel değerler ile örtüşecek şekilde değiştirmek mümkün. Eşit Sözlük veri tabanı da aşağıda detayları yer alan bakış açısı ve destekçi uzmanların bilimsel yaklaşımları ile oluşturuldu.
Yalnızca erkeklere özgü olduğu varsayımı ile kadına vurgu yaparak kadını ötekileştiren meslek terimleri veya yalnızca kadına özgü olduğu varsayılan mesleklerde kadın sözcüğünün kullanılmaması (örn. kadın başbakan, hemşire)
Erkek olmayı insan olmak ile özdeşleştiren, bütün olarak herkesi ve kadını kapsamayan kelimeler (örn. bilim adamı / bilim insanı)
Erkek gibi, Kadın Gibi, Kadınsı, Erkeksi gibi cinsiyet etiket ve kalıpları yaratan söylemler
Dile yerleşmiş cinsiyetçi deyim ve atasözleri (örn. Kızını dövmeyen dizini döver)
Argo kelime ve söylemlere sözlüğümüzde yer vermedik çünkü yalnızca eşitlik amaçlı değil hiçbir şekilde kullanılmaması gerektiğine inanıyoruz.
EŞİT SÖZLÜK HANGİ PLATFORMLARDA ÇALIŞIYOR VE NASIL KULLANILIYOR?
Eşit Sözlük klavye uygulaması iOS ve Android işletim sistemine sahip mobil cihazlarda, App Store™ veya Google™ Play’den indirilerek, uygulama içerisinde belirtilen yönergelerle klavye aktif hale getirilip kullanılabiliyor. Microsoft Outlook ve Word uygulamasını kullanmak için ise Windows işletim sistemine sahip kullanıcıların www.esitsozluk.com web sitesinden indirdiği yükleme dosyası ile kurulumu gerçekleştirmesi ve uygulamaların ilgili menülerinden Eşit Sözlük eklentisini aktif hale getirmesi gerekiyor.
KİŞİSEL VERİLERİM GÜVENDE Mİ?
Arçelik A.Ş. ve Eşit Sözlük, kullanıcı tarafından yazılan hiçbir içeriği uygulama veya sunucuları üzerinde saklamaz, kullanmaz ve bu bilgilerden faydalanmaz. Eşit Sözlük uygulama ve eklentileri, kurulum aşamasında hiçbir kullanıcı bilgisi istememektedir.
UYGULAMALAR ÜCRETLİ Mİ?
Eşit Sözlük’ün tüm uygulamaları ücretsizdir. Ancak yüklemek için internet bağlantısı gereklidir ve kullanıcının telefon sözleşmesine bağlı ücretlendirilmektedir. Belirli zaman dilimlerinde Sözlük veri tabanının güncellenmesi için internet bağlantısı gereklidir.
NASIL KEMİME VE YA SÖYLEM EKLEYEBİLİRİM
www.esitsozluk.com web adresinde ve Microsoft Word ve Outlook eklentilerinde yer alan “Söylem Ekle” butonlarına tıklayarak cinsiyetçi söylemi ve doğru kullanım önerisini bizlere iletebilirsiniz. Eşit Sözlük’e önerilen tüm kelime ve söylemler, moderasyon ekibinin kontrolü ve onayı sonrasında periyodik olarak veri tabanına işlenir.
KİŞİSEL OLARAK NASIL DESTEK OLABİLİRİM?
Eşit Sözlük, dilde cinsiyet eşitsizliği konusunda farkındalık yaratmaya çalışan ve kâr amacı gütmeyen bir projedir. Uygulamalarımızı indirerek ve web sitemizin paylaş menüsü altında sizler için hazırladığımız içerikleri paylaşarak daha fazla kişinin bilinçlenmesini sağlayabilir, en önemlisi cinsiyetçi söylemleri kullanmayarak bizlere destek olabilirsiniz. Şirket bilgisayarlarına Microsoft Word ve Outlook yazılımlarımızı yüklemek isteyen kurumlar veya tüm soruları için bireysel kullanıcılar bizlere [email protected] mail adresinden ulaşabilir.
