Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamındaki ilk paket olan, 39 maddelik yasa teklifinin Meclis’ten geçmesinin ardından, infaz ve nafaka ile ilgili düzenlemelerin yer aldığı yaklaşık 30 maddelik ikinci paketin yılbaşından sonra TBMM Başkanlığı’na sunulması bekleniyor. AK Parti ile MHP’nin ortak teklifi olan pakette infaz kısalacak ve 2 ila 4 yıl arasında hüküm giyenler, suç şekline göre 1 gün ile 1 ay arasında cezaevinde yatacak. 75 yaş ve üstünde olanlara da evde infaz düşünülüyor.
HÜSEYİN İSTEMİL
Yargı Reformu Strateji Belgesi kapsamındaki ilk paket olan, 39 maddelik yasa teklifinin Meclis’ten geçmesinin ardından, infaz ve nafaka ile ilgili düzenlemelerin yer aldığı yaklaşık 30 maddelik ikinci paketin, Meclis takvimine göre Kasım veya 2020 yılı ocak ayında TBMM Başkanlığı’na sunulması bekleniyor. 5 ayrı paket halinde getirilmesi planlanan toplam 160 maddelik yargı paketi, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın masasında. Erdoğan’ın onay vermesi halinde, 30 maddelik ikinci paket AK Parti ve MHP milletvekillerinin imzasıyla Meclis’e sunulacak. Pakette, infaz ve nafaka ile ilgili düzenlemeler yer alacak. Terör suçları başta olmak üzere, kasten öldürme, işkence, cinsel saldırı, çocukların cinsel istismarı, uyuşturucu veya uyarıcı madde imal ve ticareti, suç işlemek amacıyla örgüt kurma, devletin güvenliğine karşı suçlar, Anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, infaz indirimi kapsamı dışında kalacak.
75 YAŞ ÜSTÜ MAHKUMA EVDE İNFAZ: Cumhurbaşkanı Erdoğan’a sunulan taslak infaz metnine göre infaz kısalacak. 2 ila 4 yıl arasında hüküm giyenler, suç şekline göre 1 gün ile 1 ay arasında cezaevinde yatacak. İnfaz süresi, suçun şekline göre kısalacak. İnfazın değil, cezanın yarısı olacak şekilde düzenleme yapılacak. İkinci yargı paketinde 75 yaş ve üstünde olanlara evde infaz düşünülürken, kadınlara aldıkları hapis cezasına göre evde infaz verilmesi öngörülüyor. Ayrıca hamile kadınlar için de suçun bir yıl ertelenmesi öngörülüyor. Denetimli serbestlik, yeni yargı paketinde yeniden düzenleniyor. Kademeli olarak düşünülen denetimli serbestlikle ilgili üç alternatifli öneri tartışılıyor.
EVLİLİK SÜRESİ KADAR NAFAKA: Öte yandan, nafaka düzenlemesinin de ikinci yargı paketinde yer alması bekleniyor. Nafakanın 2 yıldan az olmamak şartıyla, evlilik süresi kadar nafaka verilmesi öngörülüyor. AK Parti ve MHP’li kurmayları, ikinci yargı paketi üzerindeki çalışmalarını sürdürüyor. Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın onay vermesi halinde ve MHP Genel Başkanı Devlet Bahçeli’nin de taslak metninin son şeklini görmesinden sonra muhalefet partilerinin görüşüne sunulacak. AK Parti, birinci yargı paketinde olduğu gibi ikinci yargı paketini de muhalefet partileri ile uzlaşarak geçirmeyi planlıyor. Paketin, Kasım ayı ya da 2020’nin Ocak ayında Meclis takvimine göre TBMM Başkanlığı’na sunulması bekleniyor.
DEMİRTAŞ İÇİN YARGITAY YOLU AÇILDI
Yürürlüğe giren birinci yargı paketinin en önemli düzenlemelerinden biri istinaf kararlarına Yargıtay denetimi getirmesi oldu. İstinafta görülen 5 yılın altındaki terör propagandası, devleti aşağılama, Cumhurbaşkanına hakaret, Toplantı ve Gösteri Yürüyüşleri Kanunu’na muhalefet gibi çeşitli suçlara Yargıtay’da temyiz yolu açıldı. Çok sayıda siyasetçi ve gazetecinin bu düzenlemeden yararlanması bekleniyor. Düzenleme kapsamında, HDP eski Eş Genel Başkanı Selahattin Demirtaş’a İstanbul 26’ncı Ağır Ceza Mahkemesi tarafından ‘terör örgütü propagandası yapmak’ suçlamasıyla verilen 4 yıl 8 ay hapis cezasına da itiraz edilecek. Gazete Duvar’da yer alan habere göre temyiz başvurusunu yapacaklarını ve dosyayı Yargıtay’a taşıyacaklarını belirten Demirtaş’ın avukatlarından Mahsuni Karaman “20 Eylül tarihinde verilen hukuksuz tutuklama kararı nedeniyle sayın Demirtaş maalesef tutuklu kalmaya devam edecek” dedi. Kesinleşmiş hapis cezası nedeniyle milletvekilliği düşme tehlikesinde olan HDP Kocaeli Milletvekili Ömer Faruk Gergerlioğlu da yargı paketinden faydalanacak. Düzenleme aynı zamanda CHP PM üyesi Eren Erdem gibi çok sayıda siyasetçiyi etkileyecek.
BİRİNCİ PAKET YÜRÜRLÜĞE GİRDİ
‘Yargı Reformu Strateji Belgesi’ kapsamında bazı yasalarda değişiklik yapan kanun Cumhurbaşkanı’nın onayı sonrası Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girdi. Yasalaşan paketin önemli başlıkları şunlar:
* Baroya kayıtlı ve en az 15 yıl kıdemi bulunan avukatlara hususi damgalı pasaport verilecek. * KHK’lılara, haklarındaki idari veya adil işlemler lehine sonuçlanmışsa pasaportları iade edilecek. TMK’ya yapılan eklemeyle, ‘haber verme sınırlarını aşmayan veya eleştiri amacıyla yapılan düşünce açıklamaları’ suç oluşturmayacak. * Soruşturma evresinde tutukluluk süresi, ağır ceza mahkemesinin görevine girmeyen işler bakımından 6 ayı, ağır ceza mahkemesinin görevine giren işlerde ise 1 yılı geçemeyecek. * ’Devletin güvenliğine karşı suçlar, anayasal düzene ve bu düzenin işleyişine karşı suçlar, milli savunmaya karşı suçlar ve devlet sırlarına karşı suçlar ve casusluk; TMK kapsamına giren suçlar ve toplu işlenen suçlar’ bakımından bu süre en çok 1 yıl 6 ay olacak, gerekçesi gösterilerek 6 ay daha uzatılabilecek.
* Cumhuriyet savcısı, şüpheli hakkında seri muhakeme usulünün uygulanmasını yazılı olarak görevli mahkemeden talep edecek. * Asliye ceza mahkemesince, iddianamenin kabulünden sonra adli para cezasını veya üst sınırı 2 yıl veya daha az süreli hapis cezasını gerektiren suçlarda basit yargılama usulünün uygulanmasına karar verilebilecek.
