Savaştan üç kat daha tehlikeli olan şey nedir, evren ne renktir, Napolyon’un en aşağılayıcı yenilgisi neyle ilgilidir, Nükleer savaştan sağ çıkması en muhtemel şey nedir? İşte pek az kişinin bildiği ilginç bilgiler...
145
MARS NASIL KOKAR?
Mars için birçok proje yapıldı ve hala yapılıyor. Bilim insanlarının onlarca yıldır yaptığı aratırmalara göre, Kızıl Gezegen bozulmuş yumurtayı andıran bir kokuya sahip.
245
SIKILDIĞIMIZDA ZAMAN NEDEN YAVAŞ AKAR?
Beynimizde yer alan anıların depolandığı hipokampüste mini 'zaman damgalarını' tetikler, böylece olayların ne zaman gerçekleştiğini biliriz Ancak uyarılmamışsa bu sinyaller bulanıklaşır. Bu da bizim zamanın yavaş aktığını hissetmemize neden olur
345
BEYNİ BÜYÜK OLANLAR DAHA MI ZEKİ?
İngiliz ve Hollandalı bilim insanları 13 bin 600 kişi üzerinde yaptıkları araştırmanın sonuçlarını açıkladı. Buna göre, beyni ortalamadan büyük olan kişilerin hafızaları daha kuvvetli, mantık yürütmekte de daha iyiler ancak bu kişilerin daha zeki olduğunu gösteren bir veri bulunmuyor.
445
Herkesin aynı anda 30 santim yüksekliğe zıplayıp geri indiği düşünülse bile, Dünya'nın yerini 1 hidrojen atomunun büyüklüğünün 100'de 1'i kadar değiştirebiliyoruz, o da çok kısa bir süreliğine, Dünya geri eski yerine neredeyse anında geliyor.
545
Nükleer savaştan sağ çıkması en muhtemel şey nedir?
Karafatma yanlış cevap. Dr. Wharton’ların 1959’daki çığır açan araştırmasından beri karafatmaların bir nükleer savaşta ilk ölecek böceklerden olduğunu biliyoruz. Radyasyona dayanıklılık kralı Deinococcus radiodurans bakterisidir. Bu bakteriler 1.5 milyon rad’a kadar dayanabilirler, dondurulurlarsa bu limit iki katına çıkar.
645
Tırnak ve saçlar ölümden sonra ne kadar süre daha uzar?
Bilinenenin tersine saç ve tırnaklar ölümden sonra hiç uzamazlar. Bu tamamen bir efsanedir. Öldüğümüzde vücudumuz su kaybeder ve derimiz sıkılaşır, bu da saç ve tırnağın uzadığına dair bir göz yanılgısı yaratır.
745
EVREN NE RENKTİR?
Resmi olarak bej rengindedir. 2002 yılında, Johns Hopkins Üniversitesi’nden Amerikalı bilimciler, Avustralya Kırmızıya Kayan Galaksileri İnceleme Kurumu’nun topladığı 200,000 galaksi ışığını inceledikten sonra evrenin soluk yeşil renkte olduğu sonucuna vardılar. Ancak birkaç hafta, hesaplamalarında bir hata yaptıklarını ve evrenin aslında daha çok köstebek derisi renginin kasvetli bir tonu olduğunu itiraf etmek durumunda kaldılar.
845
DÜNYANIN ETRAFINI DOLAŞAN İLK İNSAN KİMDİR?
Zenci Henry... Ferdinand Macellan dünyanın etrafındaki turunu asla tamamlayamadı. 1521’de Filipinler’de henüz turun yarısındayken öldürüldü. Macellan 1511’de Portekiz’den çıkıp Hint Okyanusu’nu geçerek önce Uzakdoğu’yu ziyaret etti. Zenci Henry’yi 1511’de Malezya’daki bir köle pazarında buldu ve onu geldiği yoldan Lizbon’a götürdü. 1519’da çıkılan dünya turu girişimi de dahil olmak üzere bundan sonraki tüm yolculuklarında Zenci Henry, Macellan’ın yanında gitti. Bu yolculuk diğer yönden, yani Atlas Okyanusu’nu ve Büyük Okyanus’u geçerek gerçekleşti, bu yüzden 1521’de Uzakdoğu’ya vardıklarında Zenci Henry dünyanın etrafını tam olarak dolaşmış olan ilk insan oldu.
Çin Seddi’nin “insanoğlunun inşa ettiği ve aydan görülebilen tek yapı” olduğu düşüncesi çok yaygındır ama bu doğru değildir. İnsan eliyle yapılmış hiçbir şey aydan çıplak gözle görülemez.
1045
UZAYDAKİ İLK HAYVAN HANGİSİDİR?
Meyve sineği. Küçücük astronotlar bir miktar tahıl tohumuyla birlikte Amerikan V2 roketine bindirildi ve 1946 Temmuz’unda uzaya fırlatıldılar. Yüksek irtifada patlamanın radyasyon üzerine etkisini test etmeye alışkındılar.
1145
DÜNYA'NIN NE KADARI SUDUR?
Dünya yüzeyinin yüzde 70’i suyla kaplı olabilir ama su, gezegenin kütlesinin 5 binde birinden daha azına tekabül ediyor,yaklaşık olarak yüzde 0.1...
1245
ÇIPLAK GÖZLE KAÇ GALAKSİ GÖRÜLEBİLİR?
Beş bin? İki milyon? On milyar? Hayır, dört tane görebiliriz. Aslında oturduğumuz yerden yalnızca iki tane görebiliriz, bunlardan bir tanesi de içinde bulunduğumuz Samanyolu’dur.
1345
Bu da geride kalanların oldukça sıkıntılı bir dönemde hayatlarını kaybedecekleri şeklinde yorumlanabilir.
Böyle bir durumdan insanoğlunun kurtulup kurtulamayacağını söylemek oldukça zor. Ancak şunu rahatça söyleyebiliriz bu denli bir felakette pek çok türün nesli tükenir, milyarlarca insan hayatını kaybeder.
1445
ŞU ANA KADAR YAŞAMIŞ EN TEHLİKELİ HAYVAN HANGİSİ?
Bu sorunun cevabı açık ara sivrisinek...Şu ana kadar ölmüş olan insanların yarısını (muhtemelen 45 milyar kadar) dişi sivrisinekler tarafından öldürdü. Günümüzde bile her 12 saniyede bir kişi sivrisineklerden kaynaklanan sebeplerle hayatını kaybediyor.
1545
KOBAYLAR NE İÇİN KULLANILIR?
Kobaylar ya da hintdomuzları artık neredeyse hiç deney hayvanı olarak kullanılmıyor ama Perulular bunlardan her yıl yaklaşık 65 milyon adet tüketiyor. Ayrıca Kolombiya, Bolivya ve Ekvador’da da yeniyor.
1645
EN SON BUZUL ÇAĞI NE ZAMAN SONA ERDİ?
Hâlâ son Buzul Çağı’nın içindeyiz. Coğrafyacılar bir buzul çağını, Dünya’nın tarihinde kutuplarda buz takkeleri bulunan bir dönem olarak tanımlıyor. Mevcut iklimimiz bir ‘buzularası’ döneme tekabül eder. Bu, ‘buzul çağları arasında’olduğumuz anlamına gelmez. Bu ifade, bir buzul çağı içinde, daha yüksek sıcaklıklar yüzünden buzların çekildiği dönemi tanımlamak için kullanılır.
1745
ÜÇ SANİYELİK HAFIZAYA SAHİP OLAN ŞEY NEDİR?
Bu konuda henüz kesin bir sonuca ulaşılmış değil. Ancak yaygın kanının aksine, bir Japon balığının hafızası birkaç saniyelik değil. Yapılan araştırmalar, Japon balığının en az üç aylık bir hafızaya sahip olduğunu ve değişik şekilleri, renkleri ve sesleri ayırt edebildiğini gösterdi.
1845
YAŞAYAN EN BÜYÜK ŞEY NEDİR?
Fil, mavi balina ya da dev sekoya ağacı? Hayır, dünyadaki yaşayan en büyük şey bir mantar. Kesilmiş bir ağaç kütüğünün üzerinde büyüyen bal mantarından (Armillaria ostoyae) şu ana kadar görülen ve Oregon’daki Malheur Ulusal Ormanı’nda bulunan en büyük numune 890 hektarlık bir alan kaplıyor ve yaşı 2000 ila 8000 arasında tahmin ediliyor.
1945
DÜNYA'DA YAŞAYAN HERKES AYNI ANDA ZIPLARSA NE OLUR?
2011'de Japonya'da gerçekleşen deprem bile günleri yaklaşık 0.0000018 saniye kısalttı.
Peki Dünyada yaşayan herkes aynı anda zıplarsa ne olur? Bu soruya cevap bilim insanı Randall Munroe'dan geldi.
2045
ROMA YANARKEN NERON NE YAPIYORDU?
Kesinlikle yanan şehri seyrederken lir çalıp şarkı söylemiyordu. Yangın çıktığı sırada Neron yangının 56 km uzağında, deniz kenarındaki yazlık evindeydi. Neron haberi alınca hızla Roma’ya gitti ve yangın söndürme çabalarının sorumluluğunu üstlendi.
2145
SAVAŞTAN ÜÇ KAT DAHA TEHLİKELİ OLAN ŞEY NEDİR?
Çalışmak; içki, uyuşturucu ya da savaştan çok daha fazla insan öldürmektedir. Her yıl yaklaşık iki milyon insan, işle ilgili kazalar ve hastalıklar yüzünden hayatını kaybediyor; buna karşın savaşlarda her yıl 650 bin kişi ölüyor. Tek başına değerlendirildiğinde, en tehlikeli işin, Bering Denizi’nde çalışan Alaskalı yengeç avcılarına ait olduğu söylenir.
2245
18. YÜZYILDAKİ BİR DENİZ SAVAŞINDA EN ÇOK DENİZCİYİ NE ÖLDÜRMÜŞTÜR?
Adi bir kıymık. Hollywood filmlerinde gösterilenlerden farklıolarak 18. Yüzyılda kullanılan gülleler aslında patlamıyordu. Bunlar geminin gövdesini parçalayarak kocaman tahta kıymıkların yüksek bir hızla güvertede uçuşmasına neden oluyordu; bu kıymıkların isabet ettiği denizciler de ağır yaralar alıyordu.
2345
ACI BİBERİN EN ACI KISMI NERESİDİR?
Acı biberin en acı kısmının çekirdekleri olduğuna dair inancın tersine asıl acı olan kısım, o çekirdeklerin tutunduğu merkezdeki zardır. Bu zar, en fazla kapsaisin içeren kısımdır. Kapsaisin bibere ayırt edici acılığını veren renksiz, kokusuz bileşiktir.
2445
TUTANKAMON'UN LANETİ NEYDİ?
Öyle bir şey yoktu. Bunu gazeteler uydurmuştur. 1922’de Howard Carter tarafından keşfedildiğinde, Tutankamon’un mezarına giren herkesin korkuya kapılmasına neden olan “firavunun laneti” hikayesi, Daily Express’in Kahire muhabirinin işiydi. Bu hikaye daha sonra Daily Mail ve New York Times tarafından tekrarlandı.
2545
AY NASIL KOKAR?
Anlaşıldığı kadarıyla Ay barut gibi kokar. Ay’da yalnızca on iki kişi yürüdü ve bunlardan hiç biri özel uzay giysileri nedeniyle Ay’ı koklayamadı. Ancak Ay yüzeyinden kabine döndüklerinde yanlarında bu tozlardan bol miktarda sürüklüyorlardı. Astronotlar Ay’daki toprağın kara benzediğini, barut gibi koktuğunu ve tadının çok kötü olmadığını söylediler. Bu toprak büyük ölçüde, Ay’ın yüzeyine çarpan göktaşlarının yol açtığı silikon dioksitten meydana gelmektedir; bunun yanısıra demir, kalsiyum ve magnezyum gibi mineraller de içerir.
2645
İLK AMERİKAN BAŞKANI KİMDİR?
Peyton Randolph... Randolph, George Washington’dan önceki on dört Kıtasal Kongre (ya da “Kongre’de Biraraya Gelmiş Birleşik Devletler”) Başkanının ilkiydi. Kıtasal Kongre, şikayetlerini İngiliz Tahtı’na iletmek için 13 koloni tarafından oluşturulmuş müzakere organıydı.
2745
KAFASINI KUMA GÖMEN ŞEY NEDİR?
Devekuşu yanlış cevap.. Asla bir devekuşunun kafasını kuma gömdüğü görülmemiştir. Bunu yapsaydı boğulurdu. Bir tehlikeyle karşılaştığında her aklı başında hayvan gibi devekuşu da var gücüyle kaçar.
2845
EN YÜKSEK DAĞ NEREDE?
Dünya’da değil, Mars’ta... Dev volkan Olympus Dağı (Latincede Olympus Mons) güneş sistemindeki ve bilinen evrendeki en yüksek dağdır. 22 km yüksekliğindeki Olympus Dağı Everest’ten üç kat daha yüksek. 624 km genişliğindeki bu dağ Britanya adalarının bulunduğu alanın tamamını kaplayabilir.
2945
DÜNYANIN EN BÜYÜK ŞEHRİ HANGİSİDİR?
Resmi olarak Honolulu... . Hawaii eyaletinde 1907’de çıkarılmış bir yasaya göre Honolulu Şehri ve Honolulu İdari Bölgesi (County) aynı yeri ifade ediyor bu Honolulu şehrinin Büyük Okyanus’ta 2,400 km boyunca uzanan Kuzeybatı Hawaii adalarının kalanını da kapsadığı ve 5,509 km2’yle en büyük yüzölçümüne sahip şehir olduğu anlamına geliyor. Dünyanın en kalabalık şehri ise 12,8 milyonluk nüfusu ve 440 km2lik yüzölçümüyle Mumbai’dir: Km2 başına 29,042 kişi! Eğer bütün anakent alanı dahil edilirse en kalabalık şehir, 13,500 km2 üzerinde yaşayan 35,2 milyon kişiyle Tokyo olur.
3045
EVRENDEKİ EN SOĞUK YER NEREDEDİR?
Finlandiya’da. Helsinki Teknoloji Üniversitesi’nden bir ekip 2000 yılında bir rodyum parçasını, mutlak sıfırdan (-273oC) derecenin on milyarda biri kadar daha yüksek bir sıcaklığa kadar soğuttu.Laboratuarlarda oluşturulan bu son derece düşük sıcaklıklar dikkate değerdir. Derin uzayda bile sıcaklık -245oC’nin altına nadiren düşer. Bunun bilinen tek istisnası, Avustralyalı gökbilimciler tarafından 1979’da saptanan Bumerang Nebulası’dır. Bu nebula bir bumeranga (ya da bir papyona) benzer. Merkezinde, Güneş’ten üç kat daha ağır, ölmekte olan bir yıldız vardır.
3145
BUFFALO BİLL BUFALOLARA NE YAPIYORDU?
Hiçbir şey çünkü Kuzey Amerika’da bufalo yoktur. ‘Bufalo’ kelimesi genellikle, yanlış bir biçimde bizon yerine kullanılır. Ancak söz konusu bizonlrsa Buffalo Bill, on sekiz aydan daha kısa bir sürede bu hayvanlarda 4 bin 280 tane öldürdü.
3245
ABD’DE EYALET VARDIR?
ABD bayrağındaki yıldızların her biri bir eyaleti temsil ediyor ve bayrakta 50 yıldız bulunuyor. Ancak teknik olarak ABD’de sadece 46 eyalet bulunuyor. Virginia, Kentucky, Pennsylvania ve Massachusetts resmi olarak birer Commonwealth’tir. Buradaki Commonwealth, ‘İngiliz Uluslar Topluluğu’ anlamındaki Commonwealth değil, ABD’deki bu dört bölgenin “eyalet” kelimesi yerine, “ortak rızayla oluşturulmuş siyasi topluluk” anlamında kullandıkları terimdir.
3345
DEVELER NEREDEN GELİR?
Afrika ve Arap çöllerinin simgeleri olsa da deve Amerika kökenlidir. Atlar ve köpekler gibi, develer de 20 milyon yıl önce Amerika’nın otlaklarında evrildi. Bu hayvanlar o zamanlar, bildiğimiz haliyle hörgüçlü yük hayvanları olmaktan ziyade, daha çok zürafaya ya da ceylana benziyordu. Bering kara köprüsünden Asya’ya 4 milyon yıl önce geçtiler.
3445
SU NE RENKTİR?
Alışıldık cevap suyun rengi olmadığıdır; su “şeffaf” ya da “saydam”dır ve denizin mavi görünmesinin tek sebebi gökyüzünün denizin üzerine yansımasıdır. Ancak bu doğru değil. Su aslında son derece soluk bir tonda olsa da mavidir. Bunu doğada, kardaki derin bir deliğe ya da donmuş bir şelalenin kalın buzlarının içine baktığınızda görebilirsiniz. Çok büyük ve çok derin beyaz bir havuzu suyla doldurup içine baktığınızda, su mavi görünecektir.
3545
EDİSON'UN HANGİ İCADINI HER GÜN KULLANIRIZ?
Alo kelimesi.Alo kelimesinin ilk yazılı kullanımı, Edison’un “3 ila 6 metre uzaktan duyulabileceği için” telefon görüşmesine “alo”yla başlamak gerektiği önerisini belirttiği 1887 tarihli bir mektubudur.
3645
İLK BİLGİSAYAR VİRÜSÜ GERÇEK BİR BÖCEK MİYDİ?
Hem evet hem hayır. Önce “evet.” 1947’de Harvard Üniversitesi’nde röle anahtarına sıkışan bir güve, geniş, havalandırmasız bir odaya konmuş olan Amerikan Donanması’nın Mark II bilgisayarının kilitlenmesine sebep oldu. Teknisyenler tahrip olmuş böcek ölüsünü çıkardılar ve makineyi yeniden başlatmadan önce kayıt defterindeki yazının yanına yapıştırdılar. Ama şu “virüs” kelimesi buradan mı geliyor? Hayır. Bir makinede oluşan hata ya da yanlış anlamında kullanılan “virüs” kelimesi 19. yüzyıla dayanır. 1889’da yayımlanmış bir gazete haberine göre Thomas Edison “iki gecedir fonografındaki virüsü aradığı için uyumamıştır.” Webster sözlüğü 1934 baskısında “virüsün” modern anlamına yer vermiştir.
3745
LALELER NEREDEN GELİR?
Bizim gibi İranlılar’ın da milli çiçeği olan lalenin kökenini pek çok kişi Hollanda sanıyor. Oysa Amsterdam’dan olsun ya da olmasın laleler, Hollanda’nın yel değirmenleri ve sabolar kadar ünlü bir sembolüdür. Ama aslında lalelerin kökeni Hollanda değildir. Hollanda’ya İstanbul’dan ilk lale, topu topu 1554’te getirildi.
3845
SES DUVARINI AŞAN İLK İCAT HANGİSİDİR?
Kırbaç... Kırbaç 7 bin yıl önce Çin’de icat edildi, fakat kırbaç ‘şaklaması’nın, kırbacın sapına çarpan derinin sesi olmayıp, mini bir ses duvarı patlaması olduğunun anlaşılması ancak 1927’de yüksek-hızda fotoğrafçılığın icadıyla mümkün oldu.
3945
YILANLARI EN ÇOK HANGİ MÜZİK CEZBEDER?
Onlar için fark etmez. Yılan oynatma numaralarında kobralar flütün görüntüsüne tepki verir, sesine değil. Yılanlar kesinlikle sağır olmamalarına rağmen müziği tam olarak “duymazlar.” Yılanların dışarıda bir kulak ya da kulak zarları yoktur fakat çeneleri ve karın kasları sayesinde yerden aldıkları titreşimleri hissedebilirler.
4045
KANARYA ADALARININ İSMİ HANGİ HAYVANDAN GELİR?
Köpeklerden. Aslında kuşlar adaya değil, ada kanarya kuşlarına ismini vermiştir. Bu takımada adını, en büyük adasında bulunan hem vahşi hem de evcil çok miktardaki köpekten dolayı, Romalılar tarafından verilen ‘Köpek Adası’ isminden (Insula Canaria) almaktadır.
4145
EN YÜKSEK BULUT NEREDEDİR?
Uluslararası Bulut Atlas Ölçeği’ne göre 0’ıncı bulut katmanı en yüksek bulut katmanıdır, bu katman, 12 bin metre yükseklikte bulunabilen incecik bir katmandan oluşan sirrus olarak bilinir.
4245
YAĞMUR TANESİNİN ŞEKLİ NASILDIR?
Yağmur taneleri küre şeklindedir, gözyaşı şeklinde değildir.
4345
YERYÜZÜNDEKİ OKSİJENİN ÇOĞUNU ÜRETEN ŞEY NEDİR?
Su yosunları... Su yosunları fotosentezin atık maddesi olarak oksijen açığa çıkarırlar. Çıkardıkları net oksijen miktarı diğer tüm ağaçların ve kara bitkilerinin birlikte çıkardıklarından daha fazladır.
4445
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞI'NDA KULLANILAN ALMAN ÜNİFORMALARI NEYDEN YAPILMIŞTI?
Isırgan otu... Birinci Dünya Savaşı sırasında hem Almanya hem de Avusturya’da pamuk kıtlığı vardı. Pamuğun yerini tutabilecek uygun bir madde arayan bilimciler zekice bir çözüm denediler: Çok az miktarlarda pamuğu ısırgan otuyla karıştırdılar; özellikle de kaşındıran ısırganların (Urtica dioica) sert liflerini kullandılar.
4545
MİDE ÜLSERİNİN SEBEBİ NEDİR?
Yıllardır süregelen tıbbi tavsiyelerin aksine mide ve bağırsak ülserinin stres ya da hayat tarzından değil bir bakteriden kaynaklandığı anlaşılmaya başlandı.