ABD Merkez Bankası dün akşam beklentiler dahilinde politika faizini değiştirmediğini açıklayarak faizi yüzde 0-0,25 aralığında sabit bıraktığını ifade etti. TCMB'nin enflasyondaki söylem değişikliğinden sonra piyasalarda gözler bugünkü toplantıya çevrildi. Ekonomi analistleri arasında Merkez'in söylem değişikliğini faiz indirim döngüsünün başlangıç sinyali olarak değerlendirenler çıksada piyasalarda genel beklenti faizin sabit tutulacağı yönünde. İşte dengeleri değiştirecek yılın en kritik toplantısı öncesi bilmeniz gereken tüm detaylar...
MERKEZ'İN YİNE PAS GEÇMESİ BEKLENİYOR
Bloomberg HT Araştırma Birimi'nin gerçekleştirdiği ve 19 kurumun katıldığı ankette beklenti politika faizinin sabit bırakılacağı yönünde oldu. Bunun yanında sadece bir kurumun politika faizinde 100 baz puanlık indirim beklediği izlendi.
Yıl sonuna ilişkin politika faizi beklentisi ise yüzde 18 ile Ağustos anketiyle aynı seviyede kaldı. Ankete katılan 19 kurumdan 10’u Kasım ayında ilk faiz indirimi kararının geleceğini öngördü.
TCMB'nin kendi düzenlediği Piyasa Katılımcıları Anketi'ne de benzer sonuçlar yansıdı. Katılımcılar, TCMB'den bu ay faiz indirimi beklemediklerini ifade etti.
TCMB'NİN ENFLASYON SÖYLEMİ DEĞİŞTİ
Son toplantıdan bu yana en önemli gelişme TCMB'nin enflasyon söylemindeki değişiklik oldu.
TCMB Başkanı Şahap Kavcıoğlu, Ağustos toplantısını izleyen dönemde hem yatırımcılarla gerçekleştirdiği toplantılarda, hem de Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası ekonomi toplantısında para politikası açısından kritik mesajlar vermişti.
Ekim ayının ilk gününde yatırımcılarla gerçekleştirilen toplantıda Kavcıoğlu, uzun süredir tekrar ettiği enflasyon üzerinde politika faizi tahhahhütünü tekrar etmedi. Bu gelişmeden sadece iki gün sonra ise enflasyon 19'un üzerine çıktı ve gerçekleşen enflasyona göre hesaplanan reel faizi negatif alana çekti.
Kavcıoğlu ayrıca, manşet enflasyon göstergeleri yerine daha düşük seviyede olan çekirdek enflasyona odaklanmanın pandemiden çıkış döneminde daha uygun olduğunu da belirtti.
Kavcıoğlu 8 Eylül'de Alman-Türk Ticaret ve Sanayi Odası ekonomi toplantısındaki konuşmasında "Enflasyonun kısa vadeli oynaklıklardan arındırılmış ana eğilimini ölçmeye yarayan çekirdek enflasyon göstergelerinin önemini artırmakta" demiş ve para politikası duruşunun enflasyondaki düşüşü sağlayacak sıkılıkta olduğunu ifade etmişti.
MERKEZ'İN SÖYLEM DEĞİŞİKLİĞİNİ PİYASALAR NASIL YORUMLADI?
TCMB Başkanı Kavcıoğlu'nun mesajlarını Bloomberg HT'ye değerlendiren Azimut Portföy Genel Müdürü Murat Salar, son çeyrekte bir faiz indirim deneneceğini öngörmüştü.
Salar, "Başkan'ın göreve atanmasından bu yana verdiği en kararlı mesaj faizin enflasyonun üzerinde belirlenmesi mesajıydı. O söylem ortadan kalkmış oldu. Bununla birlikte piyasanın sorgulaması başladı. Enflasyonun yüzde 19'un üzerinde gelmiş olması da bir test oldu. Türk lirasının bağışıklık sistemini faiz artırarak korumuştuk. Makroekonomik tarafta enflasyon hariç birçok şey iyi gidiyor. Ama enflasyon problem. Enflasyon problem olmaya devam ederken faiz indirim olasılığının masaya gelmiş olması türbülans yaratıyor. " diye konuşmuştu.
Garanti BBVA Başekonomisti Seda Güler Mert de yıl sonunda faizin yüzde 18 seviyesine indirileceği beklentisini paylaşmıştı.
Mert, Kasım ayına kadar enflasyon oranının yüzde 19’un üzerinde kalmasının yüksek olduğunu, dolayısıyla TCMB’nin hali hazırda kullandığı sözlü yönlendirmeyi değiştirme ihtiyacı doğduğunu söyledi. Geçen hafta yatırımcı toplantısında, buna dair sinyaller gelmeye başladığını belirten Mert, gerçekleşen son Ağustos enflasyon verisinden sonra TCMB’de söylem değişikliğini zaten beklediklerini aktardı.
Mert, TCMB’nin yıl sonuna kadar politika faizinde indirime gitme olasılığı hakkında yaptığı değerlendirmede, yılın son iki ayında enflasyonun belirgin bir düşüş göstermiş olacağını söyledi. Bu durumun önceki söylemlerle birleştiğinde bir faiz indirimi için alan yaratacağını aktaran Mert, TCMB’den yılı yüzde 18'lik politika faiziyle kapatacakları mesajını aldıklarını belirtti.
ULUSLARARASI FİNANS ENSTİTÜSÜ FAİZ İNDİRİMİNİN BAŞLAMASINI BEKLİYOR
Uluslararası Finans Enstitüsü (IIF) Merkez Bankası'nın (TCMB) faiz indirim döngüsüne Eylül'de 50 baz puan ile başlamasını, yıl sonuna kadar 150 baz puan daha indirime gitmesini beklediğini belirtmişti.
IIF raporunda, "Ağustos ayında manşet enflasyonda devam eden artışa karşın çekirdek enflasyon yüzde 16,8'e yavaşladı. TCMB'nin para politikasının önümüzdeki dönemde daha çok çekirdek enflasyona odaklanacağı da göz önüne alındığında bankanın beklenen faiz indirim döngüsüne Eylül ayında 50 baz puan ile başlayacağını düşünüyoruz" denildi.
FED TEŞVİKLERİN GERİ ÇEKİLMESİ SİNYALİ VERDİ
TCMB toplantısından bir gün önce Fed'in açıkladığı faiz kararındaki sinyaller de ana temalardan biri oldu.
Amerikan Merkez Bankası Fed, piyasa beklentilerine paralel şekilde politika faizini yüzde 0-0,25 arasında sabit tuttu. Karar metninde, ekonomideki ilerlemenin devam etmesi durumunda varlık alım hızındaki yavaşlamanın gündeme alınabileceği belirtildi. Noktasal grafikte ise, 2022'de faiz artışı öngören Fed yetkilisi sayısının arttığı izlendi. Ekonomik öngörülerde enflasyon beklentileri yukarı çekilirken, büyüme beklentilerinde düşüş görüldü. Karar sonrası konuşan Fed Başkanı Jerome Powell, teşviklerin geri çekilmesi sürecinin 2022 ortasında son bulmasının uygun olabileceğini söyledi.
Powell'ın mesajlarını değerlendiren Koç Üniversitesi Öğretim Üyesi Prof. Dr. Selva Demiralp, Fed'in faiz artışıyla, teşviklerin geri çekilmesini ayrıştırdığını, bu anlamda 2013 tecrübesinden iyi bir ders alındığını söyledi.
2013 yılında teşviklerin geri çekilmesi yönünde verilen mesajla Türk lirası da dahil olmak üzere gelişen para birimlerinde hızlı değer kayıpları yaşanmıştı.