ABD ve Rusya arasında süregelen uzay savaşlarında ABD son sözü söylemiş ve Ay'a ayak basan ilk insan ve ekip de yine ABD'den çıkmıştı. Ancak aradan yıllar geçmesine karşın Ay'a insanlığın ayak basıp basmadığı halen pek çok kişi için büyük bir merak konusu. Peki insanlığın Ay'a hiç ayak basmadığı konusunda ısrar edenler gerçekten haklı mı?
119
Amerikan Uzay ve Havacılık Dairesi NASA'ya göre, yapılan anketlerde Ay'a inişin sahte olduğuna inananların oranı yüzde 5 civarında.
219
Bu oran düşük olsa da, bu konudaki komplo teorilerini hayatta tutmaya yetecek düzeyde. Aldatmaca teorisinin savunucularının öne sürdüğü başlıca iddia, 1960'lı yıllarda Amerikan uzay programının, Ay'a gidecek teknolojiye sahip olmadığı yönünde.
319
NASA'nın bunu başaramayacağını anladığında, Soyvetler Birliği'yle yaşanan uzay yarışında öne geçmek için, Ay'a inişi sahnelediğini söylüyorlar. O dönemde Sovyetlerin yarışta önde olduğunu, hatta bir gözlem araçlarının Ay'ın yüzeyine inip, parçalandığını hatırlatıyorlar.
419
Neil Armstrong'un ünlü "Benim için küçük, insanlık için ise dev bir adım" sözlerinin gerçeği yansıtıp yansıtmadığını sorgulayan haberler, Apollo 11 geri döner dönmez dolaşmaya başladı.
519
Ancak bu hareket, asıl ivmesini gazeteci Bill Kaysing'in yazıp, kendi bastırdığı "Ay'a hiç gitmedik: Amerika'nın 30 Milyar Dolarlık Kazığı" adlı kitabın çıkmasıyla kazandı.
619
Kaysing, NASA'ya iş yapan bir şirketin halkla ilişkiler departmanında çalışan bir gazeteciydi.Kitapta, Ay'a inildiğini kabul etmeyenlerin daha sonra kullanacağı birçok tez öne sürülmüştü.
719
Bu tezlerden biri, fotoğrafların sunduğu 'kanıttı'. Ay yüzeyi fotoğraflarında arka planda yıldız bulunmaması ve havasız ortamda Amerikan bayrağının dalgalanıyor gibi görünmesinden bahsediyorlardı.
819
California Üniversitesi'nden gökbilimci Michael Rich, bu teorinin bilimsel bir açıklamayla çürütülebileceğini söylüyor.Rich, bayrağın Armstrong ve astronot Buzz Aldrin'in beraber ay yüzeyine saplamak için kullandığı güçle kırışmış olabileceğini ve Ay'daki yer çekiminin dünyadan altı kat daha az olması nedeniyle, bu şekli koruduğunu belirtti.
919
Ay'a ayak basıldığını reddenlerin kullandığı diğer görsel ipucu da gökyüzünde hiç yıldız olmaması.Aslında, fotoğrafların ortak bir özelliği var. Aydınlık ve karanlık arasında aşırı bir kontrast.
1019
Peki, neden? Rochester Teknoloji Enstitüsü'nden Astrofizik Profesörü Brian Koberlein, ayın yüzeyinin güneş ışığını yansıtması nedeniyle, fotoğraflarda çok aydınlık gözüktüğünü açıklıyor.Bu aydınlık da, yıldızların görece daha az olan ışığını iyice yok ediyor.
1119
Bu nedenle Apollo 11'in Ay seyahati fotoğraflarında yıldızları göremiyoruz, çünkü yıldızların ışığı çok zayıf.
1219
Komplo teorisyenleri, insanların Ay'da bıraktıkları ayak izlerini de hedef alıyor.Ay'da nem olmaması nedeniyle, Buzz Aldrin'in ayak izi gibi sembol fotoğrafları çekmenin mümkün olmadığını savunuyorlar.Ancak Arizona State Üniversitesi'nden Profesör Mark Robinson, bu savı da bilimsel bir açıklamayla çürütüyor.
1319
Ay yüzeyi, 'regolit' adı verilen bir taş ve toz tabakasıyla kaplı.Bu yumuşak bir tabaka ve üzerine basıldığında kolayca sıkışıyor.Robinson, Ay'da atmosfer ve dolayısıyla rüzgar olmadığı için, ayak izlerinin milyonlarca yıl olduğu gibi kalacağını da vurguluyor.
1419
İşte bir gözde komplo teorisi daha: Dünyanın etrafını saran radyasyon kuşakları astronotları öldürürdü.Van Allen kuşakları diye bilinen kuşaklar, güneş ve dünyanın manyetik alanlarının etkileşimi sonucu oluşuyor.Uzay yarışının ilk aşamalarında, radyasyon biliminsanlarının başlıca kaygısıydı ve astronotların ölümcül dozlara maruz kalacaklarından korkuyorlardı.
1519
Ancak NASA'ya göre, Apollo 11 mürettebatı Ay'a yolculuklarında Van Allen kuşaklarında iki saatten az zaman geçirdi ve radyasyonun maksimum yoğunuğa ulaştığı yerlerde sadece beş dakika kaldılar, yani etkilenecek kadar uzun süre harcamadılar.
1619
Ay Gözlem Uydusu (LRO) tarafından çekilen ve NASA'nın yayımladığı fotograflar, Apollo 11'in iniş yaptığı yeri gösteriyor.2009'dan bu yana ayın yörüngesinde bulunan aracın çektiği fotoğraflar, Ay'a gerçekten gidildiğine dair güçlü kanıtlar sunuyor.
1719
Bir fotoğrafta, Apollo 11'in indiği yerde yüzeyde bıraktığı izler, hatta ay modülünün kalıntıları görülüyor.LRO ayrıca, mürettebatın diktiği bayrakların hala durduğunu gösterdi ve bayrakların yerdeki gölgelerini tespit etti.Hâlâ ayakta olmayan tek bayrak ise, Buzz Aldrin'in modül kalkarken motorun eksozuyla devrildiğini söylediği bayrak.
1819
Ay'a gerçekten gidilmediyse, Sovyetler komplo teorilerine neden katılmadı?Yukarıdaki komplo teorileri çürütülmüş olsa da, hâlâ çok popüler ve yaygın.Ancak gerçek şu ki, Neil Armstrong'un 20 Temmuz 1969'da Ay'a ayak bastığına dair yeterli bilimsel kanıt var.
1919
Komplo teorisyonlerine sıklıkla sorulan bir soru ise şu; tüm bunlar sahteyse, ABD'yle Soğuk Savaş'ın tam ortasında olan ve Ay'a insan göndermek için çalışan Soyvetler Birliği neden bu komplo teorilerinin üzerine atlamadı? NASA'nın eski baş tarihçisi Robert Launius "Ay'a inmediysek ve bu sahteyse, Sovyetler Birliği bunu ortaya çıkartacak kabileyete ve motivasyona sahipti. Tek bir şey bile söylemediler. Bana göre bu çok güçlü bir kanıt" diyor.