Sadece eğitimli köpekler tarafından bulunan 'Siyah Elmas' köylünün geçim kapısı oldu
Meşe ve kestane ağaçlarının 20 santim dibinde yetişen, özel köpeklerle aranan trüf mantarı, Muğlalı çiftçilerin umudu oldu. Kilosu 300-400 euro olan trüf mantarı için özel eğitimli köpekler yetiştiriliyor.
120
Köpekler tarafından yeraltında bulunan trüf mantarı Muğla'da köylülerin gelir kapısı oldu. Muğla İl Tarım ve Orman Müdürlüğünce yürütülen çalışmalar kapsamında eğitilen köpekler ile arazi taraması gerçekleştirildi. İl Tarım ve Orman Müdürü Barış Saylak yaptığı açıklamada "Eğitimli köpekler, trüf mantarının kokusunu aldığı yere gidip, toprağı patisiyle kazmaya başlıyor. Ardından köpeğin işaret ettiği yerden mantar çıkartılıyor, amacımız üreticilere katma değeri yüksek ürünler kazandırmak. Bir dekar alanda 10 ile 15 kilogram arasında kış trüfü alabiliyoruz. Bu çok önemli bir gelir demek" dedi.
220
Genellikle dağlık alanlarda, çam ve meşe ağaçlarının dibinde, toprak altında bulunan ve yüksek getirisi olan trüf mantarının üretiminin yaygınlaştırılması amacıyla Muğla'da aşılı meşe fidanları üretilerek trüf bahçeleri tesis edildi.
320
"Siyah elmas" olarak da adlandırılan mantar, toprağın 5 ila 20 santimetre altında ağaç köklerinde yetişiyor. Mantar türlerinin bulunduğu alanların tespitinde ise özel eğitimli köpeklerden faydalanılıyor.
420
Yatağan ilçesinde kurulan uygulama bahçesinde üretimine başlanan, toprağın altında yetişmesi nedeniyle sadece özel eğitimli köpeklerce bulunabildiği için "gizemli mantar" diye anılan trüf mantarının ilk hasadı önümüzdeki yıl yapılacak.
520
Trüf üretimi yapılan arazilerin çoğunun kıraç arazilerden oluştuğunu aktaran Saylak, şunları kaydetti:
620
"Amacımız üreticilere katma değeri yüksek ürünler kazandırmak. Bir dekar alanda 10 ila 15 kilogram arasında kış trüfü alabiliyoruz. Bu çok önemli bir gelir demek. Yaz trüfü de ülkenin her noktasında yapılabilecek bir tür. Onun fiyatları daha düşük ama ambalajlayarak, dondurarak, turşu ve salamura şeklinde paketleyebiliyoruz. Dolayısıyla daha fazla biriktirebilir, saklayabilir ve satabiliriz. Köpeklerle yaptığımız kontrollerde gayet olumlu ve güzel görüntülerle karşılaştık. Üreticilerimize yeni bir gelir kaynağı oluşturmuş oluruz."
720
Saylak, trüf mantarının bulunmasının oldukça zor olduğunu, bu nedenle özel eğitimli köpeklerle arandığını dile getirdi.
820
Özel yetiştirilen köpeklerin trüf mantarını koklayarak bulduğunu anlatan Saylak, şöyle konuştu:
920
"Eğitimli köpekler, trüf mantarının kokusunu aldığı yere gidip toprağı patisiyle kazmaya başlıyor. Ardından köpeğin işaret ettiği yerden mantar çıkartılıyor. Bizde eğitimli iki köpek var. Bu köpekler, doğduktan sonra önce trüf kokulu yiyecekler veriliyor, trüf kokusunu öğreniyor. Arama aşamasına geldiğinde ise oturma, kalkma, bulma ve bulduktan sonra trüfü yememeyi öğreniyorlar. Bu köpekler bizim olmazsa olmazımız."
1020
Trüf Mantarı Tanıtım ve Araştırma Derneği Başkanı Niyazi Uluçoban, Türkiye topraklarının yaklaşık yüzde 70'inin kireçli topraklardan oluştuğunu, Muğla'nın trüf mantarı yetiştirmeye uygun olduğunu kaydetti.
1120
Trüf Mantarı Tanıtım ve Araştırma Derneği Yönetim Kurulu Başkan Yardımcısı Emir Demirsoy da Muğla'da 150 dekar alanda trüf mantarı üreteceklerini dile getirdi.
1220
Trüf tarımının özellikle İspanya’da 10 binlerce ailenin geçim kaynağı olduğunu anlatan Demirsoy, şöyle konuştu:
1320
"Trüf tarımı bahçelerini çoğaltmak ve ağaçları geliştirmek için kendi arazimizde, yaklaşık 150 dekar alanda 10 bin ağaca yakın bir yatırım gerçekleştirdik. Ağaç başına 6-7 yıl içinde yaklaşık 200-250 gram trüf almayı amaçlıyoruz. Bu şekilde ağaca yaptığımız yatırımı bir veya ikinci hasat sonrası geri almayı, bu trüfleri yurt dışına ihraç etmeyi planlıyoruz."
1420
Özel köpeklerle toplanan mantarın kilogram fiyatı ise 300-400 euro arasında değişiyor. Baldan, makarnaya kadar pek çok yerde kullanıldığını söyleyen Şef Can Oba ise "Trüfte olan aroma diğer hiçbir mantarda yok" diyor.
1520
Can Oba, "Bu çok değerli bir şey. Türkiye'de yeni yeni kıymeti biliniyor. Siyah trüfün kilosu yaklaşık 300-400 euro. Bu parayı bir dönüm buğdaydan kazanıyorsunuz. Ama bunun 1 kilosundan kazanıyorsunuz. Ekilmediği ve doğada doğal olarak yetiştiği için daha faydalı. Türkiye'de kestane ve meşe ağaçlarını sever. Ilıman bir iklim olması lazım. Özellikle Langoz Ormanları, Akdeniz Bölgesi bunun için idealdir. Toprağın 20 santim aşağısında bulunur. Bunun için özel köpekler yetiştirilir. Bu köpekler kokuya ilerlerler" dedi.
1620
"FRANSA'DA 10 BİN KİŞİ BUNDAN GEÇİMİNİ SAĞLIYOR"
Toplayıcılığının yapıldığı ülkelerde önemli bir istihdam olduğunu ifade eden Oba, "20 gramlık bir mantar 4 porsiyonluk yemek için yeterlidir. Bu da yaklaşık 40-48 liraya denk gelir. Büyük alışveriş merkezlerinde, zincir marketlerde hem kendisi hem yağı satılmaya başladı. Saklama şekli de önemlidir. Eğer kesildiyse 4 gün içerisinde tüketilmesi gerekiyor. Gazete kağıdını her gün değiştirmek üzere buzdolabında saklanabilir. Fransa'da yaklaşık 10 bin kişiye sadece trüften istihdam alanı var. Bacası fabrika. İnşallah ülkemizde de gerekli yeri kazanır" diye konuştu.